Na današnji dan, 5. marta prva štamparija u Srbiji

Iz istorije računarstva

Na današnji dan, 5. marta 1993. godine, "Los Angeles Times" izvestio je o Robertu Antunezu, slepom studentu koji je koristio laptop Toshiba T1000 sa funkcijom govora kako bi završio kurseve potrebne za diplomu na UCLA. Nakon 15 godina periodičnog studiranja, ovaj računar mu je omogućio neophodnu nezavisnost i podršku da stekne diplomu iz političkih nauka. Ovaj primer ilustruje rani uticaj računara na poboljšanje života ljudi, posebno u oblasti obrazovanja i samostalnosti za osobe sa invaliditetom.

-----

1496. - Engleski kralj Henri VII (Henry) primio je u službu italijanske pomorce Đovanija (Giovanni) i Sebastijana Kabota (Caboto) da bi za englesku krunu otkrili nove zemlje. Oni su 1497-98. stigli do Severne Amerike.

1684. - Nemačka, Poljska i Venecija formirale su u Lincu Svetu ligu protiv Turske.

1696. - Rođen je italijanski slikar Đovani Batista Tijepolo (Giovanni Battista Tiepolo), jedan od poslednjih velikana venecijanskog slikarstva. Njegovi glavni radovi, freske velikih dimenzija, rađene u maniru kasnog rokokoa, nalaze se u nadbiskupskoj palati u Udinama, u palati Labija u Veneciji, u biskupskoj rezidenciji u Vircburgu i u kraljevskoj palati u Madridu.

1770. - Britanske trupe su u Bostonu, centru otpora protiv britanske kolonijalne vlasti, ubile pet demonstranata i taj događaj, poznat kao "bostonski masakr", ubrzao je izbijanje Američkog rata za nezavisnost.

1827. - Umro je italijanski fizičar Aleksandro Volta (Alessandro) koji je pronašao elektrofor (1775), galvanski element, bateriju galvanskih elemenata (Voltin stub). Po njemu su mnogi pojmovi u fizici dobili ime - Volt (oznaka V), Voltamper (oznaka VA), Voltin luk.

1832. - U Beogradu je počela da radi prva štamparija u Srbiji, u kojoj je kao prva knjiga štampan "Sabor istine i nauke" Jovana Stejića. Štamparija je kupljena u Rusiji i dopremljena u Beograd u maju 1831.

1856. - Londonsko pozorište "Kovent Garden" uništeno je u požaru.

1871. - Rođena je Roza Liksemburg. Roza Luksemburg (polj. Róża Luksemburg; Rusija, 5. mart 1871.— Berlin, Nemačka 15. januar 1919) je bila marksistička političarka, revolucionarka i socijalni filozof.

1916. - Španski prekookeanski putnički brod "Princ od Asturije" potonuo je za nekoliko minuta pošto je udario u stenu kod obale Brazila. Od 588 putnika i članova posade, 455 je izgubilo život.

1933. - Nacional-socijalistička radnička partija Adolfa Hitlera osvojila je većinu u nemačkom Rajhstagu (parlament).

1940. Rođena je Olivera Katarina. Olivera Katarina (Olivera Vučo ili Olivera Šakić rođena Petrović) je srpska glumica i pevačica. Rođena je 5. marta 1940. u porodici Petrović u Beogradu (dva puta se udavala a ime Olivera Katarina je izabrala po majci).

1945. - Američke trupe su u Drugom svetskom ratu ušle u Keln.

1953. - Umro je ruski kompozitor i pijanista Sergej Sergejevič Prokofjev, jedan od najoriginalnijih muzičkih stvaralaca 20. veka, koji je u svom delu uspešno asimilirao rusko muzičko nasleđe i sopstveni moderni muzički izraz. U njegovom opusu od 138 dela izdvaja se Peta simfonija i balet "Romeo i Julija". Komponovao je i muziku za filmove Sergeja Ejzenštajna "Aleksandar Nevski" i "Ivan Grozni".

1953. - Umro je sovjetski diktator Josif Visarionovič Džugašvili - "Staljin". Kao generalni sekretar Komunističke partije od 1922. do smrti bio je neprikosnoveni vladar ŠSR-a i lider komunističkog sveta. U partijskim "čistkama" od 1934. eliminisao je političke protivnike, a svojom politikom doprineo je zaoštravanju međunarodnih odnosa u vreme Hladnog rata i narušio ugled ŠSR stečen značajnom ulogom u slamanju fašizma u Drugom svetskom ratu. Rezolucijom Informbiroa pokušao je 1948. da Jugoslaviju podredi sovjetskoj kontroli.

1964. - Umro je prvi filmski snimatelj na Balkanu Milton Manaki koji je 1905. počeo filmskom kamerom da beleži događaje. Poseban dokumentarni značaj ima reportaža o boravku poslednjeg turskog sultana Abdula Hamida II 1911. u Bitolju, snimci rumunskog i grčkog kralja, bugarskog cara, događaji iz vremena mladoturske revolucije, balkanskih ratova, Prvog i Drugog svetskog rata.

1966. - Svih 124 putnika i članova posade poginulo je kada je britanski putnički avion udario u japansku planinu Fudži.

1970. - Stupio je na snagu ugovor o neširenju nuklearnog oružja koji je potpisalo 45 zemalja.

1974. - Rođena je glumica Eva Mendez. Rekla je:

• I just want to be known for things other than my sexuality.
• I speak English without an accent, and I speak Spanish without an accent. I really do have the best of both worlds.

1975. - Kuvajt je nacionalizovao naftnu industriju, uključujući i imovinu britanskih naftnih kompanija.

1984. - Umro je italijanski pevač Tito Gobi (Gobbi), operski bariton svetskog ugleda. Proslavio se ulogom u "Toski" Đakoma Pučinija (Giacomo), u kojoj mu je partner bila Marija Kalas (Maria Callas).

1993. - Minut posle poletanja sa skopskog aerodroma srušio se makedonski putnički avion "Foker 100". Poginulo je 77 od 97 putnika i članova posade.

1999. - Odlukom Međunarodnog arbitražnog tribunala, grad Brčko dobio je status distrikta pod suverenitetom Bosne i Hercegovine što je izazvalo oštre proteste u srpskom entitetu BiH, Republici Srpskoj.

2001. - Predsednici SR Jugoslavije i Republike Srpske Vojislav Koštunica i Mirko Šarović potpisali su u Banjaluci Sporazum o uspostavljanju specijalnih i paralelnih veza SRJ i RS.

2003. - Predstavnički dom američkog Kongresa usvojio je Zakon o normalizaciji trgovinskih odnosa SAD sa Srbijom i Crnom Gorom.

2004. - U 114. godini umro je Španac Hoan Rijudavets Mol (Joan Riudavets Moll), obućar, koji je, posle smrti Japanca Jukićija (Yukichi Chugawi) Čuganjija, bio najstariji čovek na svetu.

2010. - Umrla je Herta Has (Maribor, 29. mart 1914 — Beograd, 5. mart 2010). Bila je jedna od četiri službeno priznatih žena Josipa Broza Tita.

LVI

IZVOR.