Na današnji dan, 15. juna

923. - Umro je Rober I Francuski, kralj Francuske (* 866).

1215. - engleski kralj Džon bez Zemlje je svojim pečatom potvrdio Veliku povelju slobode (lat. Magna Carta Libertatum).

1341. - Umro je Andronik III Paleolog, vizantijski car.

1383. - Umro je Jovan VI Kantakuzin, vizantijski car.

1389. - Kosovska bitka.

1467. - Umro je vojvoda od Burgundije Filip Dobri, osnivač Burgundije.

1520. - Papa Lav X ekskomunicirao je Martina Lutera bulom u kojoj je osudio kao jeres Luterove teze o indulgencijama, o dogmama i uređenju katoličke crkve. Ideje o reformi crkve sistematizovane u 95 teza Luter je 1517. prikovao na vrata Dvorske crkve u Vitembergu, označivši početak raskola katoličke Evrope.

1752. - Bendžamin Frenklin dokazuje da je munja zapravo elektricitet.

1843. - Rođen je Edvard Hagerup Grig, norveški kompozitor, pijanista i dirigent.

Oliver Saks: Muzikofilija

Kada se neka knjiga u prvom izdanju štampa u 100.000 primeraka i kad je amazon.com proglasi za «hit meseca» – da li biste ikad rekli da ta knjiga ima bilo kakve veze s naukom? LINK

• Rekao je: Suddenly a mist fell from my eyes and I knew the way I had to take.

 

1850. - Rođen je Đorđe Vajfert, srpski privrednik († 1937)

1862. - Na Čukur-česmi u Beogradu turski vojnik ubio srpskog dečaka što je izazvalo sukobe u gradu. Turci su potom sa beogradske tvrđave, gde je bio smešten njihov garnizon, bombardovali Beograd.

1882. - Rođen je Jon Antonesku, rumunski general i državnik

1886. - Rođen je Havrijil Kosteljnik, rusinski pisac († 1948)

1900. - Rođen je Vladislav S. Ribnikar, novinar, učesnik NOR-a i direktor „Politike“ i TANJUG-a.

1902. - Rođen je Erik Erikson, nemački psihoanalitičar († 1994)

1903. - Nakon ubistva Aleksandra Obrenovića u Majskom prevratu, Skupština Srbije izabrala je Petra Karađorđevića za kralja Srbije. Tokom njegove vladavine učvršćen je parlamentarizam i ubrzan privredni i kulturni razvoj zemlje. Povukao se s vlasti 22. juna 1914, a kraljevska ovlašćenja dobio je njegov drugi sin Aleksandar.

1904. - Više od hiljadu ljudi, većinom žena i dece, poginulo blizu Njujorka u požaru koji je zahvatio brod „General Slokam“.

1907. - Počela Druga haška mirovna konferencija, na kojoj su 44 države, uključujući Srbiju i Crnu Goru, usvojile 13 konvencija o zakonima i običajima ratovanja („Haške konvencije“). Četvrtom konvencijom osnovan je Stalni arbitražni sud u Hagu.

1914. - Rođen je Jurij Andropov, ruski političar.

1919. - Engleski piloti Artur Braun i Džon Olkok okončali su prvi direktni let preko Atlantika.

1920. - Italijanski inženjer, jedan od osnivača bežične telegrafije Đuljelmo Markoni emitovao je u Engleskoj prvi muzički radio prenos u živo. Bila je to muzička numera čuvene australijske operske pevačice Neli Melba (Nellie).

1924. - Američki Indijanci bivaju proglašeni građanima Sjedinjenih Američkih Država.

1940. - Nemačke trupe probile Mažino liniju kod Sedana. Sistem utvrđenja dugačak 360 kilometara koji su Francuzi izgradili duž granice prema Nemačkoj između dva svetska rata, smatran je remek delom građevinarstva i fortifikacije.

1946. - Rođen je Demis Rusos, grčki pevač.

1950. - Rođen je Ivan Golac, bivši jugoslovenski i srpski fudbaler i fudbalski trener.

 Mirko Vrbica: Ja, Dejan Stanković

Luksuzno opremljena monografija kapitena reprezentacije Srbije Dejana Stankovića predstavlja hronologiju jedne izuzetno bogate i uspešne karijere. LINK

 

1952. - Rođena je Ljiljana Stjepanović, srpska glumica.

1954. - U Bazelu formirana UEFA.

1954. - Rođen je Džejms Beluši, američki glumac.

1963. - Rođena je Helen Hant, američka glumica.

Rekla je:

• I think that all of us are 5-year-olds and we don't want to be embarrassed in the schoolyard.
• I usually don't read things written about me and I certainly don't read things if they are inappropriate.
• When you first entered the restaurant, I thought you were handsome... and then, of course, you spoke.
• You have five seconds to enjoy it and then you remember who you didn't thank.

 

1964. - Rođena je Kortni Koks, američka glumica, filmski producent i bivša manekenka.

1969. - Nakon povlačenja Šarla de Gola s političke scene, za predsednika Francuske izabran je Žorž Pompidu.

1975. - Košarkaši Jugoslavije postali su šampioni Evrope pobedom nad reprezentacijom SSSR u Beogradu.

Mala škola košarke Saše Đorđevića

Košarkaški as vas uvodi u svet košarke. Nakon knjige i oni koji je ne igraju poželeće loptu u rukama. LINK

 

1977. - Adolfo Suares i njegova koalicija Demokratskog centra pobedili su na prvim slobodnim izborima u Španiji nakon smrti Franciska Franka koji je diktatorski vladao od 1939.

1982. - Argentinske snage na Foklandskim ostrvima predale su se Britancima. Time je okončan rat u kojem je poginulo oko 1000 ljudi.

1988. - Pakistanski predsednik Zija ul Hak objavio je da će islamsko šerijatsko pravo postati vrhovni zakon u Pakistanu.

1992. - Parlament Japana, prvi put od Drugog svetskog rata, odobrio angažovanje japanskih vojnika u inostranstvu.

1992. - Srpski književnik Dobrica Ćosić izabran za prvog predsednika SR Jugoslavije. Za prvog premijera novoformirane države prethodnog dana izabran je američki biznismen srpskog porekla Milan Panić.

Naručite danas.

1993 - Umro je Džejms Hant, engleski vozač formule 1. (*1947).

1994. - Izrael i Vatikan uspostavili su pune diplomatske odnose, potvrđujući dogovor o međusobnom priznanju i pomirenju nakon vekovnih sukobljavanja Jevreja i rimokatolika.

1995. - Savet bezbednosti UN usvojio rezoluciju o proširenju snaga UN u Bosni trupama za brza dejstva, sastavljenih od 12.000 francuskih, britanskih i holandskih vojnika. Rusija i Kina su se uzdržale od glasanja.

1995. - Umro je Džon Vinsent Atanasov, pionir računarstva, pronalazača prvog automatskog digitalnog računara, mašine sa specijalnom namenom, koja je nazvana Atanasov-Beri računar.

Atanasov-Beri računar, replika

1996. - Umrla je Ela Ficdžerald, američka pevačica (* 1917).

2000. - Rimsko-katolički biskup, Augustin Misago, optužen za saučesništvo u masakru više od pola miliona stanovnika Ruande 1994. i genocid, oslobodjen je optužbi i pušten na slobodu.

2000. - U pokušaju atentata u Budvi lakše ranjen Vuk Drašković, lider Srpskog pokreta obnove, u to vreme jedne od najvećih opozicionih političkih stranaka u Srbiji.

2001. - Kraj Petrovog Sela kod mesta Kladovo otkrivena je masovna grobnica u kojoj je zakopano oko 30 tela za koja se pretpostavlja da su žrtve rata na Kosovu u prvoj polovini 1999.

2001. - Šangajska petorka - Kina, Rusija, Kazahstan, Kirgistan i Tadžikistan su nakon prijema Uzbekistana u članstvo preimenovali svoju organizaciju u Šangajska Organizacija za saradnju (SCO), regionalnu organizaciju za borbu protiv islamskog militarizma.

2003. - Vaterpolo reprezentacija Srbije i Crne Gore osvojila je zlatnu medalju na Evropskom prvenstvu u Sloveniji.

2010. - Umro je Bekim Fehmiu, jugoslovenski i srpski glumac (* 1936).

 Bekim Fehmiu: Blistavo i strašno

"Blistavo i strašno" je knjiga sećanja na detinjstvo provedeno u Sarajevu, Skadru i Prizrenu, u godinama pred početak Drugog svetskog rata do 1954. Uspomene Bekima Fehmiua čitaju se kao dokumentarni roman. LINK

 

IZVOR