Vesti – Istorija

1827. - U Beču je umro nemački kompozitor Ludvig van Betoven (Ludwig, Beethoven), koji se, uz Baha (Bach) i Mocarta (Mozart) smatra najvećim genijem u istoriji muzike. Autor je devet simfonija, 32 klavirske sonate, pet koncerata za klavir i orkestar, jedne opere ("Fidelio"), kamernih kompozicija, misa ("Misa solemnis"). Poslednjem ispraćaju maestra iz Bona prisustvovalo je 30. 000 Bečlija. Zašto je Betoven prosuo paprikaš Ova knjiga predstavlja jedinstven uvod u svet klasičnih kompozitora i njihove muzike. PORUČITE 1881. - Rumunija je postala kraljevina, a Karol I iz nemačke dinastije Hoencolern-Sigmaringen, proglasen je kraljem. 1892. - Umro je američki pisac Volt Volter Vitmen (Walt Walter Whitman), najuticajniji američki pesnik 19. veka, autor čuvene zbirke pesama "Vlati trave". 1893. - Rođen je italijanski političar Palmiro Toljati (Togliatti), jedan od osnivača i dugogodišnji generalni sekretar Komunističke partije Italije (1927-1964), pobornik policentrizma u komunističkom pokretu i utemeljivač koncepcije "italijanskog puta u socijalizam". 1913. - Nakon duge opsade, uz pomoć srpske vojske Bugari su u Prvom balkanskom ratu osvojili turski grad Jedrene. 1914. - Rođen je američki pisac Tomas Lenijer Vilijams (Thomas Lanier Williams), poznat kao Tenesi Vilijams (Tennessee), koji je stekao široku popularnost dramama ("Staklena menažerija", "Tramvaj nazvan želja", "Mačka na usijanom limenom krovu"). 1923. - Umrla je francuska glumica Sara Bernar (Sarah Bernhardt) koja je obeležila pozorišnu epohu kao najveća tragičarka svog doba. Uživala je izuzetnu popularnost i savremenici su je nazivali "božanska Sara". 1945. - Posle teških borbi, američke trupe su u Drugom svetskom ratu osvojile pacifičko ostrvo Ivo Džima. Amerikanci su izgubili više od 4. 500 vojnika, a oko 22. 000 Japanaca je poginulo ili zarobljeno. 1953. - Američki mikrobiolog Džonas Edvard Salk (Jonas Edward) objavio je pronalazak vakcine protiv dečije paralize. 1971. - Šeik Mudžibur Rahman (Mujibur) proglasio je Istočni Pakistan nezavisnom državom Bangladeš. 1973. - Umro je engleski pisac, glumac i pevač Noel Kauard (Coward). Svestrani majstor pozornice stekao je veliku popularnost svojim dramama, skečevima i muzičkim revijama ("Vrtlog", "Pali anđeli", "Laka vrlina", "Reč i muzika", "Privatni život"). 1979. - Predsednik Egipta Anvar el Sadat (Anwar) i premijer Izraela Menahem Begin (Menaćem) potpisali su u Vašingtonu mirovni ugovor. To je bio prvi mirovni sporazum između jevrejske države i jedne arapske zemlje. 1984. - Samoubistvo je izvršio jugosloveski i srpski pisac Branko Ćopić, jedan od najplodnijih i najpopularnijih pisaca u periodu posle Drugog svetskog rata. Humorista, autor rodoljubive i dečije poezije, Ćopić se smatra nastavljačem tradicije seoske pripovetke srpskog realizma Kočića, Ćorovića i Veselinovića ("Pod Grmečem", "Doživljaji Nikoletine Bursaća", "Gluvi barut", "Osma ofanziva", "Bašta slezove boje"). Doživljaji mačka Toše Ovi doživljaji slavnog mačka Toše i njegovih prijatelja Miša proroka i psa Šarova napisani su uz pomoć Tošina dnevnika, koji je pronađen iza pseće kućice čuvenog bubolovca Žuće, pod samom krošnjom jedne trešnje. PORUČITE Orlovi rano lete Zadatak je svake prave književnosti da oplemenjuje čovjeka i da mu život učini ljepšim i sadržajnijim. PORUČITE 1992. - Bivši šampion boksa u teškoj kategoriji Majk Tajson (Mike Tyson) osuđen je na šest godina zatvora zbog silovanja. 1993. - Savet bezbednosti UN izglasao je slanje 30. 000 mirovnih trupa u Somaliju. To je bila dotad najaveća i najskuplja mirovna operacija UN. 1993. - Umro je srpski pozorišni i filmski glumac Taško Načić, majstor komedije i groteske. Proslavio se u matičnom pozorištu "Atelje 212" ulogama u "Kralju Ibiju", "Radovanu III", "Čudu u Šarganu", "Kafanici sudnici, ludnici" i u mnogim filmovima, među kojima je najzapaženija bila uloga u "Davitelju protiv davitelja". 1993. - U Kalifoniji je na različitim mestima pronađeno 39 slično odevenih tela ljudi, pripadnika sekte "Rajska kapija" koji su izvršili masovno samoubistvo. 2001. - Savet bezbednosti UN usvojio je rezoluciju o slanju međunarodnih posmatrača radi zaštite civila na području Zapadne Obale i Gaze. 2002. Iz štampe je izašla knjiga broj 184, "Interaktivno modeliranje mašinskih konstrukcija" autora Milutina Ogrizovića. Više o knjizi. 2002. - U seriji zemljotresa koji su pogodili provinciju Baglan u Avganistanu poginulo je oko 1000 ljudi. 2002. - Tribunal u Hagu podigao je optužnicu protiv bivšeg načelnika bezbednosti Glavnog štaba Vojske Republike Srpske (VRS) Ljubiše Beare, za genocid i druge zločine počinjene u enklavi Srebrenica u julu 1995. Beara se dobrovoljno predao srpskim vlastima 9. oktobra 2004. godine nakon čega je izručen tom sudu. 2003. - Svetska trgovinska organizacija (STO) je saopstila da su američke čeličane povećanjem cena proizvoda kršile pravila te organizacije. Povećanje cena američka teška industrija pravdala je zaštitom od strane konkurencije. 2004. - Japanski sud doneo je presudu kojom je naloženo vladi i jednoj japanskoj firmi da isplate odštetu od 88 miliona jena grupi Kineza koji su bili primorani da rade u Japanu tokom II svetskog rata. 2004. - U atentatu u Beogradu na radnom mestu ubijen je generalni sekretar Fudbalskog saveza Srbije i Crne Gore Branko Bulatović. 2015. Gugl podseća na rođendan Stivena Tajlera. IZVOR.

1521. - Urođenici filipinskog ostrva Maktan ubili su portugalskog moreplovca Ferdinanda Magelana (Magellan) koji je predvodio ekspediciju na prvom putovanju oko sveta. 1737. - Rođen je engleski istoričar Edvard Gibon (Edward Gibbon), autor dela "Opadanje i propast Rimskog carstva". 1791. - Rođen je američki pronalazač Semjuel Finli Breze Morze (Samuel Finley Brese Morse), izumitelj telegrafa i Morzeove azbuke. 1822. - Rođen je američki general i državnik Julisiz Simpson Grant (Ulysses), predsednik SAD od 1869. do 1877. U Američkom građanskom ratu (1861-65) predvodio je armiju Severa i prisilio na kapitulaciju komandanta snaga Konfederacije Roberta Lija (Lee). 1830. - Južnoamerički vojskovođa i prvi predsednik Kolumbije Simon Bolivar, optužen za diktatorske ambicije, podneo je ostavku. 1893. - Rođen je Dragoljub Draža Mihailović (Ivanjica, Kraljevina Srbija, 27. april 1893 — Beograd, FNRJ, 17. jul 1946). Bio je armijski general i načelnik štaba Vrhovne komande Jugoslovenske vojske u Otadžbini, kao i ministar vojske, vazduhoplovstva i mornarice Kraljevine Jugoslavije, u vladi akademika Slobodana Jovanovića i vladi dr Božidara Purića, u toku Drugog svetskog rata. 1830. - Beograd je dobio prvo ulično osvetljenje - fenjere sa svećama. 1909. - Grupa pod nazivom "Mladi Turci" oborila je sa vlasti turskog sultana Abdula Hamida. 1915. - Umro je ruski kompozitor i pijanista Aleksandar Nikolajevič Skrjabin, preteča ekspresionizma u muzici ("Božanstvena poema", "Prometej", "Poema ekstaze"). 1929. Umro je Stepa Stepanović (Kumodraž, 28. februar/11. mart 1856 — Čačak, 27. april 1929) je bio srpski vojskovođa i vojvoda. Učesnik je srpsko-turskih ratova (1876—1878), kao pitomac-narednik, kasnije potporučnik. U periodu između bitaka na Slivnici i kod Kumanova obavljao je dužnosti komandanta bataljona, puka, brigade i divizije i pomoćnika načelnika Glavnog generalštaba. Dva puta bio je i ministar vojske. U tom periodu Srpska vojska je u organizacionom, stručnom, materijalnom i moralnom pogledu bila dobro pripremljena za predstojeće ratove. U Prvom balkanskom ratu (1912—1913) Stepa Stepanović je komandovao Drugom armijom. 1932. - Rođen je bivši južnoafrički ministar inostranih poslova Pik Bota (Botha), koji je 17 godina, koliko je bio na tom položaju, nastojao da ubedi svet da je aparthejd pravo rešenje za rasne razdore. 1937. - Umro je italijanski revolucionar Antonio Gramši (Gramsci), osnivač Komunističke partije Italije 1921. godine. 1941. - U Atinu, u Drugom svetskom ratu, ušli su nemački tenkovi. 1945. - Uhapšen je italijanski diktator Benito Musolini (Mussolini). Streljan je narednog dana u mestu Donga, na obali jezera Komo. 1950. - Velika Britanija je priznala Izrael. 1956. - Roki Marćano (Rocky Marciano) povukao se iz boksa kao jedini nepobeđeni svetski šampion u teškoj kategoriji. 1959. Rođena je Šina Iston Škotska pevačica prelopog glasa. 1981. godine bila je nominovana za Oskara za muziku za film iz serijala o Džejmsu Bondu "Samo za tvoje oči". Rekla je: "Disko je pop muzika na koju možete i da igrate. " 1960. - Proglašena je nezavisnost afričke države Togo, bivše francuske kolonije. 1961. - Sijera Leone je stekla nezavisnost od Velike Britanije. 1972. - U Bukureštu je umro Kvame Nkrumah (Kwame), prvi premijer i predsedik Gane i jedan od lidera Pokreta nesvrstanih zemalja. 1978. - Avganistanske vojne snage preuzele su vlast u zemlji i uspostavile vladu zasnovanu na islamskim principima. Predsednik Mohamed Daud (Mohammed Daoud) je ubijen, a novi predsednik Nur Mohamed Taraki proklamovao je Demokratsku Republiku Avganistan. 1992. - Nakon raspada SFRJ proglašena je Savezna Republika Jugoslavija (SRJ), zajednička država Srbije i Crne Gore, koja je trajala nepunih 11 godina. SRJ je proglašena na osnovu Ustava ("Žabljački ustav") donetog istog dana. Prethodno su poslanici u Saveznom veću Skupštine SFRJ usvojili Deklaraciju o stvaranju SRJ. 1992. - Zambijski vojni avion u kojem su bili fudbalski reprezentativci te afričke zemlje, srušio se u Atlantski okean blizu Gabona. Poginulo je svih 30 putnika. 1992. - Rusija i još 12 bivših sovjetskih republika su postale članice Međunarodnog monetarnog fonda i Svetske banke. 1993. - Eritreja je stekla nezavisnost od Etiopije posle tri decenije građanskog rata i referenduma na kojem su građani glasali za nezavisnost. 1993. - Predstavnici Kine i Tajvana počeli su u Singapuru razgovore, prve od završetka kineskog građanskog rata 1949. godine. 1997. - U Hongkongu je zvanično otvoren najduži viseći drumsko-železnički most u svetu, koji je povezao grad s novim aerodromom. 1999. - U vazduhoplovnim napadima NATO-a na SR Jugoslaviju pogođen je centar Surdulice. Poginulo je 17 ljudi, ranjeno je 11, a oko 300 civilnih objekata je srušeno ili oštećeno. 2001. - Rusija je potpisala ugovor sa Severnom Korejom o poboljšanju kvaliteta oružja koje je ta zemlja dobila tokom sovjetske ere. 2003. - Na predsedničkim izborima u Paragvaju pobedio je Nikanor Duarte Frutos čime je nastavljen kontinuitet 55 godišnje vladavine njegove partije Kolorado koja je u svetu najduže na vlasti. 2005. - Najveći avion na svetu, evropski "Erbas A380", obavio je svoj prvi let. Avion je dugačak kao osam londonskih autobusa, ima prostor u krilima dovoljan za parkiranje 70 automobila, a na dva nivoa može da primi 800 putnika. Avion je svojim kapacitetima preuzeo primat "Boinga 747" kao najvećeg aviona koji je ikada leteo. IZVOR.

1571. - Rodjen je Johan Kepler (Johannes Kepler), nemački astronom koji je prvi ustanovio da planete kruže oko Sunca. Zoin Mihailo: "Možda planete kruže oko sunca, ali vođa više voli da ljudi kruže oko njega. " 1822. - Rodjen je Luj Paster, francuski hemičar i biolog. Zoin Mihailo: "Paster je otkrio da su bakterije izazivači bolesti. Ali je i dalje čovek najveći izazivač svega lošeg na svetu. " 1831. - Jedrenjak 'Bigl' (HMS Beagle), je ispovio iz luke na put oko sveta. U posadi je bio i Čarls Darvin (Charles Darwin) engleski prirodnjak koji će na tom putu postaviti osnove svojoj teoriji o evoluciji biljnih i životinjskih vrsta u prirodi. 1901. - Rodjena je nemačka glumica Marlen Ditrih (Marlene Dietrich). 1927. - Leon Trocki je izbačen iz Sovetske komunističke partije. 1945. - Osnovan je Medjunarodni monetarni fond - MMF (The International Monetary Fund) 1968. - U Saveznoj narodnoj skupštini usvojeni su amandmani na Ustav SFR Jugoslavije, kojima se širi autonomija pokrajina i one dobijaju status sličan republikama. Pokrajine su dobile pokrajinski Ustavni zakon, čime je otvoren put gotovo potpuno samostalnoj zakonskoj, izvršnoj i sudskoj vlasti. Pokrajini Kosovo i Metohija uveden je naziv Kosovo. 1971. - U znak protesta zbog američkog angažovanja u Vijetnamu, 16 američkih ratnih vetarana Vijetnamskog rata okupiralo je Statuu slobode u njujorškoj luci. 1972. - Umro je Hari Truman (Harry), predsednik SAD 1945-53. Za predsednika je izabran nakon smrti Frenklina Rozevelta (Franklin Roosevelt). Učesnik je Potsdamske konferencije, a avgusta 1945, po njegovom nalogu na Japan je bačena atomska bomba. Godine 1947. uveo je doktrinu o vojnoj i ekonomskoj pomoći zemljama ugroženim revolucionarnim pokretima, a njegova administracija je iste godine sačinila Maršalov plan o posleratnoj obnovi Evrope. Doneo je zakon protiv radničkih sindikata i osnovao Komisiju za ispitivanje protivameričke delatnosti čiji se rad pretvorio u "lov na veštice" (makartizam). Uveo je SAD u Korejski rat. 1975. - Letom na liniji Moskva-Alma Ata, "Tupoljev-144" je postao prvi supersonični avion u svetu u redovnom saobraćaju. 1979. - Ruska vojska je ušla u Avganistan. 1989. - Rumunski Front nacionalnog spasa naimenovao je novu vladu s Jonom Ilijeskuom (Ion Iliescu) na čelu, dan posle pogubljenja Nikolae Čaušeskua (Nicolae Ceausescu). 1990. - Skupština Slovenije proglasila je samostalnost te republike, nakon plebiscita 23. decembra na kome se 86 odsto glasača izjasnilo za nezavisnu slovenačku državu. 1991. - U Alžiru su održani prvi višepartijski parlamentarni izbori od sticanja nezavisnosti od Francuske 1962. 1994. - Napadom komandosa na oteti francuski putnički avion na aerodromu u Marseju oslobođeno je 239 putnika i članova posade koje su islamski teroristi držali kao taoce posle otmice 24. decembra u Alžiru. Komandosi su ubili svu četvoricu terorista. 1998. - Srpske snage bezbednosti na Kosovu počele su napad na području mesta Podujevo, nakon što je u selu Obrandže ubijen jedan Srbin. 1998. - Bivši lideri Crvenih Kmera Kije Sampan (Khieu Samphan) i Nuon Čea (Ćea) predali su se kambodžanskoj vladi. Za vreme režima Crvenih Kmera sredinom sedamdesetih godina 20. veka u Kambodži je ubijeno ili je umrlo od gladi i bolesti 1,7 miliona ljudi. 2000. - U požaru u diskoteci u kineskom gradu Liojangu život je izgubilo 311 ljudi. 2001. - Izraelski ministar odbrane Bendžamin Ben-Elizer izabran je za predsednika Laburističke partije. 2002. Iz štampe je izašla knjiga: Verzija 1. 4 Java 2 Standard Edition stavlja na raspolaganje mnogo novih mogućnosti za programiranje dok mnoge od starih zadataka čini lakšim. VIŠE O KNJIZI.   2003. - U zemljotresu jačine 6,3 stepena Rihterove skale koji je pogodio iranski grad Bam, poginulo je oko 50. 000 ljudi. 2004. - U naletu plimnog talasa, cunamija, izazvanog zemljotresom jačine 9 stepeni Rihterove skale nedaleko od indonežanskog ostrva Sumatre, stradalo je preko 300. 000 ljudi u zemljama regiona: Malezija, Indija, Bangladeš, Šri Lanka, Tajland, Indonezija, Maldivi, Somalija, Tanzanija, Sajšeli, Mijanmar, Kenija i Madagaskar. IZVOR.

208. - Rođen je rimski imperator Konstantin I (Konstantin Veliki), koji je počeo hristijanizaciju Rimskog carstva (prema nekim izvorima rođen je u Naisusu, današnjem Nišu). Godine 312. izdao je Milanski edikt o toleranciji kojim je hrišćanstvo izjednačio sa ostalim verama, a 325. je sazvao Prvi vaseljenski sabor u Nikeji na kojem je stvoren temelj dogmatskog i kanonskog sistema hrišćanske crkve. Osnovao je 330. Konstantinopolj (Carigrad), novu prestonicu Rimskog carstva. 1617. - U selu Stolbovo sklopljen je mirovni ugovor između Švedske i Rusije. Šveđani su vratili Rusiji područje Novgoroda i priznali dinastiju Romanovih, ali su zadržali južnu obalu Finskog zaliva i Karelijsku prevlaku i time odsekli Rusiju od Baltika, što je trajalo sve do Severnog rata (1700-21). 1844. - Dominikanska Republika je postala nezavisna od Haitija. 1881. - Buri su pobedili Britance u bici kod Majuba Hila u južnoj Africi. Na isti dan 1900. britanske trupe pod komandom lorda Kičinera (Kitćener) odnele su presudnu pobedu nad Burima u bici kod Pardenberga. 1887. - Umro je ruski kompozitor i naučnik Aleksandar Borodin, pripadnik muzičke grupe "Velika petorica", čije je delo značajno doprinelo razvoju ruske simfonije i kamerne muzike. Na svom životnom delu, operi "Knez Igor" radio je 18 godina, a dovršili su je Rimski-Korsakov i Glazunov, stvorivši remek-delo ruske romantične opere. Autor je i značajnih radova iz hemije i biohemije. 1900. - Osnovana je britanska Laburistička partija, s Remzijem Mekdonaldom (Ramsay MacDonald) kao sekretarom. 1902. - Rođen je američki pisac Džon Štajnbek (John Steinbeck), dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1962. Književni uspeh postigao je romanom "Kvart Tortilja" 1935, a potom su usledila čuvena dela "O miševima i ljudima", "Plodovi gneva", "Zima našeg nezadovoljstva", "Istočno od raja". 1905. - Reorganizacijom Velike škole osnovan je Beogradski univerzitet, prva univerzitetska ustanova u Srbiji. 1933. - U požaru, koji su podmetnuli nacisti, izgorela je zgrada nemačkog parlamenta, Rajhstag, u Berlinu. Optuživši komuniste, nacisti su taj događaj iskoristili za obračun s političkim oponentima i zavodeći teror uništili poslednje ostatke parlamentarno-demokratskog sistema u zemlji. 1936. - Umro je ruski lekar i naučnik Ivan Petrovič Pavlov, osnivač Instituta za eksperimentalnu medicinu, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1907. Njegova teorija o uslovnim refleksima snažno je uticala na mnoge naučne discipline, posebno na psihologiju, psihijatriju i medicinu. 1939. - Velika Britanija i Francuska priznale su vladu generala Franciska Franka (Francisco Franco) u Španiji. 1952. - Održana je prva sednica UN u novom stalnom sedištu svetske organizacije u Njujorku. 1963. - Dolaskom na vlast izabranog predsednika Huana Boša Gavinja (Juan Bosć Gavino), u Dominikanskoj Republici je posle 33 godine okončan period diktature. Osnivač i vođe Revolucionarne dominikanske partije, Gavinjo je od 1930. živeo u izbeglištvu. 1976. - U Zapadnoj Sahari, koju je dan ranije Španija predala na upravljanje Maroku i Mauritaniji, oslobodilački front Polisario proklamovao je Saharsku Arapsku Demokratsku Republiku. 1993. - Na pruzi Beograd-Bar u stanici Štrpci naoružani otmičari izveli su iz voza 20 putnika, jugoslovenskih državljana muslimanske nacionalnosti i odveli ih u nepoznatom pravcu. Nebojša Ranisavljević, jedan od učesnika, osuđen je 9. septmbra 2002. na 15 godina zatvora zbog ratnog zločina protiv civilnog stanovništva. 1994. - U eksploziji bombe u maronitskoj katoličkoj crkvi u Libanu poginulo je deset i ranjeno 60 vernika koji su pred oltarom čekali da budu pričešćeni. 1996. - SR Jugoslavija je ukinula sankcije protiv Republike Srpske (blokada na Drini) uvedene 4. avgusta 1994. 1999. - Međunarodne organizacije za borbu protiv korišćenja nagaznih mina procenile su da je u 64 zemlje širom planete rasuto preko 100 miliona nagaznih mina, od čega se sedam miliona nalazi na prostoru bivše Jugoslavije. Prema ovim podacima eksplozije nagaznih mina svakog meseca ubiju ili osakate 2. 000 ljudi od kojih su 90 odsto civili, među kojima je najveći broj dece. 2002. - Iz štampe je izašla knjiga: Jednostavan način kako da ubrzate Vaš rad na računaru. Više o knjizi.   2002. - U 83 godini života umro je Spajk Miligan (Spike Milligan) osnivač britanske komedije 20. veka. 2003.  - Umro je američki glumac Denis Viver (Dennis Weaver) koji se proslavio ulogom šerifa Meklauda u istoimenoj televizijskoj seriji. 2003. - Tribunal u Hagu izrekao je bivšoj predsednici RS Biljani Plavšić kaznu od 11 godina zatvora i ona je upućena na izdržavanje kazne u švedski zatvor Hinseberj. Plavšićeva je krajem 2002. godine priznala krivicu za progon nesrpskog stanovništva tokom rata u BiH. 2003. - Demografi Ujedinjenih nacija smanjili su svoje ranije prognoze o naseljenosti planete za 2050-tu godinu, sa 9,3 na 8,9 milijardi, zbog povećanja smrtnosti ljudi od AIDS-a. IZVOR.

1235. - U Trnovu, u Bugarskoj umro je Sava Nemanjić (Sveti Sava), utemeljivač Srpske pravoslavne crkve, države i školstva. Godine 1219. izdejstvovao je autokefalnost SPC, a njegova dela "Nomokanon" (1220) i "Sinodik pravoslavlja" (1221) postali su pravni i duhovni stubovi srpske državnosti. Njegovom zaslugom osnovani su književni i školski centri u manastirima. Mošti Svetog Save prebačene su i sahranjene u maju 1237. u manastiru Mileševa, a za vreme Otomanskog carstva Turci su ih izvadili i 1594. spalili na Vračaru u Beogradu. 1756. - Rođen je Volfgang Amadeus Mocart.  Mocart je rođen u Salcburgu u današnjoj Austriji, tada glavnom gradu nezavisne nadbiskupije u Svetom rimskom carstvu. Kršten je dan nakon rođenja u katedrali sv. Ruperta imenom Johan Hrizostom Volfgangus Teofilus Mocart. Njegova muzička veština već je bila vidljiva kada je imao samo nekoliko godina. Otac mu je bio Leopold Mocart, jedan od vodećih evropskih učitelja muzike, čija je uticajna knjiga Pisani članak o osnovama sviranja violine (nem. Versuch einer grundlichen Violinschule) objavljena godine kada je rođen Mocart. Otac ga je i naučio da svira violinu i klavir, a kako je brzo učio, svoje prve kompozicije je napisao kada je imao svega pet godina. 1822. - Na skupštini u Epidauru grčki ustanici proglasili su nezavisnost Grčke, koju je Turska priznala 1829. 1832. - Rođen je Luis Kerol. Čarls Latvidž Dodžson (engl. Charles Lutwidge Dodgson, 27. januar 1832 — 14. januar 1898), poznatiji pod pseudonimom Luis Kerol (engl. Lewis Carroll) je bio engleski pisac i matematičar. Autor je bajki „Alisa u zemlji čuda“ i „Alisa s one strane ogledala“. KNJIGA - ALISA U ZEMLJI ČUDA Naručite danas. 1859. - Rođen je nemački car i pruski kralj Fridrih Vilhelm II Viktor Albert (Friedrich Wilhelm). Na presto je stupio 1888, a 1918. je, posle poraza Nemačke u Prvom svetskom ratu, primoran da abdicira. Pobegao je u Holandiju, koja je odbila da ga izruči saveznicima radi suđenja za ratne zločine. Umro je 1941. u Holandiji. 1865. - Španija je priznala nezavisnost Perua. 1885. - Rođen je američki kompozitor Džerom Kern (Jerome), otac modernog mjuzikla. Njegova opereta "Ploveće pozorište" smatra se jednom od najboljih u istoriji pozorišta SAD. Komponovao je i filmsku muziku. 1901. - Umro je italijanski kompozitor Đuzepe Verdi (Giuseppe), jedan od najvećih muzičkih stvaralaca 19. veka. Svetsku slavu stekao je operama "Aida", "Otelo", "Travijata", "Rigoleto", "Nabuko", koje su i danas ključna dela repertoara operskih kuća širom sveta. Njegovoj sahrani u Milanu prisustvovalo je 200. 000 ljudi. 1924. - Vlada Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca potpisala je u Rimu pakt o prijateljstvu i saradnji s Italijom i sporazum kojim je Rijeka predata Italiji. 1926. - Engleski pronalazač Džon Logi Berd (John Logie Baird) je u Londonu prvi put javno demonstrirao televiziju. 1943. - Avijacija SAD izvršila je u Drugom svetskom ratu prvi napad na Nemačku celodnevnim bombardovanjem ratne luke Vilhelmshafen. 1945. - Sovjetske jedinice su oslobodile Aušvic, nacistički koncentracioni logor u Drugom svetskom ratu u kojem je ubijeno milion i po ljudi, među kojima više od milion Jevreja. Taj datum obeležava se u Evropi kao Dan holokausta. 1964. - Francuska je uspostavila diplomatske odnose s Narodnom Republikom Kinom. 1967. - Tokom proba za let na Mesec u bazi Kejp Keneveral, trojica američkih astronauta su poginula u kapsuli svemirskog broda "Apolo 1" u kojem je izbio požar. 1967. - Predstavnici 60 zemalja potpisali su sporazum o zabrani upotrebe oružja za masovno uništavanje u svemiru. 1973. - Potpisivanjem mirovnog ugovora u Parizu završen je Vijetnamski rat i okončano vojno angažovanje SAD u toj zemlji. Glavni pregovarači američki državni sekretar Henri Kisindžer (Henry Kissinger) i severnovijetnamski ministar Le Duk To dobili su iste godine Nobelovu nagradu za mir. 1981. - Najmanje 500 ljudi je poginulo na indonežanskom feribotu "Tampomas II" koji je posle požara potonuo u Javanskom moru. 1981. - Američka avijacija je u Zalivskom ratu otpočela masovno bombardovanje drugog po veličini iračkog grada Basre. 1991. - Poslanici Sobranja izabrali su Kiru Gligorova za predsednika SR Makedonije. 1993. - U Nju Delhiju policija je upotrebila suzavac da rastera pobunjene Hinduse koji su napali džamiju i Muslimane koji su napali hinduski hram i tom prilikom spalili desetine radnji. 1996. - U Nigeru je vojnim udarom oboren prvi demokratski izabran predsednik, Mahamane Osman (Ousmane). 1997. - Uoči Svetosavske litije, u kojoj je te godine učestvovalo više od 100. 000 ljudi, povukao se policijski kordon u Kolarčevoj ulici u centru Beograda. Policija i studenti demonstranti stajali su neprekidno sedam dana jedni spram drugih tokom protesta zbog falsifikovanja lokalnih izbora u Srbiji u novembru 1996. Studenti su bučno proslavili završetak akcije "kordonom na kordon", kako su to nazvali, i krenuli u protestnu šetnju ulicama Beograda. 1998. - Evropska unija i NATO izrazili su zabrinutost zbog zaoštravanja situacije na Kosovu, gde su učestali sukobi naoružanih Albanaca i srpskih snaga bezbednosti. 1999. - Beogradska kancelarija Visokog komesarijata UN za izbeglice saopštila je da u 98 sela u centralnom i zapadnom Kosovu više nema srpskog stanovništva. 2002. - U seriji eksplozija u vojnom skladištu u Lagosu i požaru izazvanom eksplozijama poginulo je više od 1. 000 ljudi. 2003. - Skupština Srbije usvojila je Ustavnu povelju nove državne zajednice pod imenom Srbija i Crna Gora kao i Zakon o njenom sprovođenju. 2009. - Umro je Džon Apdajk, američki pisac. (* 1932. ) 2010. - Umro je Džerom Dejvid Selindžer, američki romanopisac i pripovedač (* 1919. )Legendarni autor, koji nije objavio nijedno delo više od 40 godina, preminuo je u svojoj kući u Kornišu u Nju Hempširu, saopštio je 28. januara njegov sin Met Selindžer, preneli su svetski mediji. Slavni pisac, rođen 1919. godine na Menhetnu, živeo je decenijama izolovano, odbijajući da komunicira sa javnošću i putem intervjua, i na bilo koji drugi način. KNJIGA - LOVAC U ŽITU Naručite knjigu. 2004. - U Varšavi je umro doajen poljskog parlamentarizma i demokratije, pisac i političar Aleksander Malahovski (Malachowski). 2012. - Pre tačno godinu dana, 27. januara 2012. godine, počela je registracija drugog nacionalnog domena – . СРБ. Za godinu dana registrovano je 6800 ćiriličkih domena, saopšteno je iz Registra nacionalnog domena Srbije. Slobodnа registrаcijа . СРБ domenа počelа je 1. аvgustа 2012. i od svi zaintersovani mogu registrovati svoj domen na ćirilici. Iz RNIDS-a podsećaju da su određeni tehnički problemi, koji su postojаli u trenutku pojаve . СРБ domenа, u međuvremenu su otklonjeni, te da je, na primer Firefox omogućio isprаvаn prikаz ćiriličkih . СРБ domenа i zvаnično objаvio dа je tа greškа u njihovom progrаmu isprаvljenа. Detaljnije o domaćem ćiriličnom domenu možete pronaći na adresi њњњ. срб.   IZVOR.

916 - Umro je slovenski prosvetitelj Kliment Ohridski, najpoznatiji učenik braće Ćirila i Metodija i njihov saradnik u širenju slovenske pismenosti i književnosti. 1189 - Veliki župan Stefan Nemanja ugostio je u Nišu nemačkog cara Fridriha I Barbarosu na njegovom proputovanju kroz Srbiju u Trećem krstaškom ratu, i ponudio mu savez protiv Vizantije. 1540 - Pod optužbom za veleizdaju, pogubljen je Tomas Kromvel, glavni savetnik engleskog kralja Henrija VIII. 1675 - U bici kod Sazbaha, u Holandskom ratu, poginuo je francuski vojskovođa Anri Tiren, komandant francuske vojske u Tridesetogodišnjem ratu. 1789 - Kongres SAD osnovao je Odeljenje za spoljne poslove, koje je kasnije postalo Stejt department. 1830 - U Francuskoj je izbila trodnevna "Julska revolucija" izazvana odlukom kralja Šarla X Burbonskog da ukine slobodu štampe, raspusti tek izabranu skupštinu i promeni izborni zakon. Kralj je abdicirao i emigrirao u Škotsku. 1832 - Rođen je Đura Jakšić, najveći liričar srpskog romantizma i jedan od najdarovitijih srpskih slikara XIX veka. Pored poezije, koja je najvrednija u njegovom književnom opusu, pisao je pripovetke i herojske poeme ("Na Liparu", "Ponoć", "Padajte braćo", "Otadžbina", "Seobe Srbalja", "Stanoje Glavaš"). Đura Jakšić: Izabrana dela Najizrazitiji romantičar među srpskim pesnicima XIX stoleća, mnogostruk po svojoj umetničkoj obdarenosti - slikar, pesnik, pripovedač, dramski pisac - Đura Jakšić (1832-1878) u životu i u stvaranju je bio izuzetna, samosvojna ličnost. Celog života nosio je u sebi četrdesetosmaški slobodarski zanos i heroiku zajedno s bolom i ogorčenjem zbog neispunjenih nacionalnih težnji i snova. LINK   1835 - Rođen je Đozue Karduči, najveći italijanski pesnik u prvim decenijama posle ujedinjenja Italije, profesor italijanske književnosti Univerziteta u Bolonji. Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1906. ("Jambi i epode", "Nove rime", "Varvarske ode"). 1839 - Počeo je Opijumski rat Kine i Velike Britanije kada su kineske vlasti u luci u Kantonu zaplenile i uništile 20. 000 sanduka opijuma. 1841 - U dvoboju je poginuo ruski pisac Mihail Jurjevič Ljermontov, pesnik kavkaskih pejsaža i romantičnog buntovništva, jedan od najznačajnijih pesnika i prozaista ruske književnosti XIX veka ("Junak našeg doba", "Demon", "Pesma o trgovcu Kalašnikovu"). 1844 - Umro je engleski hemičar i fizičar Džon Dalton, jedan od osnivača atomske teorije materije ("Novi sistem filozofije hemije"). Proučavao je anomaliju neprepoznavanja boja, koja je po njemu nazvana daltonizam. 1872 - Rođen je srpski kompozitor i dirigent Stanislav Binički, autor prve izvedene srpske opere "Na uranku" (na tekst B. Nušića) i "Marša na Drinu". Osnovao je Beogradski vojni orkestar (1899), a sa Stevanom Mokranjcem Srpsku muzičku školu, koja je kasnije dobila ime "Mokranjac". 1874 - U Kragujevcu je pokrenut list "Glas javnosti", glasilo socijalista Svetozara Markovića. 1905 - U Ljubotinju, u Crnoj Gori, rođen je Petar Lubarda, jedan od najznačajnijih jugoslovenskih slikara XX veka. Izlagao je na mnogim izložbama u zemlji i inostranstvu i dobitnik je mnogobrojnih nagrada. Bio je član Srpske akademije nauka i umetnosti. Petar Lubarda: Konji 1917 - Umro je švajcarski hirurg Emil Teodor Koher, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1909. Ispitivao je funkciju štitne žlezde i znatno doprineo razvoju savremene hirurgije. 1921 - Kanadski lekari Frederik Grant Benting i Čarls Best izolovali su insulin, što je ubrzo omogućilo efikasno lečenje dotad smrtonosne šećerne bolesti. 1953 - U Panmundžomu je potpisan sporazum o primirju u Korejskom ratu, čime je okončan trogodišnji rat u kojem je poginulo 1,6 miliona Korejaca i Kineza i preko 118. 000 pripadnika trupa UN. 1954 - Velika Britanija i Egipat postigli su sporazum o okončanju 72-godišnje britanske kontrole nad Sueckim kanalom. 1955 - Austrija je obnovila državni suverenitet pošto su zemlju nakon 17 godina napustile strane trupe - nemačke po završetku Drugog svetskog rata, a savezničke 10 godina kasnije. 1956. - rodio sam se ja, vlasnik ovog sajta. Čovek koji voli Zoe. U Blicu objavljujem komentare pod pseudonimom Zoin Mihailo. 1967 - Umro je srpski pisac Veljko Petrović, član Srpske akademije nauka i umetnosti, predsednik Matice srpske u Novom Sadu, Srpske književne zadruge u Beogradu i upravnik beogradskog Narodnog muzeja ("Rodoljubive pesme", zbirke pripovedaka "Bunja i drugi u Ravangradu", "Pomerene savesti", "Prepelica u ruci"). Veljko Petrović: Golubice i orlovi Poznati pripovedač za odrasle, Veljko Petrović – izvanredno je pisao za decu. U ovoj knjizi nalazi se izbor priča o deci, pticama i životinjama. Ne zna se u kojima ima više ljubavi – prave, istinske, kakva se događa samo najmlađima. Deca tek treba da otkriju uzbuđenja u čitanju ovih pripovedaka. LINK 1970 - Umro je portugalski diktator Antonio de Oliveira Salazar. Postao je premijer 1932. i vladao uz pomoć vojske i tajne policije do 1968, kada se zbog bolesti povukao sa vlasti. 1980 - U izbeglištvu u Kairu umro je bivši iranski šah Mohamed Reza Pahlavi. Na vlast je došao 1941, a zbačen je u Islamskoj revoluciji ajatolaha Homeinija 1979. 1984 - Umro je britanski filmski i pozorišni glumac Džejms Mejson, koji je u dugačkoj filmskoj karijeri snimio više od 80 filmova ("Požar nad Engleskom", Čovek u sivom", "Pustinjski lisac", "Julije Cezar"). 1985 - U državnom udaru u Ugandi svrgnut je predsednik Milton Apolo Obote, koji je bio šef države od 1966. do 1971, kada ga je oborio Idi Amin Dada. Drugi put je postao predsednik 1979. 1989 - Krister Peterson proglašen je krivim i osuđen na doživotnu robiju zbog ubistva švedskog premijera Olofa Palmea 1986. On je kasnije oslobođen, a ubistvo je ostalo nerazjašnjeno. 1990 - Belorusija je proglasila nezavisnost od tadašnjeg SSSR-a. 1996 - Tokom Olimpijskih igara u Atlanti eksplodirala je bomba u zabavnom parku. Poginulo je dvoje i ranjeno 110 ljudi. 1998 - Bivša stažistikinja u Beloj kući, Monika Luinski, dala je prvu izjavu istražiteljima i time prekinula šestomesečnu ćutnju u vezi sa ljubavnom aferom sa američkim predsednikom Bilom Klintonom. 2001 - SAD su produžile sankcije Iranu i Libiji na još pet godina. 2003 - Umro je slavni američki komičar Bob Houp, koji je tokom 70-godišnje karijere igrao u vodviljima, radio dramama, pozorištu, filmu i televiziji. 2012. - Google slavi otvaranje Olimpijade u Londonu. LINK.

1693. - Džon Danton u Londonu objavio prvi ženski časopis, Lejdis Merkuri. 1743. - U ratu za austrijsko nasleđe britanski kralj Džordž II porazio Francuze kod Detingena, kao poslednji vladar Velike Britanije koji je predvodio trupe u bici. 1801. - Britanske i turske trupe porazile Francuze i zauzele Kairo. 1829. - Umro je Džejms Smitson, engleski hemičar. 1838. - Rođen je Bankim Čandra Čaterdži, indijski pisac. 1844. - Džozef Smit, američki verski reformator i osnivač Mormonske crkve, linčovan u zatvoru u državi Ilinois. 1846. - Rođen je Čarls Stjuart Parnel, irski političar. 1869. - Rođena je Ema Goldman, litvanska anarhistkinja. († 1940. ) 1876. - Rođen je Ivan Sarić, pionir vazduhoplovstva. 1905. - Pobunjeni ruski mornari preuzeli krstaricu Potemkin u Crnom moru. Prvi masovan izliv nezadovoljstva u ruskoj carskoj armiji tokom revolucije, od 1905. do 1907. Reditelj Sergej Ejzenštajn kasnije po tom događaju snimio čuveni film „Krstarica Potemkin“. 1908. - U Crnoj Gori završeno suđenje zaverenicima protiv knjaza Nikole I Petrovića, Bombaška afera. Od 52 optužena, četiri osuđena na smrt, a ostali na kazne od tri do 20 godina zatvora. 1932. - U Sijamu posle državnog udara proglašen Ustav i uspostavljena ustavna monarhija. 1943. - Američki avioni u Drugom svetskom ratu bombardovali grčku prestonicu Atinu, pod nemačkom okupacijom. 1944. - Savezničke snage u Drugom svetskom ratu zauzele francuski grad Šerbur, važnu luku na Lamanšu. Zoin Mihailo: "U razvijenim zemljama se ne vidi da se nekad ratovalo. U nerazvijenim se vidi kao da i dalje traje završen rat. " 1946. - Ministri spoljnih poslova SSSR, SAD, Velike Britanije i Francuske odlučili da Grčkoj pripadnu Dodekaneska ostrva, uključujući Rodos, pod italijanskom upravom do kapitulacije Italije 1943, potom pod nemačkom okupacijom do 1945. Odluka potvrđena mirovnim ugovorom u Parizu 10. februara 1947. 1950. - U FNRJ donet Zakon o radničkom upravljanju privredom, koji se smatra početkom samoupravnog modela, po kojem se jugoslovenski socijalizam razlikovao od sovjetskog modela. Mihajlo Simić: Razglednice titovskog vremena Samo su vlastodršci, nekadašnji i sadašnji, služeći se manipulacijama i podvalama, podmetali narodima bivše Jugoslavije, ekonomsko-socijalne probleme kao nacionalne i demokratske. LINK   1953. - Rođena je Tanja Bošković, srpska glumica.  Tanja Bošković je rođena u Beogradu. Živela je u Aranđelovcu do svoje sedamnaeste godine, a potom u Beogradu, kratko vreme i u Njujorku. Otac Velizar je bio direktor gimnazije i profesor književnosti, kao i majka Ivanka. Ima sestru Slavenku. Ima dvoje dece: ćerku Lanu i sina Đorđa. Deda i baba po majčinoj strani su bili učitelji. Deda je bio ađutant na dvoru kralja Nikole a baba je rodila jedanaestoro dece.  Veoma popularan je njen lik Lili u filmu „Balkan ekspres“ a takođe i likovi u seriji „Priče iz radionice“ i filmovima „Policajac sa Petlovog brda“, „Rat uživo“ i „Okupacija u 26 slika“. 1954. - U Obninsku, blizu Moskve, otvorena prva nuklearna elektrana u svetu. 1955.  Izabel Ađani (fr. Isabelle Adjani; 27. jun 1955, Pariz) francuska je glumica i pevačica. Osvojila je rekordnih pet nagrada Cezar za najbolju glavnu glumicu. Takođe je osvojila dvostruku nagradu za najbolju glumicu na filmskom festivalu u Kanu 1981, a dva puta je bila nominovana za Oskara za najbolju glavnu glumicu - za uloge u filmovima Životna priča Adel H. i Kamil Klode. Srpskoj publici poznatija je po psihološkom trileru Dijabolik, po kultnom hororu Posednutost i po istorijskoj drami Kraljica Margo, za koju je muziku napisao Goran Bregović.  Za svoj doprinos francuskoj umetnosti, Ađanijeva je 2010. godine proglašena za viteza Legije časti. 1969.  Gala Aleksić (rođ. Videnović; 27. jun 1969, Beograd, Srbija, Jugoslavija) je srpska glumica.   1976. - General Antonio Ramaljo Janeš izabran za predsednika Portugala na prvim predsedničkim izborima posle poluvekovne fašističke diktature Antonija de Oliveire Salazara. 1976. - Palestinski teroristi u Grčkoj oteli avion Er Fransa s 246 putnika i 12 članova posade i potom odleteli u Ugandu (Entebe). Taoci oslobođeni akcijom izraelskih komandosa 4. jula. 1986. - Međunarodni sud u Hagu presudio da su SAD prekršile međunarodno pravo pomažući pobunjenike u Nikaragvi. 1989. - Umro je Džuls Alfred Ejer, engleski filozof. 1990. - Građanski rat u Nikaragvi okončan ceremonijalnom predajom oružja kontrarevolucionarnog kontraškog pokreta predsednici Violeti Barios de Čamoro. 1991. - Dva dana pošto je Slovenija proglasila nezavisnost, Jugoslovenska narodna armija zaposela granične prelaze prema Italiji, Mađarskoj i Austriji. Potom došlo do šestodnevnog rata s jedinicama slovenačke teritorijalne odbrane. Prema podacima Crvenog krsta Jugoslavije, poginulo 49 ljudi, među njima najviše regruta JNA. 1993. - SAD s 23 krstareće rakete tomahavk bombardovale sedište iračke obaveštajne službe u Bagdadu. 1997. - Na konferenciji u Briselu predstavnici 95 zemalja saglasili se o zabrani upotreba nagaznih mina. 1997. - Predsednik Tadžikistana Imomali Rahmonov i vođa islamista Said Abdulo Nuri potpisali mirovni ugovor o okončanju četvorogodišnjeg građanskog rata u toj bivšoj sovjetskoj republici. 1999. - Umro je Georgos Papadopulos, lider grčke vojne hunte. 1999. - U cilju okončanja sedmogodišnjeg nasilja, tokom kojeg je ubijeno oko 100. 000 ljudi, vlada Alžira, na inicijativu predsednika Abdelaziza Buteflika, odobrila nacrt zakona o amnestiji muslimanskih ekstremista. 2000. - Na sastanku u glavnom gradu Poljske predstavnici 106 zemalja usvojili Varšavsku deklaraciju o perspektivama razvoja demokratskog poretka u svetu. Konferencija održana na inicijativu Poljske i SAD, a poziv nije upućen Kini, Burmi, Iraku, Jugoslaviji i nekim drugim zemljama, u kojima se, prema oceni organizatora, ne poštuju ljudska prava. Jugoslavija pristupila Varšavskoj deklaraciji 2001, po padu režima Slobodana Miloševića. 2000. - Ujedinjene nacije objavile da je sida usmrtila 19 miliona ljudi u svetu i procenile da će od iste bolesti umreti polovina tinejdžera najsiromašnijih afričkih zemalja. 2001. - Više od milion ljudi okupilo se da čuje govor pape Jovana Pavla II na kraju njegove petodnevne posete Ukrajini. 2004. - Za predsednika Srbije u drugom krugu izabran lider Demokratske stranke Boris Tadić. IZVOR

366. - Umro je Prokopije, rimski uzurpator (*326). 927. - Umro je Simeon, prvi bugarski car i najveći vladar srednjevekovne Bugarske. 1358. - Ugarski kralj Ludovik I uručio je gradu Dubrovniku Višegradsku povelju kojom je Dubrovačka komuna dobila samoupravu, uz obavezu plaćanja godišnjeg danka i pružanja pomorske pomoći novom gospodaru. Dubrovnik danas 1564. - Umro je Žan Kalvin, švajcarski teolog francuskog porekla. 1679. - Engleski parlament usvojio je „Habeas Korpus Akt“, zakon koji štiti građane od nezakonitog hapšenja i utamničenja. Osnovni principi tog zakona ugrađeni su kasnije u ustav SAD. 1703. - Ruski car Petar Veliki osnovao je novu prestonicu Rusije na ušću reke Neve u Baltičko more, Sankt Peterburg (od 1924. Lenjingrad, od 1991. ponovo Sankt Peterburg). Glavni grad Rusije bio je do 1918. 1806. - Francuska vojska je ušla u Dubrovnik, čime je Dubrovačka republika izgubila viševekovnu nezavisnost. 1840. - Umro je Nikolo Paganini, italijanski violinista i kompozitor. (*1782). 1860. - Đuzepe Garibaldi, u pohodu za ujedinjenje Italije, zauzeo je Palermo na Siciliji. 1868. - Rođen je Aleksa Šantić, srpski pesnik. (†1924. ) 1876. - Rođen je Petar Bajalović je bio srpski arhitekta 1878. - Rođena je Isidora Dankan, američka igračica irskog porekla. Isidora Dankan 1897. - Rođen je Džon Kokroftov, engleski fizičar. (†1967. ) 1905. - U rusko-japanskom ratu, ruska flota doživela je težak poraz u bici kod Cušime izgubivši 26 od 45 brodova. 1909. - Rođen je Svetozar Radojčić, srpski istoričar umetnosti. 1910. - Umro je Robert Koh, nemački bakteriolog. 1922. - Rođen je Kristofer Li, britanski glumac. 1923. - Rođen je Hajnc Alfred Kizinger, poznat kao Henri Kisindžer, američki diplomata nemačkog porekla. 1937. - U San Francisku je pušten u saobraćaj „Golden gejt“, jedan od najvećih mostova u svetu. Izgradanja Golden gejta 1941. - Britanska mornarica, uz pomoć avijacije, potopila je u Drugom svetskom ratu nemački ratni brod "Bizmark". Poginulo je oko 2. 300 ljudi. 1942. - U okupiranoj Čehoslovačkoj smrtno je ranjen šef Gestapoa Rajnhard Hajdrih. Njegova smrt 4. juna izazvala je talas represalija protiv stanovništva u Češkoj i Moravskoj. 1960. - U Turskoj je vojnim udarom oborena vlada Adnana Menderesa. Vlast je preuzeo Komitet nacionalnog jedinstva sa generalom Kemalom Girselom na čelu. 1964. - Umro je Džavaharlal Nehru, indijski državnik, prvi premijer nezavisne Indije. 1972. - Rođen je Ivet Sangalo, najpoznatija brazilska pevačica akse muzike 1988. - Sirijske trupe ušle su u južna predgrađa Bejruta i okončale tronedeljene ulične borbe između rivalskih muslimanskih šiitskih milicija. 1992. - Osnovano Ratno vazduhoplovstvo i protivvazdušna odbrana Vojske Republike Srpske. 1992. - U redu za hleb u centru Sarajeva od eksplozije granate 16 osoba je poginulo, a 144 su ranjene. Sarajevska pijaca Markala 1993. - U eksploziji automobila-bombe ispred galerije Ufici u Firenci petoro ljudi je poginulo, a kolekcija galerije ozbiljno je oštećena. 1997. - NATO i Rusija potpisali su „Osnivački akt o međusobnoj saradnji“, kojim je formiran zajednički Stalni savet NATO-Rusija za konsultacije o evropskoj bezbednosti. 1997. - Šefovi diplomatija Hrvatske i SR Jugoslavije Mate Granić i Milan Milutinović potpisali su u Zagrebu konzularnu konvenciju kojom se uređuje status diplomatskih predstavništva. 1999. - Međunarodni sud za ratne zločine u Hagu optužio je predsednika SR Jugoslavije Slobodana Miloševića i još četvoricu najviših funkcionera Jugoslavije i Srbije za zločine protiv čovečnosti i ratne zločine počinjene na Kosovu. 2001. - U Japanu je održan prvi referendum na temu energetike. Stanovnici sela Kariva, u kome se nalazi najveća nuklearna elektrana na svetu, izjasnili su se protiv korišćenja recikliranog plutonijuma u njenim postrojenjima. Japanska nuklearna postrojenja 2003. - Predsednik Perua Alehandro Toledo uveo je 30-dnevno vanredno stanje, zbog serije štrajkova i demonstracija širom zemlje, koje je pokrenuo sindikat učitelja štrajkom 12. maja. 2004. - Srpski biznismen Bogoljub Karić registrovao je u Beogradu stranku Pokret „Snaga Srbije“ i postao njen predsednik. 2015. Iz štampe je izašla naša knjiga broj 478 Kompjuterski rečnik - XIV izmenjeno i dopunjeno izdanje Više o knjizi. IZVOR  

1378. - Umro je papa Grgur DžI, poslednji papa Francuz. Za papu je izabran 1370, a 1377. je vratio sedište katoličke crkve iz Avinjona u Rim uprkos otporu Francuza. 1625. - Umro je kralj Džejms I Stjuart (James Stuart), prvi monarh koji je od 1603. do smrti vladao i Škotskom i Engleskom i prvi Stjuart na engleskom prestolu. Škotski presto nasledio je nakon abdikacije majke Meri Stjuart (Mary) 1567, a engleski 1603. nakon smrti Elizabete I. 1713. - Po završetku Rata za špansko nasleđe, Španija je, prema Utrehtskom ugovoru, predala Velikoj Britaniji Gibraltar i Menorku. 1770. - Umro je italijanski slikar Đovani Batista Tijepolo (Giovanni Battista Tiepolo), poslednji velikan venecijanskog slikarstva. Njegovi glavni radovi, monumentalne freske nalaze se u palatama i crkvama u Veneciji, Udinama, Milanu, Veroni. Snažno je uticao na nemačko i špansko slikarstvo u završnoj fazi baroka. 1802. - Potpisan je Amijenski mirovni ugovor kojim je okončan rat između Velike Britanije i Francuske i njenih saveznika, Španije i Batavske Republike (Holandije). Britanija je zadržala Trinidad, preuzet od Španije, i Cejlon, koji je preuzela od Holandije. 1845. - Rođen je nemački fizičar Vilhelm Konrad Rentgen (Wilhelm, Roentgen), dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1901. za otkriće Dž-zraka (1895), koje su po njemu dobile naziv "rendgenski zraci". 1847. - Američke trupe su, u Američko-meksičkom ratu, počele opsadu utvrđenja Vera Kruz, u kojem je bilo 5. 000 Meksikanaca. Utvrđenje je palo nakon šestodnevnih borbi. 1860. - M. L. Bajrn (Byrn) iz Njujorka patentirao je prvi spiralni vadičep. 1891. - Rođen je Lajoš Zilahi, mađarski romansijer i dramatičar. (*1891. ). Lajoš Zilahi (Nađsalonta, Transilvanija , 27. mart 1891 — Novi Sad, 1. decembar 1974) jedan je od vodećih, ako ne i najčitaniji prozni mađarski autor dvadesetog veka. Studirao je u Budimpešti pre nego što je poslat na front tokom Prvog svetskog rata. O svojim iskustvima sa ratišta potresno svedoči u romanu „Zarobljenici“ (mađ. Két fogoly). Njegovo najpoznatije delo je „Ararat“, deo triologije, a najpotresnije „Samrtno proleće“. Njegovim delima provejava duh aristokratske Mađarske, odnosno Austrougarske, a izuzetno živim opisima uspeva da gane čitaoca. Lajoš Zilahi je sahranjen na budimpeštanskom groblju Kerpeši. 1923. - Umro je škotski hemičar i fizičar Džejms Đuer (James Dewar), koji je prvi dobio tečni, zatim i čvrst vodonik. Izumeo je termos-bocu. 1933. - Japan je istupio iz Lige naroda nakon što je ta organizacija osudila japansku okupaciju Mandžurije. 1941. - Nakon pristupanja Jugoslavije Trojnom paktu, u Beogradu je vojnim udarom svrgnut regent princ Pavle Karađorđević i na presto je doveden maloletni kralj Petar II Karađorđević. Zbačena je i vlada Dragiše Cvetkovića i Vlatka Mačeka i obrazovana nova s generalom Dušanom Simovićem na čelu. 1945. - Nemci su u Drugom svetskom ratu lansirali poslednju raketu "Fau-2" na Veliku Britaniju. Projektil ispaljen iz holandskog grada Hag pao je na Orpington, jugoistočno od Londona. U eksplozijama tih raketa tokom rata poginulo je 8. 958 Britanaca. 1958. - Nikita Hruščov zamenio je na položaju predsednika sovjetske vlade Nikolaja Bulganjina.   1961. - Ustanovljen je Međunarodni dan pozorišta, teatra i kazališta. Tvit je objavljen 2013. godine. Vidimo se dogodine, da li će biti aktuelan. Pratite @brkajlija 1963. - Rođen je Kventin Tarantino je američki filmski scenarista, filmski režiser i glumac. Rođen je 27. marta 1963. godine u Noksvilu, Tenesi, SAD. Veliku popularnost je stekao početkom 90-tih godina kada je, nakon što je stvorio uspešnu karijeru pisca i scenariste, počeo i da režira. 1965. - Umro je francuski arhitekta Šarl Eduar Žanre (Charles Edouard Jeanneret), poznat kao Le Korbizije (Corbusier), jedan od najvećih arhitekata 20. veka, koji je korišćenjem armiranog betona, stakla i gvožđa radikalno promenio tradicionalni način gradnje. 1968. - U avionskoj nesreći, u eksperimentalnom letu u blizini Moskve poginuo je ruski kosmonaut Jurij Aleksejevič Gagarin, prvi čovek koji je u aprilu 1961. vasionskim brodom "Vastok" obleteo Zemlju. 1970. - U zemljotresu u zapadnoj Turskoj, poginulo je više od 1000 ljudi, a 90. 000 je ostalo bez domova. 1977. - U najtežem udesu u istoriji vazduhoplovstva, poginula su 583 od 644 putnika i člana posade kada su se dva "Boinga 747", holandske kompanije KLM i američke Pan-Am, sudarila na pisti aerodroma Tenerife na Kanarskim ostrvima. 1980. - U norveškom delu Severnog mora potonula je naftna platforma "Aleksandar Kiland". Poginulo je 147 ljudi. 1992. - Poslednje jedinice bivše Jugoslovenske narodne armije napustile su Bivšu Jugoslovensku Republiku Makedoniju. 1996. - Izraelski sud osudio je Jigala Amira (Yigal) na doživotni zatvor zbog ubistva izraelskog premijera Jicaka Rabina (Yitzhak) u novembru 1995. 1997. - U Albaniji je poginulo 17 ljudi, u najtežem incidentu tokom dvomesečne antivladine pobune. 1998. - Umro je nemački proizvođač automobila Ferdinand Porše (Porshe), osnivač fabrike sportskih vozila "Porše AG". Tokom vladavine Adolfa Hitlera bio je jedan od konstruktora "bube", popularnog automobila "folksvagen". 1999. - Jugoslovenska protivvazdušna odbrana oborila je, tokom napada NATO-a na SR Jugoslaviju, američki bombarder "F-117 A". Avion "noćni jastreb" je pao u atar sela Buđanovci u Vojvodini. 2000. - Vladimir Putin je pobedio na predsedničkim izborima u Rusiji sa više od 52 procenta glasova birača. 2002. - Tužilaštvo u Splitu podiglo je optužnicu protiv osmorice bivših vojnih policajaca za ratne zločine protiv civilnog stanoviništva u splitskoj luci Lora 1992. godine. 2003. - U pokušaju hapšenja u blizini Beograda ubijene su vođe kriminalnog "zemunskog klana" Dušan Spasojević "Šiptar" i Mile Luković "Kum", osumnjičeni za učešće u ubistvu premijera Srbije Zorana Đinđića. 2003. - Stručnjaci iz Hong Konga su izjavili da su identifikovali virus koji je prouzrokovao misterioznu upalu pluća, kao novu vrstu iz porodice korona virusa, koji su drugi po uzrokovanju prehlada kod ljudi (SARS). 2006. - Umro je slavni poljski pisac, klasik naučne fantastike Stanislav Lem (Stanislaw). Njegove najpoznatije knjige "Solaris", "Povratak sa zvezda" i "Zvezdani dnevnik" prevedene su na više od 40 jezika, među kojima i na srpski. IZVOR.

Pohađao je različite univerzitete, putovao iz mesta u mesto i iz zemlje u zemlju, okušao se u gotovo svim književnim delatnostima i rodovima, došao u dodir i sarađivao s mnogim istaknutim osobama svoga doba. Iako važno mesto u istoriji nemačke književnosti zauzimaju njegove drame, kritike, naučni spisi, izdavački i prevoditeljski poduhvati (srednjovekovna nemačka poezija, englesko pozorište, Servantesov Don Kihot, a učestvovao je i u dovršavanju Šlegelovih prevoda Šekspirovih dela), njegov najveći doprinos su dopadljive, duhovite i realistične novele.   LINK.   Novalisov prijatelj Ludvig Tik Najprisniji Novalisov prijatel, Ludvig Tik je rekao:''Vec u dečijim likovima se ponekad ocrtava jedan izraz, toliko umilan i duhovno ljubak da ga moramo nazvati nadzemaljskim i nebeskim. Obično nas pri pogledu na ta preobrazena i gotovo providna lica obuzima bojazan da su ona odveć ne zna i odveć tanano istkana za ovaj život,da to što nas tako značajno gleda kroz blistave oči nije ništa drugo do smrt, ili besmrtnost. ''. . LINK. Deca u carstvu čula Ukoliko neko poseduje knjigu "Deca u carstvu čula" koju su 2006. godine izdali Ošišani Jež i Fenix Libris, neka nam se javi. LINK.

1442. - Roden je engleski kralj Edvard IV, sin vojvode od Jorka. U ratu protiv dinastije Lankaster, posle zauzimanja Londona i pobede kod Toutona, izabran je za kralja. Time je kraljevska vlast prešla na kucu Jork. 1789. - Pobunjena posada engleskog broda "Baunti" ostavila je kapetana broda Vilijama Blaja i 18 njegovih pristalica u vodama kod Tahitija. Blaj je posle 48 dana dramaticne plovidbe i više od 3. 500 milja uspeo da se domogne ostrva Timor, blizu Jave. 1804. - Tokom Prvog srpskog ustanka, u Zemunu je održan sastanak srpskih ustanika i Turaka, uz posredovanje Austrije. Nakon neuspelih pregovora o uspostavljanju mira, srpski pregovarači su se vratili u Ostružnicu i počeli pripreme za napad na Beograd. 1878. - Rodjen je američki filmski i pozorišni glumac Lajonel Barimor. Kao dete proslavio se u ulozi Olivera Tvista, a kasnije je značajne uloge odigrao u filmovima "Grand hotel", "Ostrvo Largo", "Dama s kamelijama", kao i u TV seriji "Dr Kilder". 1918. - U zatvoru u Terezinu umro je Gavrilo Princip. Na dvadesetogodišnji zatvor osudile su ga austrougarske vlasti nakon atentata na austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda u Sarajevu 1914, cime je poceo Prvi svetski rat. 1919. - Na Versajskoj mirovnoj konferenciji u Parizu 32 države, uključujući i Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca, prihvatile su pakt o osnivanju Lige naroda, organizacije koja je bila preteča Ujedinjenih nacija. 1924. - Rođen je zambijski državnik Kenet Kaunda (Kenneth), prvipredsednik Zambije od 1964. do 1991. i jedan od lidera Pokreta nesvrstanih zemalja. 1936. - Umro je egipatski kralj Fuad I. Za kralja se proglasio1922, kada je ukinut britanski protektorat nad Egiptom. Nasledio ga je sin Faruk I. 1937. - Rodjen je Sadam Husein, irački vodja. 1939. - Adolf Hitler odbacio je nemačko-poljski pakt o nenapadanju, sklopljen u januaru 1934. i nemačko-britanski ugovor iz juna 1935. 1941. - Rodjena je En (Ann) Margret, američka filmska glumica švedskog porekla. 1945. - Italijanski partizani su izvršili atentat na diktatora Benita Musolinija. 1948. Rođen je Terens Dejvid Džon Pračet (engl. Terence David John Pratchett; Bikonsfild, 28. april 1948), takođe poznat i kao Pteri, je engleski pisac, najpoznatiji po svojoj seriji knjiga o Disksvetu. Rekao je: ""Previše magije bi moglo da smota vreme i prostor oko samih sebe, a to nije bila dobra vest za tip osobe koji je navikao da stvari kao što su posledice prate stvari kao što su uzroci. ""Bilo je osam sati ujutro, vreme kada pijanice pokušavaju da ili zaborave ko su, ili da se sete gde žive. " 1952. - Japanu je vraćen suverenitet koji mu je, nakon poraza uDrugom svetskom ratu, bio oduzet mirovnim ugovorom iz San Franciska 1951. godine. 1969. - Predsednik Francuske Šarl de Gol dao je ostavku nakon referenduma o regionalizaciji zemlje i reorganizaciji Senata, na kojem je većina Francuza glasala protiv njegovih predloga. 1977. - Članovi nemačke levičarske terorističke grupe"Bader-Majnhof" osuđeni su na doživotnu robiju. 1980. - Državni sekretar SAD Sajrus Vens podneo jeostavku posle neuspele misije komandosa u spašavanju američkih taoca u Iranu. 1992. - Prokomunistička vlada u Kabulu predala je vlast islamskim gerilcima, čime je okončan 14-godišnji građanski rat u Avganistanu. 1995. - U eksploziji gasa poginula su najmanje 103 stanovnikajužnokorejskog mesta Tegu. 1999. - Vlada SR Jugoslavije podnela je Međunarodnom sudu pravde u Hagu tužbu protiv zemalja NATO-a zbog "neovlašćene upotrebe sile" u vazdušnim udarima koji su počeli 24. marta. 2001. - Prvi turista u svemiru, američki biznismen Denis Tito, platio je 20 miliona dolara za svoje putovanje na Međunarodnu svemirsku stanicu, na koje je otišao sa ruskom posadom. 2002. - U padu helihoptera u Rusiji, poginuo je gubernator sibirske oblasti Krasnojarsk, general Aleksandar Lebed, bivši savetnik za bezbednost predsednika Borisa Jeljcina. 2004. - Snimci američke TV Si-Bi-Es (CBS) o zlostavljanju iračkih zarobljenika u iračkom zatvoru Abu Graib, pod kontrolom američke vojske, izazvali su šok u svetu. Američki predsednik Džordž Buš uputio je javno izvinjenje iračkom narodu za poniženje koje su pretrpeli irački zatvorenici i njihove porodice. 2005. - Irak je dobio prvu demokratsku vladu u poslednjih više od 50 godina. 2013. - Gost Olje Bećković u emisiji "Utisak nedelje" - Emir Kusturica, Najnoviji roman: "Sto jada". 2016. Iz štampe je izašla naša 483. knjiga: Više o knjizi. IZVOR.

457. — Majorijan je krunisan za cara Zapadnog rimskog carstva i priznat od pape Lava I. 484. — Alarih II je nasledio svog oca Euriha kao kralj Vizigota. 1065. — Osvećena je Vestminsterska palata, koja je građena u periodu od 1045. do 1050. po nalogu kralja Edvarda Ispovednika. 1768. — Taksin Veliki je krunisan za kralja novouspostavljenog kraljevstva Thonburi. 1836. - Španija je priznala nezavisnost Meksika, kojeg su španski konkvistadori osvojili 1526, razorivši državu Asteka. 1846. — Ajova je postala 29. savezna država SAD. 1856. - Rođen je američki državnik Vudro Vilson (Woodronj Njilson), predsednik SAD od 1912. do 1920. Nakon bezuspešnih pokušaja da sondira teren za sklapanje mira između Antante i Centralnih sila i podmorničkog rata u kojem su Nemci potapali i američke brodove, pristupio je 1917. Antanti i uveo SAD u Prvi svetski rat. Na osnovu njegovog plana od "14 tačaka" Nemci su 11. novembra 1918. potpisali primirje. Na njegovu inicijativu osnovana je Liga naroda, ali nije uspeo da ubedi Kongres da SAD pristupe toj međunarodnoj organizaciji. Dobitnik je Nobelove nagrade za mir 1920. 1869. - Vilijem Sempl (William Semple) iz Ohaja prvi je patentirao žvakaću gumu. Zoin Mihailo: "Danas žvakaću gumu nalazimo gde god sednemo, stanemo. " 1879. - U udesu putničkog voza na liniji Edinburg-Dandi u Škotskoj, koji se survao u reku kada je popustio most preko kojeg je prelazio, poginulo je 90 ljudi. 1895. - U pariskom restoranu "Gran kafe" braća Luj i Ogist Limijer (Louis, Auguste Lumiere) organizovali su prvu filmsku projekciju. Prikazani su kratki filmovi o izlasku radnika iz fabrike, železničkoj stanici s putnicima i vozom koji juri. Ovaj datum uzima se kao dan rođenja kinematografije. Zoin Mihailo: "Zahvaljujući 3D tehnologiji na filmskom platnu uskoro ćemo gledati kao roboti izlaze iz fabrike umesto radnika. Baš napredno. " 1903. — Rođen je Džon fon Nojman, mađarski matematičar.  Sa šest godina mogao je da podeli osmocifrene brojeve napamet i da razgovara sa svojim ocem na starogrčkom jeziku. Rekao je: "Telesno nasilje je nezadovoljstvo učinjeno sa namerom pružanja zadovoljstva. " Zoin Mihailo: "Kada genije i manijak zure ženama između nogu nije isto. Genije će uvek između nogu pronaći nešto drugo. "  1908. - U zemljotresu koji je razorio Mesinu, drugi po veličini grad na italijanskom ostrvu Siciliji, poginulo je više od 82. 000 ljudi. 1920. — U krvi je ugušena Husinska buna, štrajk rudara rudnika Kreka. 1923. - Umro je francuski inženjer Aleksandar Gistav Ajfel (Alexandre Gustave Eiffel), graditelj kule u Parizu nazvane njegovim imenom. Bio je specijalista za čelične konstrukcije i mostove i među prvima je primenio pneumatsku gradnju temelja velikih mostova. Zoin Mihailo: "Ajfel je bio specijalista za čelične konstrukcije. Idejni tvorci muzičke fontane nisu ni muzičari, ali su stručnjaci za presipanje iz šupljeg u prazne džepove. " 1925. - Ruski pesnik Sergej Jesenjin izvršio je samoubistvo. Bio je jedan od najpopularnijih pesnika 20. veka čije su pesničko delo, a posebno stil života ("jesenjština") imali značajan uticaj na rusku i evropsku omladinu ("Kafanska Moskva", "Povratak u zavičaj", "Ispovest mangupa", "Sovjetska Rusija). 1937. - Umro je francuski kompozitor Žozef Moris Ravel (Joseph Maurice), koji je zajedno sa Foreom (Faure) i Debisijem (Debussy) znatno doprineo preporodu francuske muzike i utemeljenju novije francuske škole na prelazu u DžDž vek. Inspirisao se španskom muzikom i džezom ("Bolero", "Dafne i Kloe", "Sat Španije"). 1942. - Japanski avioni su u Drugom svetskom ratu bombardovali indijski grad Kalkutu. 1945. - Rođen je kralj Nepala Birendra koji je nakon smrti oca Mahendre 1972. nasledio presto. Vladao je do 1990, kada ga je narodni pokret primorao da prihvati parlamentari sistem i legalizuje političke partije. Zajedno sa članovima porodice ubijen je 1. juna 2001. u kraljevskoj palati u Katmanduu. Masakr nad kraljevskom porodicom izvršio je prestolonaslednik Dipendra, koji je potom pucao u sebe. 1945. - Umro je američki pisac Teodor Drajzer (Theodore Dreiser), autor obimnih romana u kojima daje sumornu sliku savremene Amerike. Iako mu književni kritičari zameraju na stilu, mnogi ga smatraju jednim od najvećih američkih pisaca 20. veka ("Američka tragedija", "Dženi Gerhard", "Finansijer", "Titan", "Genije"). 1947. - U Egiptu je umro bivši italijanski kralj Vitorio Emanuele III (Vittorio Emmanuel), poslednji monarh Italije (1900-46). Podržao je 1922. Musolinijevu (Mussolini) fašističku vladu, 1936. se proglasio carem Etiopije, a 1939. kraljem Albanije. Abdicirao je posle pobede republikanaca na izborima 1946. 1948. - Tokom višemesečnih socijalnih nemira i nasilja u Egiptu je ubijen premijer Nokraši Paša (Nokrashy Pasha). 1950. - U Korejskom ratu, kineske trupe prešle su 38. paralelu. 1959. - U Vinči kod Beograda pušten je u rad prvi nuklearni reaktor u Jugoslaviji. 1962. - U Mozambiku, portugalskoj koloniji u Africi, osnovan je Front za oslobođenje Mozambika (Frelimo), pod čijim je vođstvom zemlja posle dugotrajne borbe stekla nezavisnost 1975. Nakon sticanja nezavisnosti izbio je građanski rat između Frelima i rivalskog pokreta Renamo koji je trajao gotovo dve decenije. 1966. - Kina je izvršila petu nuklearnu probu. 1968. - U napadu na aerodrom u Bejrutu izraelski komandosi su uništili 13 arapskih aviona. 1973. — Američki predsednik Ričard Nikson je potpisao Zakon o ugroženim vrstama. 1974. - U zemljotresu koji je razorio sela u pakistanskoj planiskoj oblasti Karakom, poginulo je oko 5. 200 ljudi. 1989. - Bivši prvi sekretar Komunističke partije Aleksandar Dubček (Alexander Dubcek) izabran je za predsednika parlamenta Čehoslovačke, vrativši se nakon dve decenije na političku scenu. Glavni inspirator i vođa "Praškog proleća" smenjen je nakon intervencije Varšavskog pakta u Čehoslovačkoj 1968. 1989. - Litvanija je postala prva država Sovjetskog Saveza u kojoj je uveden višepartijski politički sistem. 1992. - Inflacija u SR Jugoslaviji postigla je svetski rekord - 19. 810,2 odsto za 1992. godinu. 1995. - Na beogradski aerodrom Surčin sletela su tri transportera NATO sa trupama iz sastava mirovnih snaga UN za Bosnu i Hercegovinu. 2000. - Crnogorska vlada usvojila je Platformu za redefinisanje odnosa Srbije i Crne Gore na osnovu koje bi te dve federalne jedinice SR Jugoslavije trebalo da postanu suverene i nezavisne države. 2001. - Evropska unija je objavila listu organizacija koje se smatraju terorističkim, posebno navodeći radikalne baskijske separatiste, kao i grupe u Severnoj Irskoj i Srednjem Istoku. 2002. - Na godišnjem kongresu Islamske reformske partije u Sani (Jemen) ubijen je istaknuti član vodeće opozicione partije u zemlji, Socijalističke partije, Džaralah Omar (Jarallah Omar). Ubio ga je Alija Džaralah (Jaralah), član islamske opozicione partije Islah. 2005. - Umro je istaknuti dramski umetnik Stevo Žigon (80), koji je najznačajnija glumačka ostvarenja postigao na sceni Jugoslovenskog dramskog pozorišta u Beogradu, kao i u brojnim ulogama na filmu, radiju i televiziji. 2011. — Delujući na osnovu informacije da kurdski borci prelaze granicu u pokrajini Sirnak, dva turska aviona F-16 su greškom otvorili vatru na grupu seljaka, ubivši 34 osobe. 2012. — Umro je Božidar Petrović, srpski arhitekta i redovni profesor Arhitektonskog fakulteta univerziteta u Beogradu (* 1922. ) IZVOR.

1119. - U Hilandaru je umro Stefan Nemanja, rodonačelnik dinastije Nemanjića koja je vladala Srbijom dvesta godina. Veliki župan od 1166. postavio je osnove državne samostalnosti Srbije i njene političke moći. Povukao se sa prestola 1196. u korist sina Stefana (kasnije prvog srpskog kralja Stefana Prvovenčanog) i zamonašio se pod imenom Simeon u manastiru Studenici. Srpska pravoslavna crkva slavi ga kao Svetog Simeona Mirotočivog, prvog sveca iz loze Nemanjića. 1525. - Španski osvajač Ernan Kortes (Hernan Cortez) pogubio je poslednjeg astečkog cara Kuautemoka (Cuauhtemoc). 1825. - Rusija i Velika Britanija potpisale su ugovor kojim je određena granica između Aljaske i Kanade, teritorija koje su tada bile u posedu Rusa, odnosno Britanaca. 1832. - U Beogradu je osnovana Narodna biblioteka Srbije kao sastavni deo Državne štamparije. Biblioteka je potom bila pod Ministarstvom prosvete, a od 1871. je samostalna ustanova. Odluku o osnivanju doneo je knez Miloš Obrenović. Knjiga je dobila nagradu Narodne biblioteke kao najbolja među najčitanijim. NARUČITE KNJIGU. 1844. - Tokom prikazivanja nove fregate "Prinston", koje je na reci Potomak priredila američka mornarica, na brodu je eksplodirao jedan od topova, usmrtivši državnog sekretara, ministra mornarice i još nekoliko funkcionera vlade SAD. 1862. - U Srbiji je donet prvi zakon o advokaturi. 1869. - Umro je francuski pisac i diplomata Alfons de Lamartin (Alphonse, Lamartine), jedan od najvećih liričara romantizma. Slavu mu je donela već prva knjiga "Pesničke meditacije" (1820), a potom i njegova najznačajnija zbirka "Pesničke i religiozne harmonije" sa čuvenom "Himnom noći" koju je preveo Njegoš. U proznom delu "Put na istok" sa simpatijama je opisao Srbiju i njenu borbu za slobodu. 1916. - Završeno je prebacivanje glavnine srpske vojske od oko 140. 000 vojnika iz okupirane Srbije u Prvom svetskom ratu, na ostrvo Krf. Oporavljena u narednim mesecima, reorganizovana i naoružana srpska vojska se u leto iste godine vratila u borbu na Solunskom frontu. Tokom povlačenja preko Albanije od decembra 1915. više od 200. 000 vojnika i civila umrlo je od gladi, iscrpljenosti i zime. 1922. - Velika Britanija je formalno proglasila nezavisnost Egipta, ali je zadržala kontrolu nad Sueckim kanalom i poslovima odbrane zemlje. 1941. - U egzilu je umro bivši španski kralj Alfonso XIII. Odbivši da abdicira 1931, kada su na izborima u Španiji pobedili republikanci, kralj je bio prisiljen da napusti zemlju. 1944. Rođen je Storm Elvin Thorgerson (28. februara 1944. – 18 April 2013)[1] je bio engleski grafički dizajner, najviše poznat po radovima za omote albuma rok sastava Pink Floyd, Led Zeppelin, Black Sabbath, Scorpions, Genesis, Europe, Dream Theater, The Cranberries, Yourcodenameis:milo, The Mars Volta, Muse and Biffy Clyro. 1953. - U Ankari su Jugoslavija, Grčka i Turska potpisale sporazum o političkoj, privrednoj i vojnoj saradnji, poznat kao Balkanski savez. 1984. - Zimske Olimpijske igre otvorene u Sarajevu. 1985. -  Rođena je Jelena Janković (u Beogradu, SFR Jugoslavija) je profesionalna teniserka Srbije. 11. avgusta 2008. godine, Jankovićeva je zauzela prvu poziciju na VTA listi najboljih teniserki sveta, na kojoj se zadržala samo nedelju dana. Od 6. oktobra 2008, pa do 2. februara 2009. bila je prva na VTA listi. Naručite knjigu.   1991. - Završen je Zalivski rat, koji su 42 dana vodile SAD i saveznici protiv Iraka. Iračke snage prisiljene su da napuste Kuvajt koji su okupirale 1. avgusta 1990. 1993. - Američki vojni transporteri izbacili su iznad istočne Bosne prve tovare humanitarne pomoći u hrani i lekovima, čime je počela "Operacija padobran" u ratom zahvaćenoj Bosni i Hercegovini. 1994. - Četiri srpska vojan aviona srušena u Bosni. 1994. - U zoni "zabranjenog leta" iznad Bosne i Hercegovine zapadno od Banjaluke dva američka aviona F-16 srušili su četiri srpska aviona tipa "Galeb". 1997. - U Iranu je zemljotres razorio više od 20 sela, a poginulo je oko 1. 000 ljudi. 1998. - Nakon ubistva četiri srpska policajca kod Glogovca i Srbice, na području Drenice na Kosovu počeli su sukobi srpskih snaga bezbednosti i kosovskih Albanaca, pripadnika nelegalne Oslobodilačke vojske Kosova. 2002. - U potrazi za Radovanom Karadžićem pripadnici Sfora sproveli su opsežnu akciju na području Čelebića, ali nisu uspeli da uhapse ratnog lidera bosanskih Srba optuženog za ratne zločine pred Međunarodnim sudom u Hagu. 2003. - Na zajedničkoj sednici oba veća Skupštine SR Jugoslavije proglašena je Povelja o ljudskim i manjinskim pravima i građanskim slobodama. 2004. - Afrički lideri su se na samitu dogovorili da oforme Afričke multinacionalne snage, koje bi bile sposobne da intervenišu širom Afrike, u cilju okončanja građanskih ratova i sprečavanju genocida. IZVOR.

814. - Umro je Karlo I Veliki, franački kralj od 768. irimsko-nemački car od 800, kada ga je krunisao papa Lav III. Znatno je proširio kraljevstvo i postao gospodar gotovo cele zapadne i srednje Evrope. Uveo je sistem kraljevskih vazala kojima je dodeljivao nasledne posede (feude) i tako stvorio vladajuću klasu velikih zemljoposednika. 1547. - Umro je engleski kralj Henri VIII (Henry), koji je nakondolaska na presto 1509. proširio vlast na Vels, Škotsku i Irsku i izgradnjom jake flote postavio temelj budućoj pomorskoj sili. Ženio se šest puta, a nakon sukoba s papom, koji je odbio da poništi njegov prvi brak, oduzeo je papi vlast nad crkvom u Engleskoj, proglasio 1534. sebe vrhovnim crkvenim poglavarom i utemeljio anglikansku crkvu. 1573. - Počela je velika hrvatsko-slovenska seljačka pobunapod vođstvom Matije Gupca. Pobuna je u krvi ugušena 9. februara, a njen vođa je zarobljen i nakon nekoliko dana je umro od posledica svirepog mučenja. 1596. - Umro je engleski gusar i admiral Frensis Drejk (Francis Drake) prvi Englez koji je oplovio svet (1577-80). Gusarskim napadima na španske brodove doprineo je engleskom osvajanju kolonija, posebno u severnoj Americi, a imao je i značajnu ulogu u pobedi britanske ratne mornarice 1588. nad španskom "Nepobedivom armadom" u bici u Lamanšu. Preneo je 1586. krompir u Evropu iz Amerike. 1689. - Engleski parlament objavio je abdikaciju kralja Džejmsa II(James). Poslednji vladar iz dinastije Stjuart (Stuart) bio je prisiljen na napusti presto zbog njegovih pokušaja da vrati katolicizam u Englesku. 1812. - Rođen je srpski državnik Ilija Garašanin, jedan od vođaustavobranitelja i višegodišnji ministar unutrašnjih poslova u ustavobraniteljskim vladama. Tvorac je srpskog spoljnopolitičkog i nacionalnog programa "Načertanije" (1844), koji je bio temelj srpske spoljne politike sve do Prvog svetskog rata. Smatra se prvim velikim srpskim političarem 19. veka. 1846. - Na balu u Beču prvi put je izveden "Srpski kvadril", delokoje je Johan Štraus mlađi (Johann Strauss) komponovao po nalogu kneza Miloša Obrenovića. 1853. - Rođen је Hose Marti, kubanski književnik, političar i revolucionar, u Havani u porodici španskih migranata. Hose MartiImao je petnaest godina kada je započeo Prvi rat za nezavisnost Kube, 10. oktobra 1868. godine.   1857. - Rođen je srpski političar i publicista Stojan Protić,jedan od osnivača Radikalne stranke, prvi premijer Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (1918). Izdavao je i uređivao časopis "Delo" i list "Ođek". Pisac je odgovora na austro-ugarski ultimatum Srbiji 1914. 1871. - Francuska "Vlada narodne odbrane", koja je formirana uParizu nakon što je svrgnut Napoleon III i proklamovana republika, prihvatila je kapitulaciju u ratu s Pruskom, u kojem je francuska vojska teško poražena. 1878. - U Nju Hevnu u SAD je puštena u rad prva telefonskacentrala, dve godine nakon što je Aleksander Grejem Bel (Alexander Graham Bell) patentirao telefon. 1887. - Rođen je poljski pijanista Artur Rubinštajn. 1935. - Island je postao prva zemlja u kojoj je legalizovan abortus. 1939. - Umro je irski pesnik i dramski pisac Vilijam Batler Jejts (William Butler Yeats), najznačajnija ličnost irskog nacionalnog preporoda, jedan od osnivača i upravnik narodnog pozorišta (Teatar Ebi). Njegova delatnost nadahnula je procvat irske nacionalne drame, a učestvovao je i u javnom političkom životu i bio senator od 1922. do 1928. Dobio je Nobelovu nagradu za književnost 1923. ortus. 1943 - Rođen је Miodrag Andrić - Ljuba Moljac u Kragujevcu. Bio je bio pozorišni, filmski i televizijski glumac. Kao dečak sa porodicom odlazi u Beograd u kom je odrastao i školovao se. Ljuba je bio jedan od najboljih komičara koje smo imali. Pomalo je koristio način glume kao Baster Kiton tj. ni u najsmešnijim situacijama on se nije smejao. Drugi su ga, opet, poredili sa čuvenim američkim komičarem Lenijem Brusom. 1957. - Rođena je srpska glumica Mirjana Karanović. Debitovala je 1980. godine naslovnom ulogom u filmu Srđana Karanovića „Petrijin venac“. Svetsku slavu je stekla ulogom majke u kultnom filmu Emira Kusturice „Otac na službenom putu“. Godine 2005. pojavila se u filmu „Grbavica“ koji je prvenac bosanske rediteljke Jasmile Žbanić. Film je dobio zlatnog medveda na Berlinskom filmskom festivalu. U njemu Mirjana Karanović igra majku koja zajedno sa ćerkom preživljava period posle balkanskih ratova sa kraja XX veka. 1986. - U eksploziji američkog vasionskog šatla "Čelendžer", 72sekunde posle lansiranja iz Kejp Kaneverala, poginulo je svih sedam astronauta. 1994. - Tri italijanska novinara ubijena su u Mostaru, a u Zenici jejedan Britanac ubijen, a dvojica teško ranjeni. Britanci su bili službenici agencije za dostavljanje humanitarne pomoći u Bosni. 1995. - U najkrvavijem sukobu od početka nasilja islamskihektremista u Egiptu, poginulo je 14 ekstremista, dvoje policajaca i dvojica prolaznika koji su se našli u unakrsnoj vatri. 1998. - U Indiji je osuđeno na smrt svih 26 optuženih zaučešće u zaveri i ubistvu bivšeg premijera Radživa Gandija (Rajiv Gandhi). 2001. - U Zagrebu je umro hrvatski književnik Ranko Marinković. Dobitnik je mnogih književnih nagrada a njegova dela, poput romana "Kiklop" i "Glorija", uz stvaralaštvo Miroslava Krleže svrstavaju se u najveća dostignuća hrvatske književnosti. 2002. - U Stokholmu je u 95. godini umrla švedska književnica Astrid Lindgren, tvorac Pipi Duge Čarape. Napisala je više od 100 dela, a njene knjige prodate su u više od 100 miliona primeraka. 2002. - U Beogradu je održana prva sednica Međudržavne komisijeza utvrđivanje granica i pripremu ugovora o državnoj granici između SR Jugoslavije i Hrvatske. 2003. - U Beogradu je preminuo Miloš Milutinović, jedan odnajboljih jugoslovenskih fudbalera svih vremena. 2003. - Na opštim izborima u Izraelu pobedila je desničarska partija Likud, čiji je lider izraelski premijer Ariel Šaron. 2004. - Predsednik britanske medijske korporacije Bi-Bi-Sija (BBC)Gevin Dejvis podneo je ostavku, a kompanija se izvinila zbog propusta u izveštavnju o naoružanju Iraka pred rat u toj zemlji. Dva dana kasnije otkaz je dao i novinar BBC Endru Giligan, autor spornih tekstova u kojima se optužuje britanska vlada da je preuveličala opasnost od iračkog naouržanja. 2005. - General Vojske SCG u penziji Vladimir Lazarević dobrovoljno se predao Tribunalu u Hagu, pred kojim je optužen za zločine na Kosovu. 2014. - Dan zaštite podataka o ličnosti. IZVOR.

1330. Srpski kralj Stefan Dečanski potukao je u bici kod Velbužda vojsku bugarskog cara Mihajla Šišmana, koji je poginuo u toj bici. 1586. Tomas Heriot je iz Kolumbije doneo prve krompire u Englesku. Krajem XVI veka krompir je prenet i u Španiju. U početku se gajio kao ukrasna biljka, ali se zbog porasta stanovništva, ratova i gladi, širom Evrope počeo koristiti za ishranu. 1655. Umro je francuski pisac Sirano de Beržerak, poznat po delu "Drugi svet", u kojem je spojio političku satiru i naučnu fantastiku. Edmon Rostan ga je uzeo za glavnog junaka popularne komedije "Sirano de Beržerak". Saša Obradović: Drugi drugi svijet Roman o jednom zločinu i jednoj ljubavi u vrtlogu rata u Bosni, o kajanju i ispaštanju. LINK   1741. Umro je italijanski kompozitor i virtuoz na violini Antonio Vivaldi, jedan od najznačajnijih predstavnika baroka i prethodnika novog doba klasike. Iz njegovog obimnog stvaralačkog opusa najčuveniji je koncert za violinu i orkestar "Četiri godišnja doba". Džon Markez: Graditelj violina Violina izaziva u čoveku nešto što nijedan drugi instrument ne može, nešto izuzetno, čarobno i dirljivo. Vekovna i do kraja nerazjašnjena priča o graditeljstvu violina traje još uvek u bezvremenoj radionici u Bruklinu, nastavljajući misiju kristalnog zvuka preko dvorana Karnegi hola i Centra Linkoln sve do Kremone, rodnog Stradivarijevog mesta. Graditelj violina čitaocu otvara vrata izolovanog i fascinantnog carstva muzike, muzičara i zanatskog umeća koje ponire u suštinu umetničke kreacije i sveta umetnosti.  LINK   1750. Umro je nemački kompozitor Johan Sebastijan Bah. Savremenici su ga više cenili kao orguljaša, a interes za njegovu muziku i svest o njegovom značaju u istoriji muzike pojavili su se tek početkom 19. veka, u doba muzičkog romantizma, naročito nakon Mendelsonovog izvođenja Bahovog remek-dela "Muke po Mateji" (1829). 1794. Na giljotini su pogubljeni jedan od glavnih vođa Francuske revolucije i vođa jakobinaca Maksimilijan Robespjer i njegovi sledbenici. To je bio kraj "jakobinske diktature", koja je zavedena u jesen 1793. 1821. Peru je proglasio nezavisnost od Španije. 1858. Prvi put je upotrebljen otisak prstiju kao znak identifikacije. Upotrebio ga je Vilijam Herčel u Indiji, kada je uzeo otisak od Radjadhara Konaija na poleđini jednog ugovora. 1868. Ratifikovan je 14. amandman Ustava SAD, kojim su Afroamerikanci dobili pravo na američko državljanstvo. 1876. U bici na Vučjem dolu Crnogorci su pobedili tursku vojsku pod komandom Muktar-paše i naneli joj teške gubitke - oko 4. 000 mrtvih i ranjenih i 310 zarobljenih. Bitka na Vučjem Dolu 1899. Rođen je srpski književni i pozorišni kritičar Velibor Gligorić, predsednik Srpske akademije nauka i umetnosti od 1965. do 1971. Objavio je više dela iz oblasti književne i pozorišne kritike. 1914. Austro-Ugarska je objavila rat Srbiji, mesec dana posle atentata na prestolonaslednika Franca Ferdinanda u Sarajevu. Dalji tok događaja doveo je do Prvog svetskog rata. 1919. U Amsterdamu je počeo Međunarodni sindikalni kongres, na kojem je osnovan Internacionalni savez sindikata, poznatiji pod nazivom Amsterdamska sindikalna internacionala. 1937. Japanci su u kinesko-japanskom ratu zauzeli Peking. 1940. Britanci su u Drugom svetskom ratu odbili nemački napad na mediteransko ostrvo Maltu. 1941. U odmazdi za požare u nemačkim garažama, Nemci su u Beogradu u Drugom svetskom ratu streljali više od 120 ljudi, mahom Jevreja, komunista i njihovih simpatizera. 1942. Umro je britanski arheolog Vilijam Pitri, koji je 1880. počeo prva naučna arheološka iskopavanja u Egiptu i vodio ih gotovo pola veka. Osnovao je Britansku arheološku školu u Egiptu (1906). 1945. Američki bombarder B-25 je u gustoj magli udario u "Empajer stejt bilding" u Njujorku, tada najvišu zgradu u svetu. Poginulo je 14 ljudi. 1968. Umro je nemački hemičar i nuklearni fizičar Oto Han, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju 1944. Jedan je od inicijatora i potpisnika Getingenškog apela (1957) protiv atomskog naoružanja. 1976. U zemljotresu u kojem je potpuno razoren kineski grad Tangšan poginulo je najmanje 242. 000, a ranjeno 164. 000 ljudi. 1984. Predsednik SAD Ronald Regan otvorio je Olimpijske igre u Los Anđelesu, koje su bojkotovali SSSR i još neke zemlje tadašnjeg sovjetskog bloka kao revanš za američki bojkot Olimpijskih igara u Moskvi 1980. 1999. Evropski sud za ljudska prava proglasio je francusku državu krivom za torturu nad uhapšenikom osumnjičenim za rasturanje droge. To je bila prva presuda ovog suda jednoj evropskoj zemlji. 2000. Mirovne trupe UN-a ušle su u delove graničnog područja između Libana i Izraela. Izrael je 24. maja, posle 22 godine, povukao svoje trupe iz okupacione zone od 15 kilometara. 2001. Alehandro Toledo preuzeo je dužnost predsednika Perua. On je prvi predsednik indijskog porekla u istoriji te zemlje. 2005. Irska republikanska armija (IRA) zvanično je proglasila kraj svoje oružane kampanje protiv britanske vlasti u Severnoj Irskoj, koja je trajala 35 godina i saopštila da će se za svoje ciljeve boriti političkim sredstvima. 2007. Umro je Dušan Prelević Prele, srpski muzičar pisac i scenarista. (* 1948. )2014. - Danas se obeležava 100 godina od početka I svetskog rata. 1914. — Austrougarska objavila rat Srbiji, mesec dana posle atentata na prestolonaslednika Franca Ferdinanda u Sarajevu. Zoin MIhailo: "Austrougarska je objavila pre 100 godina rat Srbiji, mesec dana nakon atetata. Ceo mesec im trebao da nađu izgovor za početak rata. "LINK.

548. - Umrla je Teodora, vizantijska carica, supruga cara Justinijana I. 1098. - Krstaši u Prvom krstaškom ratu pobedili Turke u bici kod Antiohije. 1389. - U bici na Kosovu poginuli: Lazar Hrebeljanović, knez Moravske Srbije, Miloš Obilić, srpski vitez, Murat I, otomanski sultan, Jakub, sin Murata I. 1476. - Rođen je Pavao IV, papa. 1491. - Rođen je Henri VIII, engleski kralj. 1519. - Karlo V izabran za cara Svetog rimskog carstva. 1577. - Rođen je Peter Paul Rubens, flamanski slikar. 1629. - Mirom u Aleu okončana pobuna protestanata u Francuskoj, ali time nisu okončani njihovi progoni, koji su imali vrhunac u Vartolomejskoj noći 1572, kada je po naređenju Katarine Mediči ubijeno preko 20. 000 njihovih pristalica. Punu ravnopravnost s katolicima protestanti stekli tek posle Francuske revolucije. 1635. - Gvadelup postao francuska kolonija. 1651. - Počela Berestečka bitka između Poljaka i udruženih kozaka i krimskih Tatara. 1712. - Rođen je Žan Žak Ruso, francuski pisac i filozof. 1867. - Rođen je Luiđi Pirandelo, italijanski pisac. Dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1934. Šest lica traže pisca Želeo sam da prikažem šest lica koja traže pisca. Dramu nije moguće izvesti upravo zato što nedostaje pisac kog traže; umesto toga, izvešće se komedija ovog njihovog uzaludnog pokušaja, sa svim onim tragičnim u njoj, budući da je ovim licima osporeno pravo na život. Pisac  LINK Jedan, nijedan i sto hiljada Bez ikakvog ustezanja možemo tvrditi da se u ovom delu u potpunosti mogu sagledati Pirandelovi filozofski stavovi. Glavni junak ovog romana, Vitanđelo Moskarda, u sebe je upio sve likove iz romana i pripovedaka slavnog sicilijanskog pisca.   LINK Pripovetke za godinu dana l tom Pod slapovima mediteranske svetlosti i užarenog sunca, pripovetke u zbirci Crni šal obrađuju prevashodno patrijarhalni sicilijanski mentalitet i običaje, dok je tema preljube i prevare vezivna nit pripovedaka u zbirci Goli život, koja se raspliće u gradskoj vrevi Rima ili na brežuljcima pitome Toskane. LINK Pazi, snima se Fotografski aparat postaje demon koji prozdire sve i odvija to na filmskoj rolni dajuci tako spoljasnji izgled stvarnosti, izgled koji je smrt duha i praznina.  LINK   1873. - Rođen je Aleksis Karel, francuski hirurg i biolog. Dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1912. 1881. Potpisana Tajna konvencija između Kneževine Srbije i Austrougarske monarhije. Tim dokumentom Srbija je postala zavisna od Austrije, ali je od nje dobila međunarodno priznanje da postane kraljevina. 1883. - Rođen je Pjer Laval, francuski političar. (†1945). 1902. - SAD od Francuske kupile, za 40 miliona dolara, koncesiju za gradnju Panamskog kanala. 1910. - Umro je Petar Ubavkić, srpski vajar. (*1852. ) 1914. - Rođen je Dušan Petrović Šane, jugoslovenski političar i narodni heroj (†1977). 1914. - Pripadnik organizacije Mlada Bosna Gavrilo Princip u Sarajevu ubio austrougarskog nadvojvodu, prestolonaslednika Franca Ferdinanda, i njegovu ženu Sofiju. Kasniji razvoj situacije doveo do Prvog svetskog rata. 1919. - Potpisan Versajski mirovni ugovor između Nemačke i saveznika, kojim je formalno završen Prvi svetski rat. 1921. - Donet Ustav Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, kojim je nova država proglašena ustavnom, parlamentarnom i naslednom monarhijom s dinastijom Karađorđević. 1921. - Rođen je Dušan Kanazir, akademik SANU. 1921. - Rođen je Narasima Rao, predsednik vlade Indije. 1937. - Otkriven spomenik oslobodicioma Niša. 1942. - Počela je Bitka za Staljingrad, najkrvaviji okršaj u ljudskoj istoriji i jedna od prekretnica Drugog svetskog rata. 1948. - Na sastanku u Bukureštu Komunistička partija Jugoslavije isključena iz Informacionog biroa komunističkih partija. To je značilo formalan raskid odnosa sa zemljama komunističkog bloka. Blokada Jugoslavije i kampanja protiv jugoslovenskog rukovodstva, koje su usledile, trajale do 1955. 1950. - Amerikanci pobedili Engleze, 1:0, na Svetskom fudbalskom kupu u Brazilu. 1950. - U saobraćaj pušten put Beograd-Zagreb, dug 400 kilometara, "Auto-put bratstva i jedinstva", u čijoj su izgradnji učestvovale dobrovoljne omladinske radne brigade iz svih krajeva Jugoslavije. 1956. - U poljskom gradu Poznanj ugušena pobuna radnika, uz veliki broj žrtava. To je bio jedan od prvih izraza krize u istočnoevropskim zemljama posle Staljinove smrti. 1960. - Osnovan Univerzitet u Novom Sadu. 1966. - Rođen je Džon Kjuzak, američki glumac. 1967. - Umro je Oskar Marija Graf, nemački književnik (*1894. ) 1976. - Sejšelska ostrva u Indijskom okeanu posle 160 godina stekla nezavisnost od Velike Britanije. 1977. - Rođen je Harun Tekin, turski pevač, vođa benda Mor ve Ötesi. 1977. - Umro je Ivan Tabaković, srpski slikar. (*1898) 1981. - U eksploziji bombe u sedištu Islamske republikanske partije poginule 74 osobe, među njima i lider partije i predsednik Vrhovnog suda Irana, ajatolah Mohamed Hosein Behešti. 1989. - Na Gazimestanu na Kosovu i Metohiji obeležena 600. godišnjica Kosovske bitke. Centralan događaj na skupu, kom je prisustvovalo oko milion ljudi, bio govor tadašnjeg predsednika Srbije Slobodana Miloševića, kojim je počeo uspon tog političara. 1992. - U organizaciji opozicionog Demokratskog pokreta Srbije, ispred zgrade Skupštine Jugoslavije počeo Vidovdanski sabor. Učesnici dotada najvećeg opozicionog skupa u Srbiji, koji je trajao neprekidno osam dana, zahtevali ostavku predsednika Srbije Slobodana Miloševića, raspuštanje Skupštine Srbije i formiranje vlade nacionalnog spasa. 1992. - Umro je Mihalj Talj, svetski prvak u šahu. (*1936) Gari Kasparov: Kako život imitira šah Jedan od najcjenjenijih umova današnjice pokazuje kako šahovske vještine mogu doprinijeti većem uspjehu u profesionalnom i privatnom životu. LINK   1997. - Kubanski i argentinski forenzičari našli šest kostura u blizu bolivijskog grada Valgranda. Kasnije utvrđeno da su među njima i posmrtni ostaci legendarnog vođe gerile Ernesta Če Gevare. 2001. - Bivši predsednik Jugoslavije Slobodan Milošević izručen Međunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu, kao prvi šef države koji je predat međunarodnom sudu. Milošević 27. maja 1999. optužen za zločine protiv čovečnosti, kršenje zakona i običaja rata i genocid tokom ratova u Hrvatskoji i Bosni i Hercegovini i sukoba na Kosovu 1999. 2001. - Umro je Džek Lemon, američki filmski i pozorišni glumac. (*1925) 2003. - Meksiko Španiji izručio bivšeg argentinskog pomorskog oficira Rikarda Miguela Kavala, optuženog za genocid i terorizam tokom rata, od 1976. do 1983, protiv oponenata, a u kom je oko 30. 000 ljudi ubijeno ili nestalo. 2006. - Umro je Slobodan Janković, srpski košarkaš. (*1963). 2015. BUDIMPEŠTA – Ženska košarkaška reprezentacija Srbije osvojila je titulu prvaka Evrope, pošto je večeras u finalu prvenstva u Mađarskoj i Rumuniji pobedila selekciju Francuske sa 76:68 (15:22, 18:10, 20:17, 23:19). 2015. BERGAMO – Muška vaterpolo reprezentacija Srbije odbranila je titulu u Svetskoj ligi, pošto je večeras u Bergamu u finalu završnog turnira pobedila selekciju Hrvatske sa 9:6 (1:1, 1:3, 3:1, 4:1). IZVOR

1522. - Turci zauzeli utvrđeni grad Knin i proglasili ga sedištem Ličkog sandžaka. Kninska tvrđava 1660. - Rođen je Džordž I, prvi britanski kralj iz Hanoverske dinastije. 1738. - Rođen je Žozef Injas Gijotin, francuski lekar, anatom, izumitelj giljotine. 1759. - Rođen je Vilijam Pit Mlađi, engleski državnik, premijer. 1786. - Rođen je Luis Meklejn, američki pravnik i političar. (†1857. ) 1812. - Rusija i Turska potpisale su mirovni ugovor u Bukureštu kojim je Rusija dobila Besarabiju, a Turskoj prepustila Vlašku i Moldaviju. Mir je omogućio ruskom caru da vojne snage usmeri na Napoleona Bonapartu. 1834. - U Kneževini Srbiji uveden srpski jezik kao službeni u prepisci s turskim vlastima, koja je dotad vođena isključivo na turskom jeziku. 1843. - Umro je Noa Vebster, američki filolog i leksikograf. 1879. - Rođen je Milutin Milanković, srpski matematičar, astronom i geofizičar. (†1958. ) Naručite knjigu. Naručite knjigu. 1884. - Rođen je Eduard Beneš, češki državnik. (†1948. ) 1934. - Kanađanka Oliva Dion je u Kalenderu u kanadskoj državi Ontario rodila pet devojčica, nazvanih „Dionove petorke“, prve petorke u svetu za koje se zna da su preživele. 1937. - Umro je Alfred Adler, austrijski psiholog, jedan od Frojdovih sledbenika. 1937. - Nevil Čemberlen je posle povlačenja Stenlija Boldvina postao premijer Velike Britanije. Potpisnik je Minhenskog sporazuma 1939. koji je omogućio Nemcima da okupiraju Čehoslovačku. 1940. - Belgijski kralj Leopold III je u Drugom svetskom ratu potpisao kapitulaciju; istog dana počela je evakuacija poraženih savezničih snaga iz francuske luke Denkerk u Drugom svetskom ratu kojom je do 2. juna spašeno 224. 585 britanskih i 112. 546 francuskih i belgijskih vojnika. 1944. - Umro je Tihomir Đorđević, srpski etnolog i folklorista. 1949. - Rođen je Radosav Stevanović, političar i biznismen 1961. - Ukinut „Orijent-ekspres“, voz koji je 78 godina saobraćao na liniji Pariz-Istanbul. 1968. - Rođena je Kajli Minog, australijska pevačica i tekstopisac 1971. - SSSR lansirao kosmički brod u pravcu Marsa. 1972. - Umro je vojvoda od Vindzora, abdicirani engleski kralj Edvard VIII. 1974. - Rođen je Bojana Maljević, srpska glumica 1976. - Puštena u redovan saobraćaj železnička pruga Beograd-Bar, koja je, s prekidima, građena 24 godine. 1982. - Papa Jovan Pavle II stigao u Veliku Britaniju, u prvu posetu rimokatoličkog pape toj zemlji od 1531. godine. 1986. - Dvojica sovjetskih kosmonauta izašli su iz orbitalne stanice „Saljut 7“ i provela oko četiri časa u „kosmičkoj šetnji“. 1987. - Devetnaestogodišnji Zapadni Nemac Matijas Rust preleteo je sportskim avionom "Cesna" od Helsinkija do Moskve i spustio se na centralni Crveni trg u glavnom gradu SSSR, prošavši neprimećeno kroz sovjetski vazdušni prostor. 1995. - Na filmskom festivalu u Kanu jugoslovenski reditelj Emir Kusturica dobio je „Zlatnu palmu“ za film „Podzemlje - bila jednom jedna zemlja“. Deset godina ranije Kusturica je dobio ovu nagradu za film „Otac na službenom putu“. 1995. - Poginuo bosanski ministar inostranih poslova Irfan Ljubjankić kada je helikopter u kojem se nalazio oboren raketom u blizini Bihaća. 1995. - U zemljotresu koji je pogodio ruski grad Neftegorsk na poluostrvu Sahalin poginulo je najmanje 2. 000 ljudi. 1997. - Rusija i Ukrajina potpisale ugovor kojim je ruskoj Crnomorskoj floti omogućeno da 20 godina koristi pomorsku bazu u luci Sevastopolj na poluostrvu Krim. 1998. - Izvršivši petu nuklearnu probu Pakistan je zvanično postao nuklearna sila. 1999. - Nakon što je avijacija NATO pojačala napade na SR Jugoslaviju (740 poletanja aviona u 24 sata), jugoslovenski predsednik Slobodan Milošević je, posle razgovora sa specijalnim predstavnikom ruskog predsednika Viktorom Černomirdinom, prihvatio uslove zapadnih zemalja za prekid bombardovanja. 2001. - U Kairu održana prva Dečja konferencija afričkih nacija. 2002. - Britanski operater mobilne telefonije Vodafon prijavio je gubitak od 13,5 milijardi funti (19,6 milijardi dolara), što je najveći zabeleženi gubitak neke velike britanske korporacije. 2004. - Direktor i glavni urednik podgoričkog lista „Dan“ Duško Jovanović preminuo je u Kliničkom centru Crne Gore u Podgorici, od posledica teškog ranjavanja u atentatu prethodne noći ispred redakcije lista. Suđenje jedinom osumnjičenom za to ubistvo Damiru Mandiću počelo je 22. novembra u Podgorici.

1749. - Rođen je francuski astronom, matematičar i fizičar Pjer Simon Laplas (Pierre, Laplace). Istakao se radovima na polju nebeske mehanike, a svoju čuvenu hipotezu o nastanku Sunčevog sistema poznatu kao Kant-Laplasova teorija, objavio je 1796. 1776. - U Moskvi je osnovan Boljšoj teatar, veliki teatar opere i baleta, po ugledu na Sankt Peterburg u kojem su od četrdesetih godina 18. veka izvođene operske predstave. 1800. - Irski parlament je usvojio zakon o ujedinjenju Irske sa Engleskom. 1811. - Umro je srpski prosvetitelj, pisac, filozof i pedagog Dositej Obradović, prvi srpski ministar prosvete (1811), jedna od najznačajnijih i najuticajnijih ličnosti u Srbiji krajem 18. i početkom 19. veka. Svojim delima propovedao je i branio evropske građanske ideje utemeljene na modernim racionalističkim i prosvetiteljskim filozofskim pravcima ("Život i priključenija", "Basne", "Hristoitija", "Sovjeti zdravago razuma", "Sobranije"). 1868. - Rođen je ruski pisac Maksim Gorki, koji se smatra utemeljivačem socijalističkog realizma u ruskoj književnosti. Imao je značajnu ulogu u političkom i kulturnom životu Sovjetske Rusije i 1934. postao je prvi predsednik Sovjetskog udruženja pisaca. Umro je 1936. ("Makar Čudra", "Mati", "Na dnu"). 1881. - U Beču je potpisana "Železnička konvencija" o izgradnji pruge Beograd-Niš. Pruga dužine 243,5 kilometara izgrađena je 1884, a uz finansijsku pomoć stranih konzorcijuma u Srbiji je do 1890. izgrađeno 1. 060 kilometara pruge do austrougarske, bugarske i turske granice. 1914.  Bohumil Hrabal (češ. Bohumil Hrabal; Brno, 28. mart 1914 — Prag, 3. februar 1997) je bio češki književnik.  Nekoliko njegovih dela nije objavljeno u Čehoslovačkoj, jer su vlasti imale primedbi na te knjige.  Umro je tako što je pao sa petog sprata zgrade bolnice, dok je navodno pokušavao da nahrani golubove. Kasnije se spominjalo da je Hrabal inače stanovao na petom spratu i da je u nekoliko svojih knjiga spominjao samoubistvo skakanjem sa petog sprata.  Pisao je ekspresivnim, vizuelnim stilom i često je koristio duge rečenice. Njegovo delo „Časovi plesa za starije“, ima samo jednu rečenicu. Mnogi likovi u Hrabalovim delima su prikazani kao „pametne budale“. 1930. - Dva najveća turska grada, Konstantinopolj i Angora, dobili su nove nazive - Istanbul i Ankara. 1939. - Republikanska vojska predala je Madrid snagama generala Franka (Franco), čime je okončan Španski građanski rat. General Franko objavio je 1. aprila kraj rata koji je trajao 986 dana i odneo preko milion ljudskih života. 1941. - Britanske pomorske snage nanele su u Drugom svetskom ratu teške gubitke italijanskoj mornarici u bici kod rta Matapan. 1941. - U nastupu depresije izazvane Drugim svetskim ratom, engleska književnica Virdžinija Vulf (Virginia Woolf) izvršila je samoubistvo. Autorka romana "Izlet na svetionik" i "Gospođa Delovej" ubraja se među najznačajnije engleske romanopisce 20. veka. 1942. - Britanci su iznenadnim napadom mornarice, avijacije i kopnenih snaga uništili francusku luku Sen Nazar, u kojoj su bili usidreni nemački ratni brodovi. 1943. - U Beverli Hilsu, u Kaliforniji, umro je ruski kompozitor i pijanistički virtuoz Sergej Rahmanjinov, autor čuvenih klavirskih koncerata i "Rapsodije na Paganinijevu temu". Rođen je u Rusiji 1. aprila 1873, a emigrirao je u SAD 1918. 1945. - SAD su priznale vladu Demokratske Federativne Jugoslavije. 1969. - Umro je američki general i državnik Dvajt Dejvid Ajzenhauer (Dwight David Eisenhonjer), vrhovni komandant savezničkih snaga u Drugom svetskom ratu u Evropi, komandant NATO 1950-52. i predsednik SAD 1953-61. 1970. - U zemljotresu koji je razorio turski grad Gediz i okolna sela u zapadnoj Anadoliji, poginulo je najmanje 1. 100 ljudi. 1973. - Američki glumac Marlon Brando odbio je da primi Oskara za glavnu ulogu u filmu "Kum", a na ceremoniju za dodelu nagrade poslao je indijansku glumicu Sačin Litlfeder (Sacheen Littlefeadher) da opiše patnje američkih Indijanaca. 1985. - Umro je francuski slikar rusko-jevrejskog porekla Mark Šagal (Marc Shagall), koji je, mimo svih likovnih formi i eksperimenata koji su obeležile 20. vek, uspeo da izgradi originalan individualni likovni izraz ("Violinist", "Zaručnici"). Ilustrovao je La Fontenove (Fontaine) basne, Gogoljeve "Mrtve duše", Bibliju, oslikao svod pariske Opere, sinagogu u Jerusalimu, zgradu UN i uradio vitraže u katedrali u Mecu. 1989. - U Beogradu su proglašeni amandmani na Ustav Srbije, kojim je pokrajinama oduzeta mogućnost veta na ustavne promene u Srbiji i deo zakonodavne, upravne i sudske funkcije. Revizija republičkog Ustava je na Kosovu propraćena masovnim demonstracijama Albanaca. U sukobima s policijom poginula su 22 demonstranta i dva policajca. 1994. - Umro je francuski dramski pisac rumunskog porekla Ežen Jonesko (Eugene Ionesco), tvorac "antiteatra" i jedan od najznačajnijih autora "teatra apsurda" ("Ćelava pevačica", "Žak ili pokornost"). 2001. - U Demokratsku Republiku Kongo stigao je prvi kontingent "plavih šlemova" sa zadatkom da ojača prisustvo UN u toj zemlji nakon građanskog rata. 2002. - U 95. godini umro je čuveni holivudski režiser i scenarista Bili Vajlder, dobitnik šest Oskara od 20 nominacija. 2003. - Na Fruškoj gori (Vojvodina) pronađeno je telo bivšeg predsednika Predsedništva Srbije Ivana Stambolića (otet krajem avgusta 2000). Policija uhapsila četvoricu pripadnika raspuštene Jedinice za specijalne operacije (JSO) MUP-a Srbije, koji su osumnjičeni za to ubistvo. 2003. - Sa ostrva Tanegašima Japan je lansirao svoje prve špijunske satelite u kosmos, koji će toj zemlji omogućiti nezavisnost u prikupljanju podataka, uključujući i kretanje severno-korejske vojske. Japan se ranije oslanjao na obaveštajnu službu SAD-a. 2004. - Umro je poznati britanski glumac, scenarista, pisac, režiser i producent Piter (Peter) Justinov (83), koji je najveći uspeh postigao igrajući u filmovima "Kvo vadis", "Mi nismo anđeli". Dobitnik je Oskara za epizodnu ulogu u filmovima "Spartak" i "Topkapi". 2005. - U snažnom zemljotresu koji je pogodio zapadnu obalu indonežanskog ostrva Sumatra poginulo je preko 1. 000 ljudi. 2016. Iz štampe je izašla knjiga broj 483, PHP 7 objektno-orijentisano modularno programiranje Licencno izdanje  Apressa. Prevodilac: Slavica Prudkov, Lektor: Miloš Jevtović, priprema za štampu: Zvonko Aleksić, Štamparija: Pekograf, Zemun. VIŠE O KNJIZI. IZVOR.

1429. - Žan d'Ark (Jeanne d'Arc), poznatija kao Jovanka Orleanka, oslobodila je Orlean, grad koji su britanske trupe opsedale sedam meseci. 1769. - Rođen je engleski vojskovođa i državnik Artur Velzli (Arthur Wellesley), prvi vojvoda od Velingtona (Wellington), koji je porazio Napoleona I 1815. kod Vaterloa. Kao vođa torijevske desnice bio je premijer od 1828. do 1830. godine. 1818. - Rođen je Aleksandar II Nikolajevič Romanov, ruski car od 1855. Tokom njegove vladavine ukinuto je kmetstvo, reformisani su sudovi, data ograničena samouprava gubernijama i gradovima. U februaru 1881. ubio ga je pripadnik organizacije "Narodna volja". 1854. - Rođen je francuski matematičar Žil Anri Poenkare (Jules Henri Poincare), autor teorije automorfnih funkcija i jedan od osnivača topologije. 1892. - U Beogradu je osnovana Srpska književna zadruga. Prvi predsednik bio je Stojan Novaković, a potpredsednik Jovan Jovanović Zmaj, koji je izradio i njen amblem. Prva objavljena knjiga bila je "Život i priključenija" Dositeja Obradovića. 1899. - Rođen je američki pijanista, kompozitor i šef orkestra Edvard Kenedi "Djuk" Elington (Edward Kennedy Duke Ellington), jedan od najznačajnijih džez muzičara XX veka. 1907. - Rođen je američki filmski režiser austrijskog porekla Fred Cineman (Zinnemann), dobitnik Oskara za filmove "Odavde do večnosti" i "Čovek za sva vremena". 1936. - Rođen je indijski dirigent i violinista Zubin Mehta, jedan od najvećih dirigenata 20. veka. Karijeru profesionalnog dirigenta započeo je nastupima u Jugoslaviji i Belgiji. 1945. - Snage nacističke Nemačke u Drugom svetskom ratu kapitulirale su u severnoj Italiji, Austriji, Štajerskoj i Koruškoj. 1945. - Američke trupe su u Drugom svetskom ratu oslobodile nemački koncentracioni logor Dahau. 1958. Mišel Mari Fajfer (engl. Michelle Marie Pfeiffer, IPA: /ˈfaɪfər/[1]) je američka glumica rođena 29. aprila 1958, u Santa Ani (Kalifornija, SAD). Karijeru je počela ranih osamdesetih, da bi veću pažnju privukla ulogom u filmu Lice sa ožiljkom. Poznata je po filmovima Doba nevinosti, Jednog lepog dana i Opasni umovi. Uloga madam de Turvel u drami Opasne veze donela joj je nagradu BAFTA za najbolju sporednu glumicu i prvu nominaciju za Oskara. Za uloge u filmovima Fantastična braća Bejker i Polje ljubavi nominovana je za Oskara za najbolju glavnu glumicu. Dobitnica je Srebrnog medveda i zvezde na Holivudskoj stazi slavnih. 1975. - Poslednji američki vojnici evakuisani su iz Sajgona, dan uoči ulaska severnovijetnamskih snaga u grad.   1980. - Umro je Ser Alfred Džozef Hičkok, KCB, (engl. Alfred Jozef Hitchcock; 13. avgust 1899 — 29. april 1980) je bio britanski filmski reditelj. Najpoznatiji je po filmovima iz žanra trilera. Počeo je da režira u Engleskoj pod uticajem nemačkog ekspresionizma, a od 1939. režirao je u Sjedinjenim Američkim Državama. U karijeri dugoj šest decenija režirao je preko 50 filmova i stekao status jednog od najpoznatijih i najcenjenijih filmskih reditelja svih vremena. Svojom originalnošću i vizionarstvom uticao je na velik broj filmskih reditelja, producenata i glumaca. 1991. - U zemljotresu u sovjetskoj republici Gruziji poginulo je više od 140 ljudi. 1992. - Jedinice Teritorijalne odbrane i policije Bosne i Hercegovine blokirale su kasarne Jugoslovenske narodne armije u Sarajevu. 1998. - Kontakt grupa u Rimu usvojila je paket sankcija protiv SRJ zbog pogoršanja situacije na Kosovu. 1999. - U vazdušnim udarima NATO na SR Jugoslaviju srušen je telekomunikacioni toranj na Avali. 2003. - U Zagrebu je preminuo penzionisani hrvatski general Janko Bobetko (84), koga je Haški tribunal u septembru 2002. optužio za ratni zločin počinjen 1993. godine u vojnoj akciji "Medački džep". IZVOR.

1170. - Nadbiskup Tomas Beket (Thomas Becket) ubijen je po nalogu engleskog kralja Henrija (Henry) II pred oltarom Kenterberijske katedrale. Ranije blizak kraljev prijatelj i kancelar do izbora za nadbiskupa 1162, usprotivio se nameri Henrija II da ograniči crkvenu vlast i odbio da položi zakletvu na kraljeva "Klarendonska pravila" o odnosima crkve i države. Papa Aleksandar III proglasio ga je 1173. svecem. 1691. - Umro je engleski hemičar i fizičar Robert Bojl (Boyle),koji je prvi uočio razliku između hemijskih elemenata i spojeva i postavio zakon o odnosu pritiska i zapremine. Izolovao je metil alkohol i aceton. 1721. - Francuzi su okupirali ostrvo Mauricijus u Indijskom okeanu. Ostrvo je 1810. potpalo pod britansku vlast, a nezavisnost je steklo 1968. 1800. - Rođen je američki pronalazač Čarls Gudjer (Charles Goodyear), koji je 1839. otkrio proces vulkanizacije kaučuka. Njegov izum dorineo je brzom razvoju industrije gume, posebno prozvodnji automobilskih guma. 1809. - Rođen je Vilijam Juart Gledston (William Enjart Gladstone), četiri puta premijer Velike Britanije između 1868. i 1894. Poznat po političkim i socijalnim reformama, smatra se jednim od najvećih britanskih državnika. Legalizovao je 1871. radničke sindikate i 1884. izvršio tzv. treću parlamentarnu reformu. 1825. - Umro je francuski slikar Žak Luj David (Jac Lues Louis),osnivač i glavni predstavnik klasicizma, član Konventa i dvorski slikar Napoleona I ("Zakletva Horacija", "Napoleonovo krunisanje", "Porodica Žerar", "Ubijeni Mara", "Gospođa Rekamje"). 1835. - Umro je Filip Višnjić, slepi pesnik-guslar, Srbin iz Bosne, koji je opevao sve značajnije događaje iz Prvog srpskog ustanka. Vuk Karadžić je 1815. zapisao mnoge njegove pesme, među kojima su najpoznatije "Početak bune na dahije" i "Boj na Mišaru". 1865. - U Bombaju je rođen engleski pisac Rađard Kipling (Rudyard), majstor kratkih priča u kojima je prikazao život u Indiji. Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1907. ("Knjiga o džungli", "Hrabri kapetan", "Kim", "Priče za decu". . . ). 1868. - Umro je norveški državnik Trigve Li (Trygve Lie), prvi generalni sekretar UN, od 1946. do 1952. Pre Drugog svetskog rata bio je sekretar Socijalističke partije Norveške i ministar pravosuđa, a posle nemačke invazije na Norvešku 1940. šef diplomatije u izbegličkoj vladi u Londonu. 1876. - Rođen je katalonski violončelista i dirigent Pablo Kazals (Casals), koji je otvorio novu epohu u sviranju violončela. Napustio je Španiju kada je Franko došao na vlast i do smrti 1973. živeo je u Francuskoj i Porto Riku. 1890. - Američki vojnici su kod "Ranjenog kolena" u Južnoj Dakoti masakrirali više od 200 Indijanaca iz plemena Sijuks, među kojima je bio veliki broj žena i dece. 1911. - Revolucionarna privremena skupština je za prvog predsednika Kine izabrala Sun Jat Sena (Yat), čime je posle više od tri milenujuma ukinuta monarhija. 1914. - Počela je bitka kod Sarikamisa u Prvom svetskom ratu ukojoj je, mnogo slabija ruska vojska, nanela težak poraz turskoj armiji. Turci su izgubili 77. 000 od 95. 000 vojnika. 1921. - Rođen je srpski pisac Dobrosav (Dobrica) Ćosić, prvipredsednik Savezne Republike Jugoslavije od juna 1992. Smenjen je u junu 1993, na inicijativu Srpske radikalne stranke. Bio je istaknuti član Saveza komunista Srbije do maja 1968, kada je dosao u sukob sa politkom SKJ po nacionalnom pitanju. Pobornik ideje o ugroženosti Srba u jugoslovenskoj federaciji, krajem 80-ih dao je podsticaj nacionalističkoj politici srpskog lidera Slobodana Miloševića. Smatra se jednim od najvećih srpskih pisaca druge polovine 20. veka: "Deobe", "Koreni, "Vreme smrti", "Otpadnik, "Vernik", "Stvarno i moguće". NARUČITE KNJIGU. 1922. - Zvanično je osnovan SSSR (Savez Sovjetskih Socijalističkih Republika), stvaranjem konfederacije Rusije, Belorusije, Ukrajine i Transkavkaske Federacije. 1926. - Umro je Rajner Marija Rilke, autrijski pesnik. 1933. - Pripadnik rumunske organizacije "Gvozdena garda" ubio je premijera Jona Duku (Ion Duca). Na mesto premijera došao je profašista George Tartaresku (Tartarescu), koji je potom Rumuniju približio silama Osovine. 1938. - Džon Vojt (Jon Voight), glumac; 'Ponoćni kauboj'. 1940. - Nemačko vazduhoplovstvo izvelo je najteže bombardovanjeLondona u Drugom svetskom ratu, koje je britanskoj prestonici nanelo najveća razaranja od "velikog požara" 1666. kada su uništene četiri petine grada. 1944. - Umro je francuski pisac i muzikolog Romen Rolan (Romain Rolland), kosmopolit, pacifista, često nazivan francuskim Tolstojem i savešću svoga vremena. Njegov književni opus sadrži 75 knjiga iz različitih oblasti, a najpoznatiji su romani "Žan Kristof", "Kola Brenjan" i romansirane biografije. Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1915. 1944. - Sovjetske trupe su u Drugom svetskom ratu ušle u Budimpeštu. 1981. - Umro je hrvatski književnik Miroslav Krleža, jedna od najznačajnijih ličnosti u kulturno-književnim zbivanjima 20. veka na jugoslovenskom prostoru. Od 1950. bio je na čelu Jugoslovenskog leksikografskog zavoda i glavni i odgovorni urednik Enciklopedije Jugoslavije. Njegov obimni književni opus obuhvata poeziju, romane, pripovetke, drame i eseje ("Hrvatski bog Mars", "Povratak Filipa Latinovića", Gospoda Glembajevi", "U agoniji"). Naručite knjigu. 1989. - Parlament Čehoslovačke izabrao je za šefa države češkog pisca Vaclava Havela, dugogodišnjeg disidenta pod komunističkim režimom, koji je kao "državni neprijatelj" proveo pet godina u zatvoru. Havel je nasledio Gustava Husaka koji je prethodno pod pritiskom javnosti podneo ostavku. 1992. - Savezna skupština izglasala je nepoverenje prvoj vladi SR Jugoslavije i smenila sa mesta premijera srpskog biznismena iz SAD Milana Panića. Za vršioca dužnosti premijera imenovan je potpredsednik vlade Radoje Kontić. Smenjivanje Panića usledilo je nakon njegovih sukoba s predsednikom Srbije Slobodanom Miloševićem oko sprovođenja mirovne politike prema bivšim jugoslovenskim republikama. 1993. - Izrael i Vatikan su, posle dva milenijuma uglavnom neprijateljskih odnosa rimokatoličke crkve i Jevreja, potpisali sporazum o međusobnom priznavanju i uspostavljanju punih diplomatskih odnosa. 1996. - Vlada Gvatemale i vođe gerilskog pokreta su potpisali sporazum kojim je posle 36 godina zvanično okončan poslednji i najduži građanski rat u Centralnoj Americi. 1999. - U nevremenu koje je zahvatilo više evropskih zemaljaživot je izgubilo oko 130 ljudi. 2000. - Ruski ministar odbrane Igor Sergejev potpisao je dokumentkojim se dozvoljava obuka iranskih oficira u Rusiji. 2000. - General Omar el-Bašir izabran je po drugi put za predsednika Sudana i obećao da će nastaviti napore za uspostavljenje mira u zemlji u kojoj je oko dva miliona ljudi poginulo u sukobima u građanskom ratu ili umrlo od gladi. El-Bašir je došao na vlast državnim udarom 1989, a pobedio je na izborima 1995. godine. 2001. - U Kabulu su po prvi put patrolirale avganistanske ibritanske trupe, što je bila proba za mirovne operacije. 2001. - Oko 300 ljudi je poginulo, a najmanje 120 je povređeno u požaru koji je izbio od varnica vatrometa u trgovinskom centru u Limi, glavnom gradu Perua. 2002. - Predsedniku Srbije Milanu Milutinoviću istekao je mandat. Funkciju vršioca dužnosti predsednika Srbije preuzela je predsednica Skupštine Srbije Nataša Mićić. 2003. - Bivši predsedik Kambodže i lider Crvenih kmera Kije Sampan, jedan od glavnih pristalica Pola Pota, priznao je da su tokom njihove vladavine (1975-1979) u Kambodži počinjeni zločini i masakri. Za vreme tog režima poginulo je oko 1. 700. 000 građana Kambodže, od kojih su mnogi pogubljeni, a veliki broj njih umro je od gladi i bolesti. 2004. - U požaru u diskoteci u Buenos Ajresu (Argentina) poginuloje 175 osoba, a 619 je povređeno. IZVOR.