Veze, linkovi
Kompjuter biblioteka
Korpa

 

Access

ALGORITMI

Alternativna učenja

Analiza podataka

Android

Animacija

Antropologija

Apple - MAC OS X

Arheologija

Arhitektura

Astrologija

Astronomija

Audio kursevi + knjige

Audio, Multimedia, Video

Autobiografija

AutoCad, ArchiCAD, SolidWorks, Catia, Pro/Engineer

Automobili

Bajke

Baze podataka

Biografija

Biološke nauke

Blockchain

Botanika

C, C++ i C#

ChatGPT

CSS

Dečije knjige

Delphi

Digitalna fotografija

Dizajn

Django

Domaće pripovetke

Domaći roman

Drama

E-knjiga

E-komerc

ECDL

Ekologija

Ekonomija

Elektrotehnika

Enciklopedija

Esejistika

Etika

Fantastika

Film

Filologija

Filozofija

Fizika

Fotografija

FULL STACK DEVELOPMENT

Funkcionalno programiranje

Generativna veštačka inteligencija

Geografija

Geologija

Git i GitHub

GOOGLE

GPT

Grafika, Dizajn, Štampa

Građevinarstvo

Hardver

Hemija

Hidrotehnika

Hobi

Horor

Humor

Internet

Intervju

Istorija

Istorija i teorija književnosti

Istorija umetnosti

Istorijski roman

Java

JavaScript

Joomla

jQuery

Knjiga posle posla - Beletristika i ostala izdanja

Knjižare i naše knjige

Književna kritika

Kuvari, hrana i piće

Leksikografija

Lingvistika

Ljubavni roman

logo

Magija

Marketing

Mašinsko učenje

Mašinstvo

Matematika

Medicina

Memoari

Menadžment

Modeliranje podataka

Monografija

Mreže

MS Office

Muzika

Nagrađivanje knjige

Naučna fantastika

Obrada teksta

OFFICE 2013

OpenOffice.org

Operativni sistemi

Oracle

Organizacione nauke

Pedagogija

PHP I MYSQL

Pisci u medijima

Ples

Poezija

Politika

Poljoprivreda

Popularna medicina

Popularna nauka

Popularna psihologija

Posao

Poslovanje

Pozorište

Pravo

Pravoslavlje

Primenjene nauke

Pripovetke

Prirodne nauke

Priručnik

Programiranje

Projektovanje softvera

Psihologija

Publicistika

Putopis

Python programiranje

Računarstvo u oblaku

Raspberry PI

Razvoj

Rečnici

Religija

Robotika

Roman

Ruby i Ruby on Rails

Satira

Saveti

Serija Roberta C. Martina

Sertifikati

Slikarstvo

Socijalna mreža - Facebook

Sociologija

Sport

Sport i hobi

SQL

Statistika

Strip

Tabele

Tableti

Tehnologija

Telekomunikacije

Triler

Turizam

Twitter

Udžbenici

Umetnost

Unix, Linux

Urbanizam

UX DIZAJN

Veštačka inteligencija

Visual Basic .NET, VBA, V. Studio

Web design

Windows

Windows 7

Windows 8

WordPress

Zaštita i sigurnost

Zoologija

 

Vesti – Istorija

Ukupno: 258, strana 2 od 13

Na današnji dan 1. septembra

 

 

 

5508. p. n. e. - Po vizantijskom računanju vremena, stvoren je svet. 1159. - Umro je papa Adrijan IV, rođen kao Nikolas Brejkspir, poglavara katoličke crkve. 1531. - U Švajcarskoj je počeo rat između Ciriha, centra švajcarske reformacije, i katoličkih kantona. Nakon što su bolje organizovani katolički kantoni pobedili u bici kod Kapela, sedište protestantizma premešteno je u Ženevu. 1701. - Bitka kod Kjerija, deo Rata za špansko nasleđe. Pobedu su odnele austrijske trupe pod komandom Eugena Savojskog. 1715. - Umro je Luj XIV, francuski kralj, nazvan „Kralj Sunce“. Na presto je stupio 1643. kao petogodišnjak, regentkinja je bila njegova majka Ana Austrijska, ali je stvarnu vlast vršio do svoje smrti (1661) kardinal Mazaren. Tokom njegove vladavine Francuska je postala ekonomska i kolonijalna sila i centar evropske kulture. Sagradio je Versaj, simbol apsolutističke monarhije. 1822. - Rođen je Hajram Rouds Revels, američki političar i sveštenik. 1848. - Rođen je Avgust Forel, švajcarski lekar. (†1931. ) 1870. - U bici kod Sedana u francusko-pruskom ratu, Prusi su pod komandom Helmuta fon Moltkea naneli težak poraz trupama francuskog cara Napoleona III, što je dovelo do pada Drugog carstva. 1875. - Rođen je Edgar Rajs Barouz, američki pisac, poznat po seriji popularnih pustolovnih romana o Tarzanu, prevedenih na oko 60 jezika. Naručite. Naručite. Zoin Mihailo: "Tarzanov otac nije želeo da njegov "sin" živi u svili i kadifi, nego ga je bacio u džunglu da se snalazi kako zna i ume. " 1877. - Rođen je Fransis Vilijam Aston, engleski fizičar 1900. - Velika Britanija je anektirala Južnoafričku Republiku. 1916. - Bugarska, kao saradnik Nemačke u Prvom svetskom ratu, objavila je rat Rumuniji. 1923. - U zemljotresu koji je potpuno razorio japanski grad Jokohamu i gotovo uništio Tokio, poginulo je najmanje 142. 000 ljudi, a 2,5 miliona je ostalo bez domova. 1928. - Albanija je proglašena kraljevinom sa Zoguom I na prestolu. 1939. - Nemačka je bez objave rata napala Poljsku i time započela Drugi svetski rat, koji je trajao šest godina uz učešće 61 zemlje. Poginulo je oko 50 miliona ljudi, a ranjeno više od 35 miliona. 1945. - Skupština Srbije usvojila je Zakon o administrativnoj podeli Srbije, čime su uspostavljene autonomne pokrajine Vojvodina i Kosovsko-metohijska oblast. 1953. - U avionskoj nesreći je poginuo francuski violinista Žak Tibo, član čuvenog trija sa Alfredom Kortoom i Pablom Kazalsom. 1961. - U Beogradu je počela Prva konferencija šefova država i vlada nesvrstanih zemalja, kojoj su prisustvovali predstavnici 25 zemalja i 40 antikolonijalnih i oslobodilačkih pokreta. Posle šest dana rada skup je usvojio dokumente o principima nesvrstavanja kao nezavisnog vanblokovskog činioca. 1962. - U zemljotresu u severozapadnom Iranu razoreno je preko 300 sela, a poginulo je 12. 000 ljudi. 1963. - Otvoren stadion Crvene zvezde 1967. - Umro je Ilja Grigorjevič Erenburg, ruski književnik. Njegov roman "Kravljenje" (1954) smatra se jednim od prvih dela koje je nagovestilo destaljinizaciju u ruskoj književnosti, a elemente polemike sa Staljinovim vremenom sadrže i opsežni memoari "Ljudi, godine život" (1961-63). 1969. - Grupa oficira s pukovnikom Moamerom Gadafijem na čelu oborila je sa vlasti kralja Libije Idriza I i proglasila republiku. 1972. - Američki velemajstor Robert Fišer je u meču u Rejkjaviku pobedio ruskog velemajstora Borisa Vasiljeviča Spaskog rezultatom 12,5:8,5 i postao 11. prvak sveta u šahu. Titulu je izgubio bez meča 3. aprila 1975, kada je odbio da prihvati uslove Međunarodne šahovske federacije, a za prvaka sveta proglašen je ruski velemajstor Anatolij Karpov. 1974. - Anastasio Somoza je izabran za predsednika Nikaragve. 1982. - Umro je Vladislav Gomulka, poljski komunistički lider. 1983. - Sovjetski borbeni avion je blizu poluostrva Sahalin oborio južnokorejski avion „Boing 747“, u kojem je poginulo svih 240 putnika i 29 članova posade. 1993. - U Ženevi su propali pregovori o okončanju 17-mesečnog rata u Bosni i Hercegovini, pošto su predstavnici bosanskih Muslimana odbacili mirovni plan međunarodnih posrednika. 1999. - UNHCR je saopštio da je, od juna, kada su okončani sukobi na Kosovu, oko 200. 000 Srba i Roma napustilo tu srpsku pokrajinu, a da se na Kosovo i Metohiju vratilo 772. 300 Albanaca izbeglih tokom višemesečnih sukoba. 2000. - Na predizbornoj konvenciji u beogradskom centru „Sava“, pred više od 3. 000 građana, lideri Demokratske opozicije Srbije potpisali su dokument „Ugovor sa Srbijom“ kojim su se obavezali da će, ukoliko dođu na vlast, uspostaviti demokratsku vlast u Srbiji. 2001. - U Tokiju je poginulo 45 ljudi u jednom od najvećih požara izazvanog ekspozijom u kvartu u kome se nalaze velike kockarnice i barovi. 2004. - Čečenski teroristi zauzeli su školu u ruskom gradu Beslanu sa više od hiljadu talaca. 2014. Gugl dudl čestita prvi dan škole: IZVORI: LINK.
 
   

Na današnji dan 10. avgusta počela izgradnja Svetosavskog doma i rođen Žorže Amado

 

 

 

1878. - Rođen Isidor Bajić, kompozitor i muzički pisac, osnivač prve muzičke škole u Novom Sadu (Kula, 10. 08. 1878 - Novi Sad, 15. 09. 1915). Zapisivao je narodne i srpske crkvene melodije i koristio ih u svojim kompozicijama za klavir, horskim delima, komadima sa pevanjem i u operi "Knez Ivo od Semberije". U skoro svim periodičnim časopisima i dnevnoj štampi toga vremena ("Brankovo kolo", "Letopis Matice srpske", "Zastava", "Sloga") objavljivao je tekstove iz oblasti muzike i muzičke pedagogije. 955. - Vojska nemačkog cara Otona I potukla je Mađare u bici na Lehu, čime je sprečen njihov dalji prodor u Evropu 1675. - Položen kamen-temeljac Kraljevske opservatorije u Griniču 1792. - U Francuskoj ukinuta monarhija zbacivanjem kralja Luja XVI 1846. - U Vašingtonu osnovan centar za naučna istraživanja "Smitsonijan" 1865. - Rođen Aleksandar Glazunov, ruski kompozitor (Petrograd, 10. 08. 1865 - Pariz, 21. 03. 1936) 1889. - Izgradnja Svetosavskog doma u Beogradu počela je 10. avgusta 1889. godine. Na mestu izgradnje Svetosavskog doma, u Dušanovoj ulici br. 13 nalazile su se ruševine zgrade poznate kao Pirinčana. Bio je to karavan-saraj Mehmed paše Sokolovića sa bezistanom. U 18. veku je adaptiran i pretvoren u boravište austrijskog komandanta Beograda, princa Eugena Savojskog. Izrada projekta Svetosavskog doma poverena je arhitekti Jovanu Ilkiću. Kamen temeljac položen je na današnji dan 1889. Bio je to prvorazredni društveni događaj, koji su svojim prisustvom uveličali predstavnici dvora, crkve, države i najviđeniji Beograđani. Gradnja je trajala nešto više od godinu dana. Dom je svečano otvoren 1. oktobra 1890. godine. Osim Društva svetog Save, ovu zgradu su tokom godina koristili Prva beogradska gimnazija, bolnica Srpskog crvenog krsta, Četvrta ženska gimnazija, Viša pegagoška škola, a danas u njoj radi Fizički fakultet Univerziteta u Beogradu. 1896.  Milena Jesenska (češ. Milena Jesenská; Prag, 10. avgust 1896 — Ravensbrik, 17. maj 1944) češka spisateljica, novinar i prevodilac. 1904. - Ruska flota, u Rusko-japanskom ratu, pretrpela teške gubitke u borbi protiv japanske ratne mornarice, pokušavajući da se probije iz blokirane luke Port Artur 1912. - Rođen Žorže Amado, brazilski književnik i jednim od najprevođenijih južnoameričkih književnika (Feradas, 10. 08. 1912 - Salvador, 06. 08. 2001) Naručite. Naručite. 1913. - Na današnji dan 1913. godine Grčka, Rumunija, Srbija i Crna Gora, u Bukureštu, su potpisale ugovor o miru sa poraženom Bugarskom, kojim je okončan Drugi balkanski rat i precizno određene granice Bugarske prema Rumuniji i Srbiji. Drugi balkanski rat počeo je krajem juna 1913. napadom Bugarske na Srbiju i Grčku, bez objave rata. Uzrok rata bilo je neslaganje saveznika o podeli teritorija oslobođenih u Prvom balkanskom ratu od Turaka, odnosno insistiranje Bugarske da dobije znatno šire teritorijalno proširenje od drugih članica Balkanskog saveza. Bukureštanskim mirom Srbiji je pripojena Makedonija, koju je srpska vojska prethodno oslobodila u Prvom balkanskom ratu. 1930. - Rođen dr Vladimir Bošnjaković, specijalista nuklearne medicine, direktor Instituta za nuklearnu medicinu KCS, profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu, akademik (Beograd, 10. 08. 1930 - Beograd, 04. 03. 2008) 1945. - Japan, u Drugom svetskom ratu, ponudio saveznicima predaju, pod uslovom da car Hirohito zadrži presto 1958. - Umro Dušan Šijački, novinar i književnik, predsednik Društva novinara Jugoslavije (Stari Futog, 11. 03. 1882 - Beograd, 10. 08. 1958) 1960. - Rođen Antonio Banderas, španski filmski glumac (Malaga, 10. 08. 1960) Rekao je: Očekivanje je majka frustracije. 1981. - Umro Vukašin Jevtić, kompozitor i vokalni solista Hora Radio Beograda (Rosica, 20. 01. 1913 - Ribarska Banja, 10. 08. 1981) 1983. - Umro Vojislav Nanović, filmski reditelj (Skoplje, 12. 08. 1922 - Beograd, 10. 08. 1983) 1990. - Šefovi arapskih država osudili iračku okupaciju Kuvajta; Sadam Husein pozvao sve muslimane da otpočnu "džihad" protiv stranih trupa i korumpiranih arapskih vlada 2003. - Obavljeno prvo svemirsko venčanje 2007. - Umro Toni Vilson, osnivač izdavačke kuće "Fektori rekords" (Salford, 20. 02. 1950 - Mančester, 10. 08. 2007) 2009. - Umro dr Aleks Dragnić, profesor političkih nauka, diplomata, publicista, ataše za kulturu ambasade SAD u Beogradu, akademik (Vašington, 1912 - Mičelvil, 10. 08. 2009) IZVORI: LINK.
 
   

Na današnji dan 10. decembra Nikola Pašić

 

 

 

1041. - umro je Mihailo IV Paflagonac, vizantijski car. 1508. - Formirana Kambrejska liga, savez protiv Venecije koji su sklopili papa Julije II, francuski kralj Luj XII, aragonski kralj Ferdinand II i rimsko-nemački car Maksimilijan I. 1520. - Nemački crkveni reformator Martin Luter u Vitenbergu javno spalio bulu u kojoj mu je papa Lav X zapretio prokletstvom ako se u roku od 60 dana ne odrekne jeresi. U januaru 1521. Luter ekskomuniciran iz rimokatoličke crkve. 1603. - umro je Vilijam Gilbert, engleski lekar i fizičar. 1810. - Napoleon Bonaparta Francuskoj priključio nemačke gradove Hanover, Bremen, Hamburg, Lauenburg i Libek. 1830. - rođena je Emili Dikinson, američka književnica. († 1886. )1845. - Engleski građevinski inženjer Robert Tompson patentirao prve pneumatske gume. 1848. - Luj Napoleon nadmoćnom većinom od preko četiri miliona glasova dobio izbore za predsednika Francuske. Četiri godine kasnije izveo državni udar i proglasio se carem Napoleonom III. 1851. - rođen je Melvil Djui, američki bibliotekar. 1868. - Prvi semafori za regulisanje saobraćaja u svetu počeli da rade u Londonu, na trgu ispred zgrade parlamenta Velike Britanije. 1870. - rođen je Adolf Los, austrijski arhitekta († 1933. )1895. - Osnovano Društvo za unapređenje i ulepšavanje Sokobanje, što se smatra začetkom turizma u Srbiji. Sokobanja, u kojoj su često na odmoru boravili knezovi Miloš i Mihajlo Obrenović, pominje se kao lečilište još u starom Rimu i ranoj Vizantiji. 1896. - umro je Alfred Nobel, švedski industrijalac, pronalazač dinamita. 1898. - Potpisan Pariski mirovni ugovor kojim je okončan američko-španski rat. Španija se odrekla Kube i Portorika, a za 20 miliona dolara ustupila Amerikancima Filipine i Guam. 1902. - Završena je izgradnja Asuanske brane u Egiptu, kojom je regulisan tok Nila. 1926. - umro je Nikola Pašić, jedan od najznačajnijih političara u istoriji Srbije i Jugoslavije. 1936. - Abdicirao britanski kralj Edvard VIII jer nije želeo da se odrekne ženidbe sa Amerikankom Volis Simpson, kako je to od njega tražio premijer Stenli Boldvin. Posle abdikacije dobio titulu vojvode od Vindzora. Nasledio ga Džordž VI. 1941. - Japanski avioni u Drugom svetskom ratu u Južnokineskom moru potopili britanske ratne brodove „Ripals“ i „Princ od Velsa“, na kojima je poginulo oko 800 ljudi. 1948. - Generalna skupština Ujedinjenih nacija usvojila Univerzalnu deklaraciju o pravima čoveka. Taj datum obeležava se kao Dan ljudskih prava. 1955. - rođen je Goran Ivandić, jugoslovenski muzičar. († 1994. )1956. - rođen je Rod Blagojevič, američki političar srpskog porekla1963. - Zanzibar, britanski protektorat od 1890, stekao nezavisnost u okviru Britanskog komonvelta. Naredne godine postao republika i s Tanganjikom stvorio novu državu koja je dobila naziv Tanzanija. 1964. - Nobelovu nagradu za mir dobio Amerikanac Martin Luter King, borac za građanska prava crnaca. Ubijen u atentatu u Memfisu četiri godine kasnije. 1967. - Prva komercijalna termonuklearna eksplozija izvršena u Novom Meksiku u SAD radi vađenja prirodnog gasa. 1980. - Milton Obote proglašen za predsednika Ugande, kao prvi afrički šef države koji se vratio na vlast posle zbacivanja vojnim udarom. Vojska ga 1985. drugi put zbacila sa vlasti. 1991. - jugoslovenska narodna armija se povukla iz Zagreba i Hrvatske, ali su borbe Srba i hrvatskih snaga nastavljene. 1996. - Predsednik Južne Afrike Nelson Mandela potpisao Ustav kojim su svi građani, bez obzira na rasu, izjednačeni pred zakonom, kao završni čin u demontiranju sistema aparthejda u toj zemlji. 1998. - Haški tribunal osudio bosanskog Hrvata Antu Furundžiju na 10 godina zatvora zbog mučenja i silovanja zatočenika u bosanskom ratu. To je bila prva presuda kojom je silovanje označeno kao ratni zločin. 1999. - umro je Franjo Tuđman, predsednik Hrvatske. 2001. - Generalni sekretar UN Kofi Anan dobio Nobelovu nagradu za mir. 2003. - Haški tribunal osudio bivšeg oficira Vojske Republike Srpske Dragana Obrenovića, koji je priznao krivicu, na 17 godina zatvora zbog ratnih zločina nad muslimanima u Srebrenici u julu 1995. IZVOR
 
   

Na današnji dan 10. novembra Rembo

 

 

 

1444. - Bitka kod Varne: osmanski sultan Murat II odnosi ubedljivu pobedu nad krstašima predvođenim kralje Poljske i Ugarske Vladislavom III. 1759. - rođen je Johan Kristof Fridrih fon Šiler, nemački pisac. (* 1805. )1888. - rođen je Andrej Tupoljev, ruski konstruktor aviona. (* 1972. )1891. - umro je Artur Rembo, francuski pesnik. (* 1854. ) Artur Rembo je rođen 1854. u Šarlevilu, gradiću na severu Francuske. Rastao je u porodici bez oca, pod tutorstvom prestroge i neosetljive majke. Od najranijih školskih dana pokazao je izuzetnu darovitost dobijajući nagrade iz književnosti i prevođenja i pišući, sa velikom virtuoznošću, pesme na latinskom jeziku. Sa petnaest godina dobio je prvu nagradu na konkursu za sastav napisan na latinskom. Tim povodom direktor škole je rekao: "U glavi ovog deteta ne nastaje ništa banalno. On će biti genije ili Zla ili Dobra. " Verovao je da kao umetnik može da stvori svet umetnosti koji će proizvesti "totalnu obnovu", ako ne društva, a ono bar umetnika. U maju 1871. piše Polu Demeniju u kojem iznosi svoje viđenje pesnika i poezije: pesnik mora biti "kradljivac vatre", on mora sići u tamne regije podsvesti da tamo otkrije čovekovo "ja", koje se bitno razlikuje od spoljašnjeg, stilizovanog, društvenog "ja". LINK. Ofelija (odlomak)Na mirnom crnom valu gde zvezde sanjajuBela Ofelija poput velikog krinaLeluja velovima koji uranjaju. . . Odjek hajke stiže iz šuma, iz daljina. Već vekovima Tužna Ofelija takoPlovi, sablast bela, rekom što crna teče. Već vekovima krotka ludost njena lakoRomori svoju romansu u lahor, u veče. Vetar velove vije, grudi joj celiva,voda ljuljuška velove, spletene, bele;Na ramenu joj drhte, plaču rese iva,Nad čelom koje sanja trske se nadnele. Uzdišu oko nje lokvanji koji venu;Katkada u jovi zaspaloj budi gnezdaIz kojih mali drhtaj prhne u trenu:- Tajanstvena pesma sa zlatnih pada zvezda. 1910. - Na inicijativu Pavla Popovića, Aleksandra Belića i Jovana Skerlića, osnovano Društvo za srpski jezik i književnost, radi usavršavanja nastave srpskog jezika i književnosti u školama. 1918. - rođen je Radivoje Jovanović, partizanski voskovođa i general. (* 2000. )1919. - rođen je Mihail Timofejevič Kalašnjikov, ruski inženjer. 1925. - rođen je Ričard Barton, engleski (velški) glumac. (* 1984. )1928. - Hirohito krunisan za 124. japanskog cara. 1938. - umro je Mustafa Kemal Ataturk, turski političar. (* 1881. )1969. - Prvi put emitovana američka dečja TV emisija "Ulica Sezam". 1974. Rođena je Kristina Kovač (10. novembar 1974. , Beograd, Jugoslavija). Srpska je pevačica, kompozitor i tekstopisac. Popularnost je stekla tokom devedesetih godina prošlog veka, kada je sa sestrom Aleksandrom osnovala R&B sastav K2, koji je u kratkom periodu prikupio mnoštvo publike. 1975. - Vlade SFRJ i Italije potpisale Osimski sporazum o konačnom rešenju graničnih pitanja. 1977. - rođen je Nina Mercedez, američka porno glumica. 1982. - umro je Leonid Brežnjev, ruski političar. (* 1906. )1989. - Bugarski komunistički lider Todor Živkov smenjen s vlasti nakon 33-godišnje vladavine. 1991. - U Vukovaru počele ulične borbe između pripadnika JNA i hrvatskih policijskih snaga. 2006. - Predsednik Srbije, Boris Tadić, raspisao parlamentarne izbore za 21. januar 2007. 2011. Umro je Petar „Pera“ Kralj (Zagreb, 4. april 1941 — Beograd, 10. novembar 2011) bio je srpski glumac.  Bio je član Ateljea 212 od 1968. do 1979. godine, kada je prešao u slobodne umetnike. Najviše je igrao u Ateljeu 212 i Narodnom pozorištu. Mala scena Ateljea 212 danas se, njemu u čast, zove „Scena Petar Kralj“.  Nosilac je brojnih priznanja, kao i četiri nagrade za životno delo:[1]  1994 — Nagrada „Miloš Žutić“; 1994 — Statueta „Joakim Vujić“; 1996 — „Dobričin prsten“ za životno delo; 2006 — Nagrada „Pavle Vuisić“ za životno delo; 2010 — „Zlatni ćuran“ za životno delo; 2010 — „Sterijino pozorje“ za životno delo. 2013.  Umro je Dragomir Čumić – Drago (Sirač kod Daruvara, 8. maj 1937 — Beograd, 10. novembar 2013). Bio je srpski glumac.   Karijeru je započeo malom ulogom u filmu San (1966) Puriše Đorđevića, a potom igra i u vodećim epizodnim ulogama. Najuspešnija ostvarenja su mu u komičnim ulogama nespretnjakovića i gubitnika kao u filmu Radio Vihor zove Anđeliju iz 1979. godine. 2014. Umro je Zoran Čalić (Beograd, 4. mart 1931 — Beograd, 10. novembar 2014). Bio je srpski režiser i scenarista.  Čalić je široj publici poznat po serijalu filmova Lude godine odnosno Žikina dinastija. Za filmove Lude godine i Došlo doba da se ljubav proba je nagrađen na međunarodnim festivalima: Ormina na Siciliji, dva puta na salernu, UNICEFOVA nagrada na Abrucu i Aleksandriji. Napisao je scenario za pozorišnu predstavu Žikina dinastija. IZVOR
 
   

Na današnji dan 10. oktobra Verdi i Orson Vels

 

 

 

680. - U stranačkim borbama koje su dovele do rascepa islamskog sveta na sunite i šiite, u bici kod Karbale, na Eufratu, ubijen Husein, pretendent na kalifski presto dinastije Alida. Kasnije postao šiitski svetac. 1659. - Umro je Abel Tasman, holandski istraživač i pomorac. (*1603). 1731. - Rođen je Henri Kevendiš, engleski naučnik. (†1810. ) 1733. - Francuska objavila rat austrijskom caru Karlu VI zbog njegove podrške knezu Avgustu III u nameri da postane poljski kralj, umesto francuskog kandidata Stanislava Lešćinskog. Rat za poljsko nasleđe trajao do 1735. 1813. - Rođen je Đuzepe Verdi, italijanski kompozitor. (†1901. ) 1837. - Umro je Šarl Furije, francuski ekonomista. 1888. - Rođen je Nikolaj Ivanovič Buharin, ruski revolucionar. (†1938. ) 1895. - Rođen je Jakov Gotovac, jugoslovenski dirigent i kompozitor. (†1982. ) 1901. - Rođen je Alberto Đakometi, švajcarski skulptor, slikar i grafičar. (†1966. ) 1911. - Kineski nacionalni vođa Sun Jat Sen u Vučangu proglasio republiku i počeo revoluciju u kojoj je oborena dinastija Manču. Time završena vladavina kineskih careva koja je trajala 2. 000 godina. Politički naslednici ove kineske republike su se posle pobede komunista neposredno posle Drugog svetskog rata povukli na Tajvan i tamo nastavili politički kontinuitet Republike Kine. 1913. - Završena izgradnja Panamskog kanala dugog 81,6 kilometara, kojim su spojeni Atlantski i Tihi okean. 1917. - Brazil u Prvom svetskom ratu objavio rat Nemačkoj pošto su Nemci torpedovali brazilske brodove. 1918. - Prva srpska armija pod komandom vojvode Petra Bojovića počela operacije za oslobađanje Niša u Prvom svetskom ratu. Grad zauzet 12. oktobra, a austrougarska vojska primorana da se povuče ka severu. 1954. - Vijetnamski lider Ho Ši Min ušao u glavni grad Vijetnama Hanoj, koji su dva dana ranije napustile francuske kolonijalne trupe. 1963. - Rođen je Dragan Bjelogrlić, srpski glumac 1964. - U Tokiju otvorene Olimpijske igre, prve u Aziji. 1970. - Umro je Eduar Daladje, francuski političar. (* 1884). 1975. - Filmske zvezde Ričard Berton i Elizabet Tejlor venčale se po drugi put. Sledeće godine ponovo se razveli. 1980. - Rođen je Jaser Al-Katani, fudbaler Saudijske Arabije. 1980. - U katastrofalnom zemljotresu u Alžiru poginulo 2. 590 osoba, a oko 330. 000 stanovnika grada El Asnam ostalo bez domova. 1982. - SAD uvele sankcije protiv Poljske zbog odluke poljske vlade da zabrani sindikat „Solidarnost“. 1985. - Umro je Jul Briner, američki filmski i pozorišni glumac. (* 1915). 1985. - Umro je Orson Vels, američki filmski glumac, režiser i producent. (* 1915). 1990. - SSSR i Nemačka potpisali ugovor o povlačenju sovjetskih vojnika iz Nemačke do kraja 1994. U Istočnoj Nemačkoj bilo stacionirano 380. 000 sovjetskih vojnika s 220. 000 članova porodica. 1991. - Skupština Srbije donela odluku da republička zastava bude trobojka, bez komunističkog simbola, zvezde-petokrake. 1995. - Izrael u skladu s mirovnim sporazumom s Palestinskom oslobodilačkom organizacijom počeo povlačenje sa Zapadne obale i oslobodio iz zatvora oko 300 Palestinaca. 1996. - Počinje šahovski turnir u Tilburgu, Holandija. 2000. - Umrla je Sirimavo Bandaranaike, bivši premijer Šri Lanke, prva žena-premijer na svetu. (* 1916). 2001. - Nobelovu nagradu za ekonomiju dobili Amerikanci Džordž A. Akerlof, Majkl Spens i Džozef E. Stiglic. Svojom „analizom tržišta sa asimetričnim informacijama“, oni su pokazali u kojoj meri informacije utiču na funkcionisanje tržišta, od prodaje polovnih automobila do uspona i kolapsa na velikim berzama. IZVORI: LINK,
 
   

Na današnji dan 10. septembra Ima Sumak, Gernika

 

 

 

685. - Umro je Konstantin IV, vizantijski car (*oko 650) 954. - Umro je Luj IV Prekomorski, francuski kralj (*920) 1526. - Turski sultan Sulejman Veličanstveni je, posle pobede nad Mađarima na Mohačkom polju, zauzeo Budim, koji je postao sedište Budimskog pašaluka, provincije Otomanskog carstva u narednih 150 godina. Zoin Mihailo: "Sulejman je imao mnogo žena i dokazao da je mu[karcu, makar bio i vladar, dovoljna samo jedna prava žena. " 1721. - Švedska i Rusija su mirom u Nistadu u Finskoj okončale Veliki severni rat, započet 1700, u kojem je ruski car Petar Veliki potukao Šveđane i dobio izlaz na Baltičko more. Rusiji je pripala teritorija od Finskog do Riškog zaliva i gradovi Riga, Revel i Narva. 1839. - Rođen je Čarls Sanders Pirs, američki filozof i logičar. Rekao je: "Nemoguće je ne zavideti čoveku koji je u stanju na napusti razum, iako svi znamo kako se to završava. " 1855. - Rođen je Robert Koldevej, nemački arheolog. 1890. - Rođen je Franc Verfel, austrijski pisac. Rekao je: "Religija je večiti dijalog između čovečanstva i Boga. Umetnost je njegov monolog. " 1892. - Rođen je Artur Kompton, američki fizičar. (†1962). 1898. - Umrla je Elizabeta, austrougarska carica, žena Franca Jozefa. 1906. - Izašao je prvi broj humorističko-satiričnog lista „Šabačka čivija“. List je izlazio do 1909. Zoin Mihailo: "Čivija je drveni klin. Ali i neko ko se ne boji nikoga. Samo sebe. " 1927. - Rođena je Ima Sumak, peruanska pevačica. Zoin Mihailo: "Pevačica Ima Sumak je poreklom dvadesettreće koleno imperatora carstva Inka Atahualpe, koga su Španci pogubili 1533. Neprevaziđena u opsegu pevanja od 4 oktave. " 1939. - Kanada je objavila rat Nemačkoj, čime je sukob u Evropi prerastao u svetski rat. Kanadske jedinice su se u Drugom svetskom ratu borile u sastavu britanske armije. 1942. - Britansko ratno vazduhoplovstvo je u Drugom svetskom ratu napalo Diseldorf sa 476 aviona, koji su izbacili 100. 000 bombi na taj nemački grad. 1943. - Posle kapitulacije Italije u Drugom svetskom ratu, Nemci su okupirali Rim i stavili pod protektorat Vatikan. 1945. - Vidkun Kvisling šef marionetske norveške vlade (1942-45) proglašen je krivim za izdaju i osuđen na smrt zbog saradnje sa nacističkom Nemačkom u Drugom svetskom ratu. 1959. - Rođen je Branko Vidaković, srpski glumac. Zoin Mihailo: "Akademija. Moja škola na kojoj sam proveo uzbudljive i kreativne dane i godine. Pink Akademija za ubijanje kreativnosti. " 1967. - Građani Gibraltara odbacili su na referendumu pripajanje Gibraltara Španiji i opredelili se da ostanu pod britanskom upravom. 1976. - U sudaru putničkih aviona „Trajdent“ britanske kompanije „Britiš ervejz“ i „DC-9“ jugoslovenske kompanije JAT severno od Zagreba, poginulo je svih 176 ljudi u oba aviona. 1981. - Slika „Gernika“ Pabla Pikasa vraćena je u Španiju. Naslikana 1937, posle nacističkog bombardovanja baskijskog mesta Gernika u Španskom građanskom ratu, „Gernika“ je od 1939. bila u Njujorku. Prema Pikasovom zavetu, slika nije mogla biti vraćena dok se u Španiji ponovo ne uspostavi demokratska država. 1989. - Mađarska je otvorila granicu prema Zapadu i dopustila odlazak oko 7. 000 izbeglica iz Istočne Nemačke u Zapadnu Nemačku. Taj masovni egzodus doveo je do pada Berlinskog zida. 1994. - Papa Jovan Pavle II stigao je u Hrvatsku, u prvu posetu poglavara rimokatoličke crkve regionu bivše Jugoslavije. Papa se založio za mir na Balkanu. 1994. - Počeo šahovski turnir u Tilburgu, Holandija. 1995. - Tokom vazdušne operacije protiv bosanskih Srba, NATO je, sa američkog broda „Normandija“ u Jadranskom moru, krstarećim raketama „tomahavk“ počeo da gađa protivvazdušne položaje u okolini Banja Luke. 2000. - U sukobima pristalica različitih političkih opcija tokom lokalnih izbora u Makedoniji ranjeno je nekoliko desetina ljudi. Napetost između etničkih Albanaca i Makedonaca eskalirala je u proleće 2001. u sukobe koji su zemlju doveli na ivicu građanskog rata. 2001. - Savet bezbednosti UN ukinuo je embargo na prodaju oružja SR Jugoslaviji. Embargo je uveden 31. marta 1998. zbog, kako je obrazloženo, nasilja koji režim Slobodana Miloševića sprovodi na Kosovu. 2002. - Švajcarska je, posle referenduma, postala članica Ujedinjenih nacija. 2003. - Hrvatski predsednik Stjepan Mesić doputovao je u Beograd. To je prva poseta jednog hrvatskog predsednika SCG od početka rata u bivšoj Jugoslaviji 1991. godine. 2006. - U Crnoj Gori su održani parlamentarni izbori, prvi odproglašenja nezavisnosti. Ubedljivu pobedu odnela je koalicija Demokratske partije socijalista (DPS) Mila Đukanovića i Socijaldemokratske partije (SDP) Ranka Krivokapića. 2018. Iz štampe je izašla naša knjiga broj 504, "R - analiza podataka" Više o knjizi. IZVORI: LINK.
 
   

Na današnji dan 11. avgusta rodio se Vladimir Veličković, Milan Gutović

 

 

 

1456. - Umro Janoš Hunjadi (Sibinjanin Janko), erdeljski vojvoda (Hunjad, 1387 - Zemun, 11. 08. 1456) 1464. - Umro je Nikolas od Kuse, nemački filozof i matematičar. (* 1401. ) 1578. - Umro je Pedro Nunjes, portugalski matematičar. (* 1502. )   1707. Švedska i Pruska potpisale sporazum Večna alijansa, obavezale se na međusobnu vojnu ispomoć u slučaju napada treće zemlje. 1712. Ugovorom u Argauu, kojim je garantovana dominacija protestantskih nad rimokatoličkim kantonima, okončan građanski rat u Švajcarskoj. 1774. - Umro je Tifejn de la Roše, francuski pisac. (* 1722. ) 1814. - Rođen je Ivan Mažuranić, hrvatski pesnik († 1890). 1844. - Umro Jernej Kopitar, slavista (Repce, 21. 08. 1780 - Beč, 11. 08. 1844) 1858. - Rođen Kristijan Ajkman, holandski lekar, otkrio uzročnik bolesti beri - beri, nobelovac (Nikerk, 11. 08. 1858 - Utreht, 05. 11. 1930) 1891. - Umro Aleksandar Bugarski, arhitekta (Eperjes, 1835 - Beograd, 11. 08. 1891) 1919. - Umro Endrju Karnegi, američki industrijalac i filantrop (Danfermlajn, 25. 11. 1835 - Lenoks, 11. 08. 1919) 1926. - Rođen je Aron Klug, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju. 1927. - Rođen Stjuart Rozenberg, američki filmski i TV reditelj (Njujork, 11. 08. 1927 - Beverli Hils, 15. 03. 2007) 1932. - Rođen je Fernando Arabal, španski pisac. 1933. - Rođen Ježi Grotovski, poljski pozorišni reditelj (Žešov, 11. 08. 1933 - Pontedero, 14. 01. 1999) 1934. - Rođen Danilo - Bata Stojković, pozorišni, filmski i TV glumac (Beograd, 11. 08. 1934 - Beograd, 16. 03. 2002) 1935. - Vladimir Veličković, slikar, akademik, nosilac franscuskog Ordena viteza - Legije časti rođen je na današnji dan 1935. godine. Veličković je završio arhitekturu u Beogradu. Bio je učenik Krste Hegedušića u Zagrebu. Od 1966. godine živi i radi u Francuskoj. Redovni je profesor Likovne akademije u Parizu. Imao je oko 250 samostalnih izložbi u galerijama i muzejima širom sveta. Pariski Bobur mu je otkupio šest crteža za svoju stalnu zbirku. Izlagao je u Galeriji SANU u Beogradu 1986, povodom prijema za člana Akademije i 2002. godine. Ušao je u svetsku antologiju "Najveći crteži svih vremena". Monografija o slikaru kod nas je objavljena 1987. godine. Dobitnik je nagrada"Oktobarskog salona", "Velikog pečata" Grafičkog kolektiva, "Politikine" i "Herderove" nagrade, kao i najvećeg francuskog priznanja za kulturu "Arts et Lettres". Član je Francuske akademije lepih umetnosti. Njegovo slikarstvo odlikuje veliki format, preciznost crteža, preokupacija ljudskom figurom u pokretu, anatomija i kolorit koji ide od crne i bele do crvene boje. Predmet njegovog interesovanja je dramatičnost življenja, stradanje i uništavanje kao likovna filozofija i pogled na svet. Slika nasilje, surovo prikazuje obezglavljene, proganjane ljude u očajničkom, bezuspešnom bekstvu od neprijatelja. 1939. - Umro je Džin Bugati, italijanski dizajner automobila (* 1909. ) Bugati iz 1936. LINK. 1946. - Rođen Milan - Lane Gutović, pozorišni, filmski i TV glumac, predsednik Saveza - dramskih umetnika Srbije (Umka, 11. 08. 1946) 1950. - Rođen je Stiv Voznijak. Stiv Voznijak (engl. Stephen (Steve) Gary "Woz" Wozniak) je američki računarski inženjer i suosnivač kompanije Apl kompjuter zajedno sa Stivom Džobsom. Najpoznatiji je po dizajniranju i izradi prototipova računara Apl 1 i Apl 2, praktično bez ičije pomoći. Rekao je: A lot of hacking is playing with other people, you know, getting them to do strange things. After the Apple II was introduced, then came the Commodore and the Tandy TRS-80. All the best people in life seem to like LINUX. Another hero was Tom Swift, in the books. What he stood for, the freedom, the scientific knowledge and being and engineer gave him the ability to invent solutions to problems. He's always been a hero to me. I buy old Tom Swift books now and read them to my own children. At our computer club, we talked about it being a revolution. Computers were going to belong to everyone, and give us power, and free us from the people who owned computers and all that stuff. Atari is a very sad story. 1956. - Rođen Zoran Dašić, muzičar, osnivač grupe "Legende", muzički urednik TV Politika i TV Beograd (Beograd, 11. 08. 1956) 1956. U automobilskoj nesreći poginuo američki slikar Džekson Polok, začetnik i najistaknutiji predstavnik apstraktnog ekspresionizma. 1960. Afrička država Čad stekla nezavisnost od Francuske. 1966. Sporazumom potpisanim u Džakarti okončana trogodišnja neprijateljstva Indonezije i Malezije. 1969. Predsednik Zambije Kenet Kaunda nacionalizovao rudnike bakra, ključnu privrednu delatnost, koja je donosila više od 50 odsto nacionalnog prihoda. 1975. - Umro Dušan Skovran, dirigent i muzički pisac (Ohrid, 06. 09. 1923 - Plužine, 11. 08. 1975) 1990. Partija slobodnih demokrata, zapadnonemačkog ministra inostranih poslova Hansa Ditriha Genšera, ujedinila se sa istočnonemačkim liberalima, formirajući prvu svenemačku političku partiju od podele Nemačke posle Drugog svetskog rata. 1996. - Umrla Vangelija Dimitrova-Vanga, bugarska proročica (Strumica, 31. 01. 1911- Sofija, 11. 08. 1996) 1996. Umro češki dirigent i kompozitor Rafael Jeronim Kubelik. S 20 godina, 1934, debitovao kao dirigent Češke filharmonije. Otišao u izbeglištvo kada su komunisti došli na vlast, 1948, u domovinu se vratio 1990, da bi dirigovao koncertom kojim je otvoren Praški prolećni muzički festival. 1999. Potpuno pomračenje sunca videlo se u delovima Evrope, uključujući Srbiju, Bliskog istoka i Azije. 2000. Banka Japana prvi put za 10 godina podigla kamate. Bez presedana odbijen vladin zahtev da povećanje bude odloženo. 2000. Mađarski zarobljenik iz Drugog svetskog rata Andraš Tamaš, zatvoren u ruskoj psihijatrijskoj bolnici i zaboravljen 50 godina, vratio se u domovinu. 2001. - Umrla Ljubica Janićijević, filmska i TV glumica (Maskare, 16. 02. 1923 - Beograd, 11. 08. 2001) 2003. - Umro je Armand Borel, švajcarski matematičar (* 1923. ) 2008. - Umro Vlastimir Gavrik, scenograf, osnivač i predsednik Jugoslovenske akademije filmske umetnosti i nauke, član Udruženja filmskih umetnika Srbije, dobitnik "Oskar"-a (Beograd, 13. 01. 1928 - Beograd, 11. 08. 2008) IZVORI: LINK. LINK. LINK.
 
   

Na današnji dan 11. decembra

 

 

 

384. - umro je Papa Damas I. 1282. - umro je Mihailo VIII, vizantijski car, osnivač dinastije Paleologa. 1475. - rođen je Đovani de Mediči (papa Lav X), italijanski sveštenik. 1803. - rođen je Hektor Berlioz, francuski kompozitor. 1810. - rođen je Alfred de Mise, francuski pisac. 1843. - rođen je Robert Koh, nemački bakteriolog1854. - umro je Prota Mateja Nenadović, srpski ustanik i književnik. (* 1777. )1858. - Svetoandrejska skupština izvršila smenu dinastija u Srbiji zbacivši kneza Aleksandra Karađorđevića. Na presto vraćen Miloš Obrenović, a za njegovog naslednika proglašen njegov sin Mihailo. 1882. - rođen je Maks Born, nemački fizičar, dobitnik nobelove nagrade iz fizike. 1888. - Skupština Srbije prihvatila Ustav koji je predložila Narodna radikalna stranka. Ustavom, pisanim po uzoru na belgijski ustav iz 1831, u Srbiji uvedena parlamentarna demokratija. 1894. - U Parizu otvorena prva svetska izložba automobila, na kojoj se predstavilo devet proizvođača. 1918. - rođen je Aleksandar Solženjicin, ruski pisac. 1918. - umro je Ivan Cankar, slovenački književnik. (* 1896. )1925. - rođen je Paul Gringard, američki neurolog i dobitnik nobelove nagrade iz fiziologije i medicine1937. - Fašističko Veliko veće donelo odluku da se Italija povuče iz Lige naroda. 1941 - Nemačka i Italija su u Drugom svetskom ratu objavile rat SAD, a Kongres SAD istog dana objavio rat tim zemljama. Poljska objavila rat Japanu, a Kuba, Kostarika, Nikaragva, Dominikanska Republika i Gvatemala Nemačkoj i Italiji. 1946. - Generalna skupština Ujedinjenih nacija osnovala UNICEF, Međunarodni fond Ujedinjenih nacija za pomoć deci u zemljama razorenim ratom. 1962. - rođen je Nele Karajlić, rok muzičar, kompozitor, glumac i televizijski stvaralac. 1965. - umro je Đuro Tiljak, hrvatski slikar. (* 1895. )1972. - Američki astronauti iz broda „Apolo 17“ Judžin Kernon i Harison Smit spustili se na Mesec, u poslednjoj misiji u okviru programa „Apolo“. Zoin Mihailo: "Ne znam da li je ovo veliki korak za čovečanstvo doći na Mesec da bi se malo prošetao. " 1972. - rođen je Sami Al-Džaber, fudbaler Saudijske Arabije. 1973. - Zapadnonemački kancelar Vili Brant i čehoslovački premijer Lubomir Štrougal potpisali ugovor kojim je formalno poništen Minhenski pakt iz 1938, kojim su Velika Britanija i Francuska prepustile nacističkoj Nemačkoj oblast Sudeta u Čehoslovačkoj. 1981. - rođen je Havijer Saviola, argentinski fudbaler. 1983. - rođena je Sandra Ečeverija, je meksička glumica i pevačica. 1991. - U Mastrihtu potpisan Sporazum o monetarnoj i političkoj uniji članica Evropske zajednice. 1992. - Savet bezbednosti UN, na zahtev Makedonije, odobrio upućivanje 800 vojnika UN u tu bivšu jugoslovensku republiku. 1995. - umro je Mika Tripalo, hrvatski političar. (* 1926. )1997. - U Kjotu, posle maratonskih pregovora, potpisan Protokol o zaštiti životne sredine koji predviđa i smanjenje proizvodnje ugljen-dioksida i drugih štetnih gasova za koje se smatra da izazivaju efekte „staklene bašte“ i globalno zagrevanje. SAD nisu stavile svoj potpis uz objašnjenje da bi to nanelo štetu njihovoj privredi. 2000. - Izrael i Palestina obnovili kontakte na višem nivou u cilju okončanja sukoba i nalaženja načina za obnavljanje mirovnih pregovora. 2001. - Vrhovni sud SAD osudio Francuza Zakariasa Musauia zbog učešća u napadima u SAD 11. septembra 2001, što je prva kazna u SAD koja se direktno odnosi na te napade. IZVOR
 
   

Na današnji dan 11. novembra

 

 

 

308. - Rimski car Galerije proglasio svog starog saborca i zemljaka Licinija za svog avgusta-savladara. 1331. - umro je Stefan Dečanski Nemanjić, srpski kralj. 1405. - umrla je Srpska kneginja Milica, žena kneza Lazara Hrebeljanovića. (*1335). 1493. - rođen je Paracelzus, švajcarski alhemičar, fizičar, astrolog i okultista. (†1541). 1500. - Francuski kralj Luj XII i Ferdinand Aragonski potpisali su tajni sporazum u Granadi o podeli Italije. 1821. - rođen je Fjodor Mihajlovič Dostojevski, ruski književnik. (†1881). 1845. - rođen je Nikola Pašić, veliki srpski političar1852. - rođen je Franc Konrad fon Hecendorf, austro-ugarski general i načelnik generalštaba. (†1925). 1855. - umro je Obi Seren Kjerkegor, danski filozof. 1855. - rođen je Stevan Sremac, srpski književnik (†1906). 1861. - rođen je Erih fon Falkenhajn, nemački vojskovođa i načelnik generalštaba. (†1922). 1866. - umro je Pol Ber, francuski zoolog, fiziolog i političar. (*1833. )1869. - rođen je Vitorio Emanuele III, italijanski kralj od 1900. do 1946. 1878. - umro je Stefan Mitrov Ljubiša, crnogorski pisac i političar. (*1824). 1885. - rođen je Džordž Smit Paton, američki general. (†1945). 1889. - Vašington je postala 42. država SAD-a. 1905. - rođen je Josip Kolumbo, jedan od sedam sekratra SKOJ-a1918. - Maršal Jozef Pilsudski proglasio je nezavisnu republiku Poljsku. 1922. - rođen je Kurt Vonegat mlađi, američki pisac (†2007). Kurt Vonegat: Galapagos Galapagos vraća čitaoca milion godina u prošlost, u 1986. Obično krstarenje postaje putovanje kroz evoluciju. Poručite Kurt Vonegat: Oko sokolovo Oko Sokolovo je zabavan i jezivo satiričan pogled na smrt nevinosti. Poručite Kurt Vonegat: Vremetres Vremetres je roman o kosmičkom i ljudskom paradoksu: Dana 13. februara 2001. u 14:27 sati, vaseljena je pretrpela krizu samopouzdanja. Poručite Kurt Vonegat: Plavobradi Plavobradi je izmišljena autobiografija slikara Raba Karabekijana u kojoj se sudaraju sveobuhvatni humor i gorka ironija. Poručite   1941. - S teritorije SSSR-a u Drugom svetskom ratu počelo je emitovanje programa radio stanice „Slobodna Jugoslavija“. 1942. - Nemačke trupe su u Drugom svetskom ratu zaposele i neokupirani deo Francuske, pod kontrolom kvislinške vlade u Višiju. Istog dana nemačke i italijanske trupe su okupirale i francusko ostrvo Korzika. 1944. - rođen je Milovan Vitezović, srpski pisac. Milovan Vitezović: Šešir profesora Koste Vujića „Svi smo mi izašli iz nekakvog šinjela, samo se, bogati, ovaj Vitezović izvukao iz šešira profesora Koste Vujića. ” - Branko Ćopić Poručite 1944. - Počela je Batinska bitka u kojoj su jedinice sovjetske Crvene armije i Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije u Drugom svetskom ratu, posle teških borbi 23. novembra porazile nemačke snage. 1945. - Održani su prvi posleratni izbori u Jugoslaviji na osnovu kojih je konstituisana Ustavotvorna skupština Demokratske Federativne Jugoslavije. 1952. - Džon Mulin i Vejn Džonson u Los Anđelesu su prvi put prikazali svoj izum - video rekorder. 1961. - Sovjetski grad Staljingrad je preimenovan u Volgograd. 1962. - rođena je Demi Mur, američka filmska glumica. 1965. - rođen je Aldair, brazilski fudbaler. 1965. - Premijer Rodezije Jan Smit jednostrano je proglasio nezavisnost od Velike Britanije, koja je režim bele manjine proglasila ilegalnim i uvela trgovinske sankcije. 1971. - Senat SAD je ratifikovao ugovor kojim je Japanu vraćeno ostrvo Okinava, oduzeto krajem Drugog svetskog rata. 1975. - Proglašena je nezavisnost Angole, posle pet vekova portugalske kolonijalne vlasti. Prvi predsednik Narodne Republike Angole postao je Agoštinjo Neto. 1979. - rođen je Leonardo di Kaprio, američki glumac1992. - Engleska anglikanska crkva je napustila vekovnu tradiciju i dopustila ženama da budu sveštenice. 1996. - Predsednik Gvatemale Alvaro Arsu je saopštio da je s gerilskim pokretom postignut sporazum o okočanju 36-godišnjeg građanskog rata u toj centralnoameričkoj zemlji. 2001. - Dan nakon prijema Kine u Svetsku trgovinsku organizaciju, član te organizacije postao je i Tajvan. 2002. - Predsednik kompanije Majkrosoft, Bil Gejts poklonio je 100 miliona dolara za borbu protiv AIDS-a u Indiji. 2004. - umro je Jaser Arafat, palestinski terorista, političar i državnik. (*1929). 2004. - Parlament Litvanije ratifikovao je novi Ustav Evropske unije. Litvanija je prva članica Unije koja je usvojila evropski ustav. IZVOR
 
   

Na današnji dan 11. oktobra Mehmed Paša Sokolović i Edit Pjaf

 

 

 

1347. - Umro je Ludvig IV Bavarski, nemački kralj i car Svetog rimskog carstva (*1282. ) 1521. - Papa Lav X dodelio je engleskom kralju Henriju VIII titulu „Branitelja vere“ pošto je kralj objavio knjigu u kojoj je osudio ideje verskog reformatora Martina Lutera. Henri VIII je 12 godina kasnije osporio autoritet rimokatoličke crkve, a 1534. se proglasio poglavarom anglikanske crkve. 1531. - Vojska švajcarskih katoličkih kantona porazila je kod Kapela snage grada Ciriha i njegovih protestantskih saveznika. U bici je poginuo i protestanski verski reformator Ulrih Cvingli, jedan od najvećih teologa reformacije. 1579. - Umro je Mehmed-paša Sokolović, turski državnik. 1698. - Sporazum u Den Hagu između Engleske i Francuske. 1806. - Rođen je Aleksandar Karađorđević, sin vođe Prvog srpskog ustanka Karađorđa, srpski knez od 1842. do 1858. Tokom njegove vladavine pokrenute su ozbiljne reforme u Srbiji i modernizacija zemlje. Na presto su ga doveli ustavobranitelji posle svrgavanja kneza Mihaila Obrenovića. 1806. - Rođen je Aleksandar Karađorđević, srpski knez od 1842. do 1858. (†1885. ) 1851. - Rođen je Josif Marinković, srpski kompozitor i horovođa. 1865. - Rođen je Jovan Cvijić, srpski geograf, predsednik Srpske kraljevske akademije. 1882. - Ilkin atentat: Jelena-Ilka Marković pokušala, u činu lične osvete, da ubije srpskog kralja Milana Obrenovića u beogradskoj Sabornoj crkvi. 1899. - Počeo je Burski rat između južnoafričkih burskih država Transval i Oranž i Velike Britanije. Po završetku rata 1902. godine, burske države su stavljene pod britansku vlast, a 1910. ušle su u Južnoafrički Savez (kasnije Južnoafrička Republika), britanski dominion. 1914. - Rođen je Ruben Fajn, doktor psihologije i veliki šahista 1939. - Grupa američkih naučnika, među kojima i Albert Ajnštajn, obavestili su predsednika SAD Frenklina D. Ruzvelta o mogućnosti proizvodnje atomske bombe. 1954. - Rođen je Vojislav Šešelj, srpski političar. 1962. - Papa Jovan XXIII otvorio je u bazilici Svetog Petra u Rimu Drugi vatikanski sabor, prvi takav skup od 1870. Sabor je trajao do 1965. i najavio je značajne reforme katoličke crkve u njenom prilagođavanju modernom svetu. 1963. - Umrla je Edit Pjaf, francuska pevačica. 1963. - Umro je Žan Kokto, francuski pisac, slikar i režiser. 1976. - U Kini je, pod optužbom za zaveru uhapšena „četvoročlana banda“ - udovica Mao Cedunga Đang Čing i tri bivša visoka funkcionera. 1977. - Umro je Ibrahim al Hamdi, predsednik Severnog Jemena. 1980. - Dvojica sovjetskih kosmonauta okončali su dotad najdužu misiju u kosmosu. U brodu „Saljut 6“ oni su proveli u svemiru 185 dana. 1985. - Četiri američka lovca presrela su egipatski avion sa otmičarima italijanskog putničkog broda „Akile Lauro“ i primorali ga da sleti na Siciliju, gde su otmičari uhapšeni. Otmičari su se 9. oktobra predali egipatskim vlastima koje su im odobrile da odlete u Tunis. 1988. - Govor pape Jovana Pavla II prekinut je u Evropskom parlamentu u Strazburu kada je britanski poslanik iz Severne Irske, protestantski sveštenik Jan Pejzli, počeo da uzvikuje „antihrist“, razvivši transparent na kojem je pisalo „Jovan Pavle II - antihrist“. 1993. - U atentatu u Oslu teško je ranjen Vilijam Nigard, norveški izdavač „Satanskih stihova“ Salmana Rušdija, britanskog pisca indijskog porekla, kojeg je iranski verski vođa Homeini osudio na smrt. 1998. - Ni nakon sedmočasovnih razgovora u sedmoj rundi pregovora, predsednik SR Jugoslavije Slobodan Milošević i specijalni američki izaslanik Ričard Holbruk nisu postigli dogovor oko rešavanja kosovske krize na osnovu rezolucije UN od 23. septembra. Pored pretnji vojnom intervencijom NATO-a, Milošević je odbio Verifikacionu misiju koja bi pratila sprovođenje rezolucije. 2000. - Umro je Donald Đuar, predsednik škotskog parlamenta. 2002. - Vojni sud u Nišu osudio je četiri pripadnika Vojske Jugoslavije na višegodišnje kazne zatvora zbog ratnih zločina nad civilnim stanovništvom tokom rata na Kosovu. IZVORI: LINK,
 
   

Na današnji dan 11. septembra Dejvid Herbert Lorens, patrijarh Pavle, Rade Marković

 

 

 

1524. - Rođen je Pjer de Ronsar, francuski pisac. 1697. - U ratu između Austrije i Turske, jedna od najvećih pobeda Austrije bila je bitka kod Sente 11. septembra 1697. godine („Kod Sente je spasen Beč“). 1709. - Anglo-holandsko-austrijske trupe pod komandom vojvode od Marlboroa i princa Eugena Savojskog ostvarile Pirovu pobedu protiv Francuza u bici kod Malplaka, velikoj bici u Ratu za špansko nasleđe i najkrvavijoj bici 18. veka. 1773. - Umro je Šćepan Mali, lažni ruski car Petar III. 1822. - Umro je Alojzi Fortunat Žulkovski, poljski glumac. (*1777. ) 1855. - Posle 11 meseci opsade, britanske, francuske i turske trupe zauzele Sevastopolj, najznačajniju rusku bazu u Crnom moru. Time okončana najveća operacija u Krimskom ratu. 1870. - Kralj Sardinije Viktor Emanuel napao Papsku državu u Rimu, a 1871. preselio svoju prestonicu u Rim i uselio se u palatu Kvirinal. Papa se povukao u Vatikan i od tada njegov suverenitet ograničen samo na vatikanske palate. 1880. - Rođen je Dobrica Milutinović, srpski glumac, prvak Drame nacionalnog teatra. 1883. - Rođen je Grigorij Jevsejevič Zinovjev, ruski revolucionar. (†1936. ) 1885. - Rođen je Dejvid Herbert Lorens, engleski pisac. 1893. - Rođen je Miodrag Borisavljević, srpski pisac. 1914. - Rođen je patrijarh Pavle, poglavar Srpske pravoslavne crkve. Mirko Đorđević: Kišoban patrijarha Pavla Sahrana patrijarha Pavla podignuta je na nivo državne sahrane – i ne zna se ko je tu više bio zbunjen. Išlo je to na trenutke na državnoj strani do neukusa koji ovaj, lično skroman, čovek nije zaslužio. A još će dosta vremena proći dok se svi ne budu sabrali od „šamara“ koji im je pokojnik zadao. Svima nama. DETALJNIJE 1917. - Rođen je Ferdinand Markos, filipinski državnik. (†1989. ) 1922. - Liga naroda, uprkos protestima Arapa, potvrdila britanski mandat nad Palestinom. 1929. - Rođen je moj otac Jovan. U martu 2010. je objavio prvi članak na svom blogu: Razmišljanja jednog Čačanina. 1944. - Rođen je Milovan Vitezović, srpski književnik. 1945. - Rođen je Franc Bekenbauer, nemački fudbaler i trener 1950. - U Dubrovniku (FNRJ) je zatvorena 9. šahovska Olimpijada. Zlatnu medalju osvojila je ekipa domaćina — Jugoslavija, srebro je osvojila Argentina, dok je bronzano odličje pripalo reprezentativcima Zapadne Nemačke. Inače, to je bilo prvo sportsko takmičenje na kojem se pojavila reprezentacija Zapadne Nemačke. 1962. - Britanska grupa „Bitls“ snimila prvi singl „Lov mi do“. 1971. - Umro je Nikita Sergejevič Hruščov, ruski državnik. 1973. - Umro je Salvador Aljende, predsednik Čilea. 1974. - U Gilfordu osnovan britanski sastav Strenglersi. 1978. - Rođen je Dejan Stanković, srpski fudbaler.   Mirko Vrbica: Ja, Dejan Luksuzno opremljena monografija bivšeg kapitena reprezentacije Srbije Dejana Stankovića predstavlja hronologiju jedne izuzetno bogate i uspešne karijere. DETALJNIJE 1978. - Umro je Roni Peterson, švedski automobilista. (*1944. ) 1979. - Umro je Agostino Neto, angolski državnik i pesnik. 1986. - Rođen je Uroš Tripković, srpski košarkaš. 1995. - Na hiljade ljudi demonstriralo ulicama Pariza u znak protesta zbog obnavljanja francuskih nuklearnih proba u južnom Pacifiku. 1997. - Škoti na referendumu prihvatili plan britanske laburističke vlade za uspostavljanje parlamenta Škotske, prvi put posle gotovo 300 godina. 1999. - Umro je Vojvoda Momčilo Đujić, srpski četnički vojvoda. 2000. - Ruski i američki kosmonauti Jurij Malenčenko i Edvard Lu uspešno okončali šestočasovan izlazak u otvoren kosmos na Međunarodnoj kosmičkoj stanici. 2001. - U samoubilačkom napadu otetim avionima na Svetski trgovinski centar u Njujorku i zgradu Pentagona u Vašingtonu, poginulo oko 3. 000 ljudi. Dva tornja STC, visine 410 metara, u njujorškoj poslovnoj četvrti Menhetn potpuno srušena, a zgrada Pentagona znatno oštećena. Optuživši Osamu bin Ladena, lidera islamskih ekstremista koji se krio u Avganistanu, za organizovanje napada, SAD 7. oktobra počele bombardovanje Avganistana. 2010. - Umro je Rade Marković, srpski glumac. Radoje Rade Marković (Beograd, Kraljevina SHS, 14. oktobar 1921 — Zabok, Hrvatska, 10. septembar 2010) je bio srpski pozorišni i filmski glumac. Sumirano, Rade Marković je jedan od najvećih i najpostojanijih imena srpskom glumišta u periodu od Drugog svetskog rata pa do novog milenijuma. Na filmu je odigrao 81 ulogu; u televizijskim dramama, serijama i drugim emisijama 62 uloge; učestvovao je u 186 radio drama, a na pozorišnim scenama ostvario je ukupno 96 uloga. Kao profesor Akademije umetnosti u Novom Sadu izveo je četiri klase sa ukupno 39 studenata (Dušan Jakišić, Dragan Vujić Vujke, Radmila Tomović, Milan Čučilović i drugi). Tokom pet decenija glumačkog prisustva, pre svega na pozorišnoj sceni, Marković je stekao nepodeljena priznanja kritike, publike i kolega zbog najmanje dva razloga: duboke odanosti, može se reći pune posvećenosti pozivu, što je najčešće donosilo vrhunska ostvarenja, kao i neposustalog traganja za novim, savremenim i modernim glumačkim izazovom, kojim je nastojao da pomeri standarde u glumi u čemu je bio jedan od tvoraca avangardnih pozorišnih puteva u našoj sredini. Nagrađen je svim najznačajnijim stručnim i društvenim nagradama i priznanjima: Sterijina nagrada, tri Arene, Gavelina nagrada, Oktobarska nagrade grada Beograda, ,,Dobričin prsten” za 1998. godinu (najznačajnija nagrada za glumu u Srbiji), 2005. dobitnik Statuete Joakim Vujić koju dodeljuje Knjaževsko-srpski teatar iz Kragujevca, kao i mnoge druge. Kao dobitniku nagrade ,, Dobričin prsten”, Savez dramskih umetnika Srbije izdao je monografiju ili zbornik radova posvećen njegovom ukupnom stvaralaštvu. Priređivač zbornika je teatrolog Zoran T. Jovanović. IZVORI: LINK.
 
   

Na današnji dan 12. avgusta umrli su Džordž Stivenson i nemački pisac Tomas Man

 

 

 

490. p. n. e. - Umro Filipides, prvi grčki maratonac (530 - Atina, 12. 08. 490. p. n. e) Zoin Mihailo: "Život je maraton i za one koji sede. " 1790. - Rođen Gligorije - Gliša Vozarević, prvi srpski izdavač (Ležimirci, 12. 08. 1790 - Beograd, 10. 01. 1848) 1827. Umro je engleski slikar, bakrorezac i pisac Vilijam Blejk, pesnik intuicije i mašte. Književnu slavu stekao je zbirkama "Pesme iskustva" i "Pesme nevinosti", a kao slikar poznat je po 21 ilustraciji za "Knjigu o Jovu" i ilustracijama Čoserovih "Kanterberijskih priča". LINK. 1848. - Godine 1848. umro je Džordž Stivenson, engleski inženjer i pronalazač, konstruktor parne lokomotive. Projektovao je 1825. prvu javnu železničku prugu Stokton-Darlington i uveo čelične šine umesto drvenih. Godine 1829. izgradio je prugu Liverpul- Mančester, na kojoj je njegova lokomotiva "Rokit" postigla tada rekordnu brzinu od 56 kilometara na čas. U Njukastlu je 1823. osnovao prvu fabriku lokomotiva. 1866. - Rođen Hasinto Benavento, španski književnik, nobelovac (Madrid, 12. 08. 1866 - Madrid, 14. 07. 1954) 1881. - Rođen je američki filmski režiser i producent Sesil Blaunt de Mil, autor mnogih vesterna, melodrama, komedija i grandioznih filmova sa desetinama hiljada statista, neretko prema biblijskim motivima. Filmovi: "Virdžinijanac", "Devojka za zlatnog zapada", "Karmen", "Mala Amerikanka", "Ne menjaj svog muža", "Deset zapovesti", "Trijumf", "Burlaci sa Volge", "Kralj kraljeva", "Čikago", "Božanske devojke", "Dinamit", "U znaku krsta", "Kleopatra", "Avanture Bufalo Bila", "Pacifik ekspres", "Samson i Dalila", "Najveća predstava na svetu". Deset zapovesti, film iz 1956. godine. Dobitnik Oskara za vizuelne efekte. Naručite knjigu. 1887. Rođen je Ervin Šredinger.   Ervin Rudolf Jozef Aleksander Šredinger (nem. Erwin Rudolf Josef Alexander Schrödinger; Beč, 12. avgust 1887 — Beč, 4. januar 1961) je bio austrijski teorijski fizičar. Rođen je kao sin jedinac dobro obrazovanih roditelja. Do 11. godine obrazovao se kod kuće, a nakon toga je pohađao školu kako bi se pripremio za Bečki univerzitet. 1897. - Rođen Aleksa Dundić, dobrovoljac u Prvom svetskom ratu i heroj Ruskog građanskog rata (Grabovac, 12. 08. 1897 - Rovno, 08. 06. 1920) 1900. - Umro je austrijski velemajstor Vilhelm Štajnic, prvi zvanični svetski šampion u šahu. Titulu svetskog prvaka osvojio je 1886. pobedom u meču nad Johanesom Cukertortom rezultatom 10:5, uz pet remija. Zvanje prvaka sveta odbranio je 1889. i 1892. u mečevima protiv Mihaila Čigorina, a izgubio ga je 1894. porazom u meču protiv Emanuela Laskera rezultatom 10:5, uz četiri remija. Objavio je 1889. "Udžbenik modernog šaha", koji se smatra osnovom moderne šahovske strategije. 1914. - Počela Cerska bitka u Prvom svetskom ratu Naručite. 1915. - Rođen Majkl Kid, američki koreograf (Njujork, 12. 08. 1915 - Los Anđeles, 23. 12. 2007) 1922. - Rođen Vojislav Nanović, filmski reditelj (Skoplje, 12. 08. 1922 - Beograd, 10. 08. 1983) 1925. - Rođen Steva Markićević, muzički urednik Radio Beograda (Novi Sad, 12. 08. 1925 - Beograd, 25. 08. 2005) 1925. Rođeni su britanski blizanci Noris i Ros Mekverter, koji su osnovali Ginisovu knjigu rekorda. Rosa je 1975. ubio pripadnik Irske republikanske armije. 1928. - Umro je češki kompozitor Leoš Janaček, koji se inspirisao moravskom narodnom muzikom i melodikom govornog jezika. Stvarao je dela intenzivne dramatike i snažnih, realističkih likova. Osnovao je Orguljašku školu u Brnu i radio je kao predavač na Konzervatorijumu. Dela: opere "Jenufa", "Kaća Kabanova", "Lukava lija", "Iz mrtvog doma", simfonijska poema "Taras Buljba", horske kompozicije, kamerna muzika. 1930. - Rođen Džordž Soroš (Đerđ Švarc), američki biznismen, osnivač Fonda za otvoreno društvo (Budimpešta, 12. 08. 1930) 1935. - Rođen prof. dr Gojko Stojičić, otorinolaringolog, profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu (Crna Trava,12. 08. 1935 - Beograd, 22. 07. 2007) 1939. - Rođen Džordž Hamilton, američki filmski glumac (Nebraska, 12. 08. 1939) 1955. - Na današnji dan 1955. umro je nemački pisac Tomas Man, predstavnik psihološkog romana, najznačajniji nemački prozni stvaralac u 20. veku, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1929. Posle dolaska nacista na vlast u Nemačkoj 1933. emigrirao je u Švajcarsku, a 1939. u SAD. Stvarao je pod uticajem Getea, Šopenhauera, Ničea i velikih ruskih pisaca 19. veka. Dela: romani "Budenbrokovi", "Čarobni breg", "Kraljevsko visočanstvo", "Lota u Vajmaru", "Doktor Faustus", "Ispovesti varalice Feliksa Krula", "Izabranik", tetralogija "Josif i njegova braća", pripovetke i novele "Smrt u Veneciji", "Tonio Kreger", "Mario i mađioničar", "Zamenjene glave", "Zakon", "Prevarena", eseji "Duhovno plemstvo", "Staro i novo", kulturno-filozofske i istorijske studije "Fridrih i velika koalicija", "Razmatranja jednog nepolitičara". LINK. 1964. - Umro Jan Fleming, britanski književnik (London, 28. 05. 1908 - Kanterberi, 12. 08. 1964). Tvorac Džejmsa Bonda. Bio je obaveštajni oficir britanske ratne mornarice. Posle Drugog svetskog rata povukao se na Jamajku, tada britansku koloniju, i tamo je pedesetih počeo da piše seriju priča o Džejmsu Bondu, na osnovu kojih je nastao niz filmova. Lik Džejmsa Bonda Fleming je ustrojio po uzoru na srpskog obaveštajca Duška Popova, rođenog u Titelu u Bačkoj, koji je bio agent Kraljevine Jugoslavije i Britanije (lažno i Nemačke). Dela: "Kazino rojal", "Dijamanti su večni", "Iz Rusije s ljubavlju", "Samo za tvoje oči". 1971. - Rođen Pit Sampras, američki teniser (Vašington, 12. 08. 1971) 1972. - Umrla Delfa Ivanić, humanista, osnivač "Kola srpskih sestara", prva žena u Kraljevini Jugoslaviji koja je dobila medalju "Florans Najtingejl" Međunarodnog Crvenog krsta (Podgorica - Beograd, 12. 08. 1972) 1982. - Umro Henri Fonda, američki pozorišni i filmski i glumac, dobitnik "Oskar"-a (Nebraska, 16. 05. 1905 - Los Anđeles, 12. 08. 1982) 2000. - Udes ruske nuklearne podmornice "Kursk" u Barencovom moru, poginulo svih 118 članova posade 2001. - Umro Isidor - Bata Vrsajkov, slikar (Despotovo, 1927 - Novi Sad, 12. 08. 2001) 2004. Umrla je Džulija Čajld, poznata velika dama američkih televizijskih emisija o kuvanju i međunarodna kulinarska zvezda. 2007. - Umro Merv Grifin, američki TV magnat, tvorac kvizova (San Mateo, 06. 07. 1925 - Los Anđeles, 12. 08. 2007) 2013. Google obeležava 125 rođendan Ervina Šredingera IZVORI: LINK. LINK. LINK.
 
   

Na današnji dan 12. decembra uveden je dinar kao platežno sretstvo

 

 

 

884. - umro je Karloman Francuski, kralj Francuske (*862. )1586. - umro je Ištvan Batori, knez Transilvanije od 1571. i poljski kralj od 1575. 1821. - rođen je Gistav Flober, francuski književnik. 1863. - rođen je Edvard Munk, norveški slikar. 1873. - U Srbiji uveden dinar kao novčana jedinica, čime je otklonjen monetarni haos i upotreba više od 40 vrsta tuđeg metalnog novca - dukata, forinti, talira. 1894. - Japanske trupe počele invaziju Koreje. 1896. - Đuljelmo Markoni u Londonu prvi put javno prikazao bežičnu radiotelegrafiju. 1913. - Slika Leonarda da Vinčija „Mona Liza“ pronađena u Firenci, dve godine pošto je ukradena iz pariskog muzeja „Luvr“. 1915. - rođen je Frenk Sinatra, američki pevač i filmski glumac. 1915. - Poleteo prvi avion načinjen u potpunosti od metala, koji je konstruisao Nemac Hugo Junkers. 1918. - Srpska vojska, po završetku Prvog svetskog rata, ušla u Zemun, čime je okončana dvovekovna vladavina Habzburške monarhije u tom gradu. 1920. - Konstituisana Ustavotvorna skupština Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Rad skupštine, kojom je predsedavao hrvatski političar Ivan Ribar, trajao je više od šest meseci i okončan je donošenjem Vidovdanskog ustava 28. juna 1921. 1927. - Rođen je Robert Nojs. Najpoznatiji svetski internet pretraživač "Gugl" promenio je danas izgled svog loga u čast 84 godine od rođenja jednog od tvoraca mikročipova i jednog od pionira digitalne revolucije Roberta Nojsa. Nojs, koji je preminuo 1990. godine u 60. godini u Ostinu u Teksasu, poslednji je u nizu slavnih ličnosti kojima je "Gugl" na ovaj način odao počast. 1940. - Kraljevina Jugoslavija, u Drugom svetskom ratu, potpisala s Mađarskom pakt o večnom prijateljstvu, u nameri da poboljša odnose s Nemačkom. 1946. - rođen je Emerson Fitipaldi, brazilski vozač Formule 1 i dvostruki svetski šampion1954. - rođen je Dragan Vasiljković - Kapetan Dragan1958. - umro je Slobodan Jovanović, pravnik, istoričar, književnik, predsednik Srpske kraljevske akademije. 1958. - umro je Milutin Milanković, srpski matematičar, astronom i geofizičar. (*1879). 1963. - Kenija postala nezavisna država u okviru Britanskog komonvelta s Džonom Kenijatom kao premijerom. Na isti dan 1964. postala je republika, a Kenijata prvi predsednik. 1969. - Grčka se povukla iz Saveta Evrope i time izbegla da zbog vojnog režima i kršenja ljudskih prava bude izbačena iz te evropske institucije. 1979. - Grupa generala izvršila vojni udar u Južnoj Koreji i preuzela vlast. 1983. - Šiitski ekstremisti aktivirali automobile bombe ispred američke i francuske ambasade u Kuvajtu. Pet osoba je poginulo, a 86 ranjeno. 1992. - Na indonežanskim ostrvima Flores i Babi, u zemljotresu poginulo najmanje 2. 200 ljudi. 1993. - Rusi na referendumu, prvom slobodnom izjašnjavanju od 1917, izglasali novi ustav kojim je predsednik Boris Jeljcin dobio široka ovlašćenja. Spor oko ustava doveo je početkom oktobra do tragičnog konflikta sa komunistima i ekstremnim nacionalistima u kojem je poginulo više od 150 ljudi. 1999.  Džozef Heler (1. 5. 1923 – 12. 12. 1999. ) bio je američki satirički romanopisac i dramatičar. Napisao je roman "Kvaka 22" , hvaljeni i uticajni roman o američkim vazduhoplovcima u drugom svetskom ratu. To je delo postalo tako uticajno da je naslov knjige (Kvaka 22 na srpskom) ušao u engleski i mnoge druge rečnike kao sinonim za situacije kada različiti izbori dovode do aspurdnih situacija. 2000. - Eritreja i Etiopija potpisale u Alžiru mirovni sporazum kojim je okončan dvogodišnji rat oko granica. 2001. - Izraelski avioni bombardovali palestinske bezbednosne ciljeve u gradu Gazi samo nekoliko sati pošto je 10 Izraelaca ubijeno i oko 30 ranjeno u napadima na jevrejske naseljenike na Zapadnoj obali i u pojasu Gaze. Izraelske snage ušle su u palestinski grad Dženin na Zapadnoj obali. 2002. - U Beču, Stalni savet OEBS-a odlučio da produži mandate svojih misija na prostoru bivše Jugoslavije. 2010. Umro je Ivan Rastegorac (Priština, 15. jul 1940 — Beograd, 12. decembar 2010) je bio srpski pesnik i filmski kritičar. Poreklom iz Trebinja. Kao mlad, često se selio, tako da je živeo i u Jagodini, da bi, početkom studija, došao u Beograd. Diplomirao je na Filološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu, na grupi za jugoslovensku književnost sa opštom književnošću. Bio je član Udruženja književnika Srbije od 1966. godine. Od 1978. do 1990. aktivno je učestvovao u umetničkom pokretu Klokotristi. Od 1996. uređuje magazin Književne novine. IZVOR
 
   

Na današnji dan 12. novembra

 

 

 

1812. Nakon povlačenja iz Moskve, ostaci Napoleonovih trupa pretrpeli su teške gubitke na reci Berezini. 1833. rođen je Aleksandar Borodin, ruski kompozitor i hemičar, jedan od "Velike petorice", čije je delo značajno doprinelo razvoju ruske simfonijske i kamerne muzike. Na svom životno delu, operi "Knez Igor" radio je 18 godina, a dovršili su ga Rimski-Korsakov i Glazunov, stvorivši remek-delo ruske romantične opere. Autor je i značajnih radova iz hemije i biohemije. (†1887. )1840. rođen je francuski vajar Ogist Roden, jedan od najvećih umetnika s kraja 19. i početka 20. veka. Njegovo delo objedinilo je romantičarski duh i moderne težnje i presudno uticalo na evropsko vajarstvo ("Mislilac", "Poljubac", "Balzak", "Građani Kalea", "Vrata pakla", "Večni idol"). 1859. rođen je srpski arhitekta Andra Stevanović, član Srpske kraljevske akademije, profesor Velike škole i Beogradskog univerziteta. Projektovao je više značajnih građevina, među kojima zgrade Narodnog muzeja i Akademije nauka u Beogradu. 1866. rođen je kineski revolucionar i državnik Sun Jat Sen, prvi predsednik Kine nakon zbacivanja dinastije Mandžu 1911. Osnovao je 1905. Saveznu ligu iz koje je nastala politička stranka Kuomintang. Nakon njegove smrti 1925. vođstvo stranke preuzelo je desno krilo na čelu sa Čang Kaj Šekom. 1918. Proglašena je Prva austrijska republika, dan posle kapitulacije Nemačke u Prvom svetskom ratu i abdikacije cara Karla I. 1920. Potpisan je Rapalski ugovor kojim je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca, pod pritiskom Velike Britanije i Francuske, ustupila Italiji Istru, Julijsku krajinu, Zadar i ostrva Cres, Lošinj, Lastovo i Palagružu, kasnije i Rijeku. 1927. Lav Bronštejn (Trocki), jedn od lidera "leve opozicije" unutar partije, isključen je iz boljševičke partije, a Staljin je postao neprikosnoveni lider SSSR. Trocki je interniran u Alma Atu, potom 1929. prognan iz zemlje, a 1940. po nalogu Staljina ubijen u Meksiku. 1932. Nacional-socijalistička radnička partija Adolfa Hitlera dobila je izbore i preuzela vlast u Nemačkoj. 1942. Britanska Osma armija generala Bernarda Montgomerija je u Drugom svetskom ratu zauzela Tobruk u Libiji i zarobila najmanje 30. 000 nemačkih i italijanskih vojnika. 1944. U fjordu Tromzo na severu Norveške saveznici su u Drugom svetskom ratu potopili "Tirpic", poslednji veliki ratni brod nacističke Nemačke. 1948. Japanski sud za ratne zločine osudio je na smrt bivšeg premijera, generala Hideki Tođoa i još šest japanskih vođa u Drugom svetskom ratu. 1952. - umro je Aleksandar Lifka, osnivač prvog bioskopa u Jugoslaviji. (*1880. )1955. umro je hrvatski pesnik Tin Ujević, koji je svojom lirikom, ali i boemskim životom obeležio razdoblje između dva svetska rata u jugoslovenskoj književnosti ("Lelek sebra", "Kolajna", "Žedan kamen na studencu"). 1956. Beogradsko pozorište "Atelje 212" je u adaptiranom delu zgrade "Borbe" izvelo prvu predstavu, "Fausta" Johana Volfganga Getea. 1969. Ruski pisac Aleksandar Solženjicin izbačen je iz Saveza sovjetskih pisaca zbog žestokih kritika staljinizma u romanu "U prvom krugu". Ukazom Vrhovnog sovjeta, najčuveniji sovjetski disident je 1974. proteran iz SSSR. Aleksandar Solženjicin: Jedan dan Ivana Denisoviča Solženjicin je najistaknutije ime književnog otpora sovjetskom totalitarizmu. Poznatim ga je učinila pripovetka „Jedan dan Ivana Denisoviča“, 1962, koja se temelji na opisu „običnog“ dana „običnog“ Rusa u logorskom zatočeništvu. Poručite   1970. U snažnom ciklonu i visokim talasima u Istočnom Pakistanu (Bangladeš) život je izgubilo najmanje 200. 000 ljudi. 1974. Južna Afrika je suspendovana iz Generalne skupštine UN zbog politike aparthejda. 1977. Jedna od osnivača i vođa zpadnonemačke levičarske terorističke organizacije Bader-Majnhof, Ingrid Šubert izvršila je, pod sumnjivim okolnostima, samoubistvo u zatvorskoj ćeliji. 1979. - rođen je Muntazar al Zejdi, irački novinar. 1981. Američki spejs-šatl "Kolumbija" je drugi put poleteo u orbitu oko Zemlje, postavši prva svemirska letelica koja je upotrebljena po drugi put. 1989. umrla je španska revolucionarka Dolores Ibaruri, legendarna La Pasionarija, predsednica Komunističke partije Španije (od 1960). Pripisane su joj reči "No pasaran", parola pod kojom su republikanci u Španskom građanskom ratu branili Madrid od fašista. Posle pada Republike provela je 38 godina u inostranstvu, najviše u SSSR. Vratila se u Španiju 1977. i postala član parlamenta. 1993. - Počinje šahovski turnir u Tilburgu, Holandija. 1995. Potpisan je Erdutski sporazum kojim se teritorija Sremsko-baranjske oblasti (deo samoproklamovane Republike Srpske Krajine) utvrđuje kao deo Republike Hrvatske. Sporazumom je predviđen jednogodišnji period pod međunarodnom upravom. 1998. - Nemački Dajmler-Benc se spojio sa američkom firmom Krajzler i nastao je Dajmler-Krajzler. 1999. Na području planine Bajgora, na Kosovu srušio se avion Svetskog programa UN za hranu tipa "ATR-42". U nesreći su poginuli svi putnici (21) i tri člana posade. 2001. Jugoslovenski viceadmiral u penziji Miodrag Jokić, optužen za ratne zločine na području Dubrovnika 1991, dobrovoljno se predao Međunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu. U okviru nagodbe sa Tužilaštvom Jokić je 27. avgusta 2003. priznao krivicu, a 18. marta 2004. osuđen je na sedam godina zatvora. 2001. U udesu aviona američke kompanije Airbus-300, koji je pao na obližnje kuće odmah po poletanju sa njujorškog aerodroma "Džon F. Kenedi", poginulo je svih 260 putnika i pet osoba koje su se našle na mestu nesreće. 2004. Za predsednika Rumunije izabran je gradonačelnik Bukurešta Trajan Basesku, koji je bio kandidat opozicione Alijanse Nacionalne liberalne stranke i Demokratske stranke. IZVOR
 
   

Na današnji dan 12. oktobra Nadežda Petrović i Anatol Frans

 

 

 

1492. - Španski moreplovac Kristifor Kolumbo prvi put je stupio na tlo Novog sveta. Nakon 33 dana plovidbe od Kanarskih ostrva, njegova posada iskrcala se na Bahamska ostrva, sa uverenjem da su stigli u Aziju. 1518. - Nemački verski reformator Martin Luter, optužen za jeres, odbio je da se odrekne svojih teza pred papskim izaslanikom kardinalom Tomazom Kajetanom. Duboko pogođen trgovinom indulgencijama (papski oprost) Luter je 1517. na vrata crkve u Vitenbergu okačio svojih 95 teza o preuređenju katoličke crkve i pozvao na javnu raspravu. Taj događaj smatra se početkom reformacije. 1810. - Dan kada su se venčali bavarski princ Ludvig i saksonska princeza Tereza postao je događaj godine i vremenom se pretvorio u bavarske Oktobarske svečanosti piva i kobasica u Minhenu (Oktoberfest). 1811. - Paragvaj je proglasio nezavisnost od Španije i Argentine. 1822. - Brazil je stekao nezavisnost od Portugala. 1873. - Rođena je Nadežda Petrović, srpska slikarka. (†1915). 1875. - Rođen j Alister Krouli, engleski okultista, mistik i astrolog. (†1947). 1878. - Rođen je Karl Bureš, austrijski političar. 1897. - U Beograd su iz Beča preneti posmrtni ostaci Vuka Stefanovića Karadžića, reformatora srpskog jezika, i sahranjeni u porti Saborne crkve. 1909. - Umro je Francisko Ferer, katalonski slobodarski pedagog i osnivač pokreta modernih škola. (*1859. ) 1915. - Umro je Lazar Paču, lekar i političar, ministar finansija. 1918. - Uz zvuke kompozicije „Marš na Drinu“ u oslobođeni Niš u Prvom svetskom ratu umarširala je Drinska divizija srpske vojske. 1924. - Umro je Anatol Frans, francuski pisac. 1928. - U dečijoj bolnici u Masačusetsu prvi put su na pacijentu obolelom od poliomielitisa primenjena „gvozdena pluća“. 1934. - Jedanaestogodišnji Petar II Karađorđević proglašen je kraljem Jugoslavije, nakon što je 9. oktobra u atentatu u Marseju ubijen njegov otac kralj Aleksandar I. Vršenje kraljevske vlasti je u ime maloletnog kralja vršilo tročlano namesništvo. princ Pavle, dr Radenko Stanković i dr Ivo Perović. Prvi namesnik bio je Pavle Karađorđević. 1935. - Rođen je Lučano Pavaroti, italijanski operski pevač. 1942. - U bici na pacifičkom ostrvu Gvadalkanal Amerikanci su u Drugom svetskom ratu porazili Japance i zaustavili njihovo nadiranje ka Australiji. 1944. - Započela Beogradska operacija kojom je Beograd oslobođen od nemačkih okupatora 1960. - Tokom debate o kolonijalizmu u Generalnoj skupštini UN, iznerviran što je veliki broj poslanika u Generalnoj skupštini spavalo, sovjetski lider Nikita Hruščov skinuo je cipelu i tresnuo njome o sto nekoliko puta. 1964. - U orbitu oko Zemlje lansiran je sovjetski vasionski brod „Vashod 1“, prva svemirska letilica sa višečlanom posadom. 1968. - Afrička država Ekvatorijalna Gvineja stekla je nezavisnost posle 190 godina španske kolonijalne uprave. 1968. - Predvođena pukovnikom Omarom Torihosom Ererom, Nacionalna garda Paname oborila je proameričkog predsednika Arnulfa Arijasa Madrida. 1969. - Umrla je Sonja Heni, klizačica 1982. - Rođen je Dragoljub Rikić, teolog. 1984. - Tokom godišnje konferencije Konzervativne partije u hotelu „Grand“ u Brajtonu, u kojem je boravila Margaret Tačer, britanski premijer, eksplodirala je bomba koju su podmetnuli pripadnici irske terorističke organizacije IRA. Pet ljudi je poginulo, a 30 je ranjeno. 1990. - Umro je Rifat Mahdžub, predsednik egipatskog parlamenta. 1992. - U Kairu je poginulo više od 550 ljudi u zemljotresu čiji je epicentar bio blizu velikih piramida u Gizi. 1996. - Umro je Rene Lakost, francuski teniser. (*1904). 1999. - UN su simbolično proglasile za šestomilijarditog stanovnika Zemlje bebu rođenu u Sarajevu. Majci novorođenog dečaka uručena je srebrna medalja mira UN. 1999. - Vojnim udarom vlast u Pakistanu preuzeo je general Pervez Mušaraf. 2001. - Nobelova nagrada za mir dodeljena je Ujedinjenim nacijama i generalnom sekretaru Kofi Ananu. 2001. - U požaru je izgorela Saborna crkva u Nišu, jedna od najvrednijih u Srbiji. Građena je od 1856. do 1872, a projekat je izradio najpoznatiji srpski arhitekta 19. veka Andrej Damjanović. 2002. - u bombaškom napadu na restoran i diskoteku na indonežanskom ostrvu Bali, poginule su 202 osobe, uglavnom strani turisti. IZVOR: LINK
 
   

Na današnji dan 12. septembra

 

 

 

1185. - U pobuni u vizantijskom Konstantinopolju svrgnut car Andronik I Komnin dok je se na presto popeo Isak II Anđeo čime je posle nešto više od veka vladavine svrgnuta i dinastija Komnina i zamenjena novom dinastijom Anđela. 1185. - Umro je Andronik I Komnin, vizantijski car (*oko 1120. ) 1494. - Rođen je Fransoa I, francuski kralj. 1583. - Rođen je Đirolamo Freskobaldi, italijanski orguljaš i kompozitor. 1683. - Poljski kralj Jan III Sobjecki potukao tursku vojsku i razbio dvomesečnu drugu opsadu Beča, čime je sprečen prodor Turske u srednju Evropu. 1733. - Umro je Fransoa Kupren, francuski kompozitor i orguljaš. 1772. - Rusija osvojila persijsku oblast uz Kaspijsko more, uključujući grad Baku. 1801. - Ruski car Aleksandar I anektirao gruzijsku kraljevinu. Istočna gruzijska kraljevina, stvorena četiri decenije ranije, prihvatila ruski protektorat 1783. Rusija 1810. anektirala i zapadnu Gruziju, koja je do tada bila pod vlašću Otomanskog carstva. 1819. - Umro je Gebhard fon Bliher, pruski feldmaršal 1848. - Švajcarska usvojila nov Ustav kojim je postala federalna unija s jakom centralnom vlašću. 1876. - Rođen je Milan Grol, srpski političar, pozorišni i književni kritičar. 1878. - Egipatski obelisk poznat kao „Kleopatrina igla“, napravljen od mermera iz Asuana oko 1475. p. n. e. , postavljen u Londonu. 1890. - Britanska Južnoafrička kompanija osnovala grad Solzberi koji je postao glavni grad Rodezije. Naziv dobio po imenu tadašnjeg britanskog premijera, lorda Solzberija. 1913. - Rođen je Džesi Ovens, američki atletičar. Zoin Mihailo: Nekada imaš samo 10 i manje sekundi da pokažeš ko si. "  1916. - Na Kajmakčalanu počela ofanziva srpske vojske protiv Bugara i Nemaca u Prvom svetskom ratu. Završena 3. oktobra 1916, kao prva pobeda srpske vojske posle povlačenja preko Albanije. 1919. - Italijanska armija sastavljena od dobrovoljaca pod komandom pesnika Gabrijela D'Anuncija zauzela Rijeku. Grad ostao pod italijanskom vlašću do kraja Drugog svetskog rata. 1928. - Počeo je šahovski turnir u Bad Kisingenu, Nemačka. 1931. - Rođen je Ijan Holm, engleski glumac. Rekao je: Na licu su najvažnije oči i ako možete učiniti da oči govore, pola posla je gotovo 1940. - Tražeći izgubljenog psa, grupa tinejdžera otkrila pećinu Lesko, kod mesta Montinjak u Dordonji u Francuskoj, čuven arheološki lokalitet s crtežima iz paleolita. 1943. - Nemački komandosi u Drugom svetskom ratu, na osnovu naredbe Adolfa Hitlera, oteli bivšeg italijanskog diktatora Benita Musolinija, kog su nove italijanske vlasti stavile u zatvor. 1953. - Nikita Hruščov izabran za prvog sekretara Centralnog komiteta KP SSSR. 1962. - Rođen je Dino Merlin, jugoslovesnki i bosanski muzičar i tekstopisac. Zoin Mihailo: "Nekada je Dino Merlin bio jugoslovenski muzičar. Kasnije je ostao samo bosanski koji voli da peva po bivšim YU republikama. " 1968. - Albanija saopštila da napušta Varšavski pakt. 1970. - Palestinski otmičari u Jordanu digli u vazduh tri aviona oteta šest dana ranije, posle poletanja iz Njujorka ka Evropi. Prethodno oslobodili putnike u zamenu za palestinske zatvorenike, među kojima otmičara četvrtog aviona Lejlu Kaled. 1974. - Vojnim pučem svrgnut sa vlasti etiopski car Haile Selasije, koji je 1928. posle smrti Menelika II postao kralj, a 1930. car Etiopije. 1980. - U vojnom puču pod vođstvom generala Kenana Evrena u Turskoj oborena vlada Sulejmana Demirela. 1982. - Rođen je Vanja Udovičić, srpski vaterpolista 1986. - Rođena je Emi Rosum, američka glumica i pevačica. 1989. - U poljskom parlamentu prihvaćena vlada jednog od lidera pokreta „Solidarnost“ Tadeuša Mazovjeckog, čime je formalno okončana vladavina komunista u Poljskoj. 1994. - U Poljskoj održane prve zajedničke vojne vežbe snaga NATO i bivšeg Varšavskog pakta. 1998. - Umro je Azem Hajdari, albanski političar. 1999. - Indonezija prihvatila raspoređivanje mirovnih snaga UN u Istočnom Timoru. 2000. - U eksploziji automobila koji je uleteo u podzemnu garažu u zgradi Berze u Džakarti, 15 ljudi poginulo, a više desetina povređeno. 2001. - Balijski tigar je posle prekomernog lova izumro. 12. septembra 1937. je i zvanično proglašen izumrlim. Izumiranje balijskog tigra je posledica uništenja staništa i prekomernog lova. Populacija ovog tigra ionako nije bila velika, zbog male površine ostrva. Lovljen je uglavnom radi sporta, u čemu su učestvovali i lovci iz Evrope. Domoroci su često nosili nakit od tigrovih zuba i kandži. Poslednji potvrđeni balijski tigar je bila ženka ubijena 27. septembra 1937. kod Sumbar Kima, na zapadu ostrva. Nepouzdana viđenja tigra su prijavljena 1950, 1970, 1972, od strane šumara. 2001. - NATO se prvi put u svojoj 52 godine dugoj istoriji pozvao na član 5. Povelje NATO o zajedničkoj odbrani, čime je stvorena mogućnost kolektivnog vojnog odgovora na napade u SAD. U govoru naciji, predsednik SAD Džordž Buš rekao da su SAD napadnuta i da će iskoristiti sva svoja odbrambena sredstva kako bi terorizam bio pobeđen. 2004. - Umro je Mihailo Ćupović Ćupo, zlatiborski pesnik. 2011. - Ponovo je počela sa radnom Narodna biblioteka Srbije. IZVORI: LINK.
 
   

Na današnji dan 13. avgusta Narodno pozorište u Beogradu, Hičkok, H.Dž. Vels, Petrosjan

 

 

 

613. - Umrla je Fabija Eudokija, prva supruga vizantijskog cara Iraklija. 1521. - Španski osvajač Ernan Kortes zauzeo i razorio, posle tromesečne opsade, asteški grad Tenočtitlan. 1624. - Francuski kralj Luj XIII za premijera postavio kardinala Rišeljea. Zoin Mihailo: "Da je naš premijer sveštenik, morala bi vlada da se krsti posle svake njegove odluke. " 1792. - Francuski revolucionari uhapsili članove kraljevske porodice tri dana po ukidanju monarhije i zbacivanja kralja Luja XVI. 1806. - Sukob ustaničke vojske sa Sulejman-pašom Skopljakom na Mišaru - Boj na Mišaru. Značajnije žrtve: Gaja Ostrojić i Stevan Gajić. 1814. - Holanđani Velikoj Britaniji ustupili Rt dobre nade. Zoin Mihailo: "Srbija se od nečijih poklona nikada nije obogatila, sem od obogaćenog uranijuma. " 1814. - Rođen je Anders Jonas Angstrom, švedski fizičar (†1874. ) Osnivač spektroskopije i objavio je kartu normalnog solarnog spektra. Zoin Mihailo: "Naši političari zauzimaju širok spektar boja od prefarban svim bojama do bezbojan. " 1820. - Rođen je Džordž Grov, britanski muzikolog, autor „Rečnika muzike i muzičara“. 1826. - Umro je Rene Teofil Jasint Lenak, francuski lekar, izumeo stetoskop. 1863. - Umro je Ežen Delakroa, francuski slikar, predstavnik romantizma u francuskom slikarstvu. (*1798. ) 1868. - U Peruu i Ekvadoru serija zemljotresa usmrtila oko 25. 000 ljudi. 1871. - Rođen je Karl Libkneht, nemački revolucionar. Zoin Mihailo: "Nikada nije kasno za revoluciju. Nikada nije rano za kontrarevoluciju. " 1876. - Rođen je srpski lingvista Aleksandar Belić, profesor Beogradskog univerziteta, predsednik Srpske kraljevske akademije (posle Drugog svetskog rata Srpske akademije nauka) od 1937. do smrti 1960. i član svih slovenskih akademija. Posle završene Velike škole u Beogradu, studirao je slovensku filologiju i lingvistiku u Odesi i Moskvi. Osnovao je i uređivao časopise "Južnoslovenski filolog" i "Naš jezik". Osnivač je srpske moderne dijalektologije i jedan od tvoraca naučne sintakse. Rešio je složen problem opšteslovenskog akcentnog sistema. Pod njegovim rukovodstvom SAN (danas SANU) je izdala prvu knjigu velikog "Rečnika književnog i narodnog jezika". Napisao je oko 500 rasprava, jezičkih ogleda, naučnih kritika, polemika i prikaza. Dela: "O jezičkoj prirodi i jezičkom razvitku", "Pravopis srpskog jezika", "Dijalekti istočne i južne Srbije", "O dvojini u slovenskim jezicima", "Galički dijalekat". 1888. - Rođen je Džon Berd, škotski inženjer. (†1946). 1923. godine je izveo prvi prenos TV slike, a 1928. prvi prekookeanski TV prenos između Londona i Hortsdejla u SAD. 1898. - Američke snage u Špansko-američkom ratu zauzele Manilu. 1899. - Rođen je Alfred Džozef Hičkok, engleski filmski režiser. Da li je Alfred Hičkok predvideo nastanak Twittera? 1902. - Rođen je Feliks Vankl, nemački inženjer, izumitelj rotacionog motora. 1906. - Umro Stevan Sremac, književnik (Senta, 11. 11. 1855 - Soko Banja, 13. 08. 1906) Zoin Mihailo: "Ni pop Ćira, ni pop Spira nisu izdavali fiskalne račune, ali su nas makar zabavljali. " 1910. - Umrla je Florens Najtingel, engleska medicinska sestra, osnovala prvu školu za bolničarke. 1912. - Umro je Žil Masne, francuski kompozitor. 1913. - Rođen je Makarios III, kiparski arhiepiskop i državnik. 1914. - Francuska u Prvom svetskom ratu objavila rat Austro-Ugarskoj. 1917. - Umro je Eduard Buhner, nemački hemičar, dobitnik Nobelove nagrade. (*1860. ) 1923. - Mustafa Kemal Ataturk postao prvi predsednik Turske. Tokom vladavine, do smrti, 1938, sproveo radikalne reforme u zemlji, približivši Tursku Evropi. 1924. - Rođen je Knez Aleksandar (Pavlov) Karađorđević 1926. - Rođen je Fidel Kastro Alehandro Ruz, kubanski revolucionar i državnik. Zoin Mihailo: "Fidel Kastro iz drugog braka ima pet sinova Antonio, Alejandro, Alexis, Alexander "Alex" i Ángel Castro Soto del Valle Brak B a sinovi na A. " 1946. - Umro je Herbert Džordž Vels, engleski književnik. (*1866. ) Ukoliko posedujete očuvanu ovu knjigu, javite nam se. 1952. - Rođena je Gorica Popović, srpska glumica. Zoin Mihailo: "Danas nam svuda najviše treba: Дебела из лиге за грађанска права Dobitnica Nušićeve nagrade. " 1952. Rođen je Herb Ritts. Čuveni Američki modni fotograf. Specijalnost su mu bile crno-bele fotografije. Rekao je: Actually, when I first started dabbling in photography, I was still working for my parents as a salesman. Even though I didn't get a business degree, I enjoyed learning about economics. For me, the most important thing I learned was just honing my eye. I think I had a good eye. Generally, the French highly promote culture and the arts, and photography is in their blood. I always enjoyed art history because, growing up in California, my exposure was limited, and it was a new experience. To learn the history of art opened up certain things to me, made me see. It intrigued me. 1961. - Vlasti Istočne Nemačke zatvorile granicu između Istočnog i Zapadnog Berlina kod Brandenburške kapije i počele izgradnju 155 kilometara dugačkog zida prema granici sa Zapadnom Nemačkom. Zid u narednih 38 godina bio simbol podeljene Nemačke i hladnoratovski simbol podeljenog sveta. Zid srušen u novembru 1989, potom se Nemačka ponovo ujedinila. 1964. - U Velikoj Britaniji izvršene poslednje smrtne kazne vešanjem dva zatvorenika u Liverpulu i Mančesteru, osuđenih na smrt zbog ubistva. 1984. - Umro je Tigran Petrosjan, jermenski šahista i šampion sveta u šahu. (*1929. ) LINK. 1985. Na današnji dan pre 25 godina umro je dramski umetnik Slobodan Aligrudić, jedan od naših najpoznatijih glumaca šezdesetih i sedamdesetih godina 20. veka. Ostvario je neke od najbitnijih uloga u istoriji jugoslovenske kinematografije. Karijeru je započeo 1955. u filmu "Šolaja" Mihaila Renovčevića, igrajući lik skojevca muslimana.  Najveće uloge ostvario je u filmovima "Ljubavni slučaj ili tragedija službenice PTT" Dušana Makavejeva, glumeći tragični lik izneverenog čoveka, zatim u zabranjenom filmu Živojina Pavlovića "Zaseda", jednom od najdrastičnijih ostvarenja "crnog talasa", kao i u "Pukovnikovici" Đorđa Kadijevića u ulozi Kaplara.   Aligrudić je odigrao upečatljive uloge i u "Sjećaš li se Doli Bel" Emira Kusturice, glumeći bolesnog oca glavnog junaka, kao i u Kusturičinom filmu koji je osvojio Zlatnu palmu u Kanu "Otac na službenom putu", u kom je tumačio lik agenta UDBE zaduženog za „prevaspitavanje" glavnog junaka. 1993. - Više od 120 ljudi poginulo kada se u Tajlandu srušio šestospratni hotel. 1998. - Švajcarske banke i jevrejske grupe postigli sporazum kojim je predviđena suma od milijardu i 250 miliona dolara kompenzacije za žrtve holokausta u Drugom svetskom ratu. 2001. - Politički lideri Makedonaca i Albanaca u Ohridu potpisali mirovni sporazum kojim su okončani višemesečni sukobi u Makedoniji. 2003. - Libija i porodice žrtava bombaškog napada na avion Pan Ama nad jezerom Lokerbi u Velikoj Britaniji, oko 20 godina ranije, postigli dogovor o nadoknadi štete od 2,7 milijardi dolara. U eksploziji aviona stradalo 270 osoba. 2007. - Umrla Nela Eržišnik (Nevenka Maras), hrvatska pozorišna, filmska i TV glumica (Banjaluka, 18. 06. 1924 - Volosko, 13. 08. 2007) 2009. - Umro Les Pol , američki gitarista, "otac" električne gitare (Vokeša, 09. 06. 1915 - Vajt Plejns 13. 08. 2009) 2009. - Umro Kosta Kilibarda, crnogorski vajar (Grahovo, 1942 - Podgorica, 13. 08. 2009)   IZVORI: LINK.
 
   

Na današnji dan 13. decembra pesnik Hajne i pevačica Svift

 

 

 

1545. - Tridentski koncil, koji je u maju 1542. sazvao papa Pavle III, počeo rad, Ekumenski koncil, na kojem je do kraja izgrađen status katoličke crkve kao dogmatske, protivreformacijske, militantne ustanove s papom-autokratom na čelu, s prekidima zasedao do 1563 - Na osnovu zaključka ovog skupa vođen protivreformacijski pokret koji je doveo do Tridesetogodišnjeg rata prokatoličkih i protestantskih snaga u Evropi, od 1618. do 1648. 1553. - rođen je Anri IV, francuski kralj. 1570. - Mirom u Šćećinu Danska priznala nezavisnost Švedske. 1642. - Holandski moreplovac Abel Tasman otkrio Novi Zeland, ali se nije iskrcao iz straha od ratobornih domorodaca, pa je zasluga za otkriće pripala Englezu Džejmsu Kuku, koji se 1769. iskrcao na jedno od novozelandskih ostrva. 1797. - rođen je Hajnrih Hajne, nemački pesnik. († 1856. )1806. - Srpski ustanici u Prvom srpskom ustanku oslobodili beogradsku varoš i naterali Turke da se povuku u Kalemegdansku tvrđavu. Tvrđava osvojena početkom 1807, a po slomu ustanka 1813. Turci ponovo zauzeli Beograd. 1877. - Srpski kralj Milan Obrenović, na poziv Rusije, po drugi put objavio rat Otomanskom carstvu. U martu 1878. rat završen mirovnim sporazumom Rusije i Turske u San Stefanu, kojim je Rusija pokušala da ostvari premoć na jugu Balkana. 1881. - umro je August Šenoa , pisac1887. - rođen je Đerđ Poja, mađarski matematičar. († 1985. )1921. - SAD, Velika Britanija, Francuska i Japan potpisali Vašingtonski ugovor o međusobnom poštovanju ostrvskih poseda u Pacifiku. 1937. - Osnovana je državna indonežanska novinska agencija Antara. 1939. - U prvoj velikoj pomorskoj bici u Drugom svetskom ratu britanske krstarice "Ekseter", "Ajaks" i "Ahil" kod zaliva La Plata u Atlantskom okeanu teško oštetile i onesposobile nemački bojni brod "Graf Špe", koji je tokom gusarskog krstarenja u južnom Atlantiku i Indijskom okeanu prethodno potopio devet trgovačkih brodova. 1944. - Japanski avion napunjen eksplozivom, kojim je upravljao pilot-samoubica, u Drugom svetskom ratu udario u američku krstaricu "Nešvil" i usmrtio 133 člana posade. 1947. - rođen je Era Ojdanić, srpski estradni umetnik. 1967. - rođen je Džejmi Foks, američki glumac, pevač i komičar. 1967. - Vojna hunta u Grčkoj sprečila kontraudar, a kralj Konstantin, primoran da napusti Grčku, pobegao s porodicom u Rim. 1977. - rođena je Ksenija Pajčin, srpska pevačica. 1978. - Fudbalski klub Partizan osvojio Srednjoevropski kup. 1981. - General Vojćeh Jaruzelski zaveo ratno stanje u Poljskoj, zabranjen rad nezavisnog sindikata "Solidarnost", a na hiljade sindikalnih aktivista pritvoreno. 1982. - U zemljotresu u Severnom Jemenu, u provinciji Damar, na stotinak kilometara jugoistočno od glavnog grada Sane, poginulo 3. 000 ljudi. 1988. - U Kongu potpisan protokol Angole, Kube i Južne Afrike, uz posredovanje SSSR i SAD, kojim je otvoren put ka nezavisnosti Namibije i okončanju građanskog rata u Angoli, započetog 1975. 1989. Rođena je Tejlor Alison Svift (engl. Taylor Alison Swift; 13. decembar 1989) je američka pevačica i tekstopisac. Odrasla u Vajomisingu, y Pensilvaniji, Sviftova se sa četrnaest godina preselila u Nešvil, u Tenesiju, da bi se bavila kantri muzikom. Potpisala je ugovor sa nezavisnom izdavačkom kućom "Big Machine Records" i postala najmlađi tekstopisac koju je izdavačka kuća "Sony/ATV Music" ikada zaposlila. Objava debi albuma nazvanog po Sfivtovoj 2006. godine ju je pretvorila u zvezdu kantri muzike. Zahvaljujući trećem singlu, "Our Song", postala je najmlađa osoba koja je sama napisala i otpevala pesmu koja je bila na prvom mestu kantri top-liste. Nominovana je za nagradu Gremi za najboljeg novog umetnika 2008. godine. Rekla je: "I'm not afraid to write my feelings in songs. " 1991. - Bivše sovjetske republike Kazahstan, Kirgizija, Tadžikistan, Turkmenistan i Uzbekistan odlučile da se priključe Zajednici Nezavisnih Država. 1996 - Kofi Anan izabran za generalnog sekretara Ujedinjenih nacija. Sa obavljanjem ove dužnosti počeo 1. januara 1997. 1999. - umro je Stane Dolanc, slovenački političar. 2000. - Predsednik Rusije Vladimir Putin došao na Kubu u prvu posetu jednog ruskog državnika Fidelu Kastru od raspada SSSR 1991. 2001. - U samoubilačkom napadu ekstremista na zgradu indijskog parlamenta u Nju Delhiju ubijeno 13 osoba. Za napad osumnjičeni muslimanski sepratisti koji se od 1989. bore protiv indijskih vlasti u Džamu i Kašmiru. 2002. Iz štampe je izašla naša knjigaU samo 24 lekcije, trajanja jedan sat ili manje, naučićete kako da napravite funkcionalan web sajt, koristeći Macromedia Dreamweaver MX. VIŠE O KNJIZI. 2002. - Na samitu u Kopenhagenu Evropska unija donela odluku o proširenju Unije za 10 država, a to su Poljska, Češka, Mađarska, Slovenija, Slovačka, Estonija, Letonija, Litvanija, Kipar i Malta, 1. maja 2004. 2003. - umro je Hans Hoter, austrijski operski pevač nemačkog porekla. 2010. Umro je Ričard Holbruk (engl. Richard Holbrooke; 24. april 1941 — 13. decembar 2010) je bio američki diplomata, jedan od kreatora Dejtonskog sporazuma kojim je okončan rat u Bosni i Hercegovini novembra 1995. godine. Pored toga, igrao je važnu ulogu u pregovorima sa Slobodanom Miloševićem 1998. godine, u toku oružanih sukoba na Kosovu i Metohiji. Predsednik SAD, Barak Obama, imenovao ga je, početkom 2009. godine, za specijalnog izaslanika za Avganistan. IZVOR
 
   

Na današnji dan 13. novembra

 

 

 

1093. - umro je Malkom III, škotski kralj. 1312. - rođen je Edvard III, engleski kralj. (†1377. )1782. - rođen je Esajas Tegner, švedski pesnik. (†1846. )1813. - rođen je Petar II Petrović Njegoš 1868. - umro je Đoakino Rosini, italijanski kompozitor (*1792. )1871. - rođen je Vladislav Ribnikar, osnivač lista Politika. (†1914. )1874. - rođen je Margerit Long, francuska pijanistkinja (†1966. )1887. - Sukobi i obračuni u centru Londona što je kasnije nazvano krvava nedelja. 1903. - umro je Kamil Pisaro, francuski slikar i grafičar. (*1830. )1909. - rođen je Ežen Jonesko, francuski pisac rumunskog porekla. (†1994. ) Ežen Jonesko: Pozorište - Sabrana dela Ovo kritičko izdanje sabranih dela Ežena Joneskoa obuhvata već objavljene finalne verzije komada i mnoge njihove varijante, neprevedene komade, veliki broj piščevih i rediteljskih zabeleški i napomena, dokumenata vezanih za nastanak i izvođenje komada, podele glumaca, kao i kompletnu hronologiju i bibliografiju. Poručite 1941. - Prvi britanski nosač aviona Ark rojal pogođen u Drugom svetskom ratu nemačkim torpedom blizu Gibraltara. Narednog dana potonuo. 1942. - Počela odlučujuća vazdušno-pomorska bitka japanskih i američkih trupa kod Gvadalkanala, u Tihom okeanu. U trodnevnim borbama obe strane pretrpele velike gubitke u brodovima, ali su strateški uspeh postigli Amerikanci. 1944. - Partizanske jedinice Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije oslobodile Skoplje u Drugom svetskom ratu. 1945. - Francuski general Šarl de Gol izabran glasovima svih 555 poslanika za predsednika privremene vlade, posle čega je formirao koalicioni kabinet u koji je ušlo i pet komunista. 1965. - umro je Vladimir Petković, srpski arheolog. 1970. - Hafez al Asad vojnim udarom pruzeo vlast u Siriji. 1972. - Takuja Kimura, japanski glumac i pevač, član grupe SMAP1974. - umro je Vitorio de Sika, italijanski filmski režiser i glumac. 1975. - Svetska zdravstvena organizacija objavila da su u Aziji, prvi put u istoriji, iskorenjene velike boginje. 1975. - rođen je Vlado Šćepanović, crnogorski košarkaš. 1980. - Američki svemirski brod Vojadžer I poslao prve snimke Saturna napravljene iz blizine. 1980. - rođen je Miloš Vujanić, srpski košarkaš. 1985. - U erupciji vulkana Nevado del Ruis u centralnoj Kolumbiji razoren grad Armero. Poginulo 25. 000 ljudi. 1994. - Šveđani na referendumu odlučili da se priključe Evropskoj uniji. 1999. - U zemljotresu u Turskoj poginulo više od 450 ljudi, oko 2. 500 povređeno. 2000. - Predsednik Filipina Džozef Estrada optužen za korupciju. Pod pritiskom protesta građana i vojske 20. januara 2002. povukao se sa vlasti, a 16. aprila predao Specijalnom sudu za borbu protiv korupcije.
 
   

Na današnji dan 13. oktobra

 

 

 

54. - Umro je Klaudije I, rimski car i istoričar. 409. - Vandali i Alani su prešli Pirineje i iz Galije upali u Hispaniju. 1792. - Predsednik SAD Džordž Vašington položio kamen-temeljac Bele kuće, predsedničke rezidencije u Vašingtonu. 1815. - Umro je Žoakim Mira, francuski maršal. 1860. - Prva fotografija iz vazduha napravljena iz balona iznad Bostona u SAD. 1884. - Londonska četvrt Grinič ustanovljena kao univerzalan, nulti meridijan, od kog se računaju geografske dužine i vremenske zone na Zemlji. 1905. - Umro je Henri Irving, engleski glumac. 1921. - Rođen je Iv Montan (Ivo Livi), francuski šansonijer i glumac. 1923. - Turski parlament proglasio Ankaru, bivšu Angoru, prestonicom Turske. 1925. - Rođen je Margaret Hilda Roberts, poznata kao Margaret Tačer, prva žena-premijer u istoriji Velike Britanije. 1932. - Rođen je Dušan Makavejev, srpski filmski reditelj. 1943. - Italija posle kapitulacije objavila rat Nemačkoj, svom bivšem savezniku u Drugom svetskom ratu. 1944. - Resnik oslobođen od Nemaca. 1966. - Rođen je Mirko Pajčin, srpski pevač, poznat i kao Baja Mali Knindža. 1972. - Sovjetski putnički avion „Iljušin 62“ srušio se u blizini moskovskog aerodroma. U do tada najvećoj avionskoj nesreći poginulo svih 176 putnika i članova posade. 1976. - Bolivijski teretni avion „boing 707“, kom je po poletanju otpao jedan motor, pao na glavnu ulicu Santa Krusa. Poginula tri člana posade i više od 100 osoba na tlu. 1977. - Četiri Palestinca otela iznad Mediterana avion nemačke kompanije “Lufthansa” koji je leteo iz Majorke i preusmerili ga u Mogadiš u Somaliji. Nemački komandosi uspešno savladali otmičare i oslobodili putnike 17. oktobra. 1988. - Laboratorijsko ispitivanje pokazalo da je „Torinski pokrov“, u kom je, prema verovanju mnogih hrišćana, sahranjen Isus Hristos, lažan i da potiče iz Srednjeg veka. 1990. - U crkvi Svetog Vasilija Blaženog na Crvenom trgu u Moskvi održana prva liturgija posle 73 godine. 1993. - Sud u Hamburgu proglasio krivim Nemca Gintera Parhea zbog ranjavanja nožem jugoslovenske teniserke Monike Seleš. Osuđen uslovno na dve godine zatvora. 1997. - Britanski premijer Toni Bler sreo se s liderom Šin Fejna Gerijem Adamsom, što je bio prvi susret britanskog premijera i lidera Severne Irske posle više od 70 godina. 1997. - Britanski supersonični automobil prvi uspeo da na tlu probije zvučni zid, postigavši brzinu od 1. 222,7 kilometara na čas. 1998. - Posle sedmodnevnih intenzivnih pregovora i pod pretnjom vojne intervencije NATO predsednik Jugoslavije Slobodan Milošević prihvatio dolazak Verifikacione misije OEBS koja će pratiti sprovođenje rezolucije Ujedinjenih nacija o Kosovu od 23. septembra i vazdušnu posmatračku misiju nad Kosovom. 2000. - U napadu na američki vojni brod u jemenskoj luci Aden poginulo 17 mornara. SAD za napad optužile saudijskog državljanina u egzilu Osamu bin Ladena. IZVORI: LINK
 
   
Veze, linkovi
Linkedin Twitter Facebook
 
     
 
© Sva prava pridržana, Kompjuter biblioteka, Beograd, Obalskih radnika 4a, Telefon: +381 11 252 0 272
 
     
z