Na današnji dan (11. jul 1979.) – pazite, pada Skajlab

11. jul 1979. godine američka vasionska stanica Skajlab, nakon šestogodišnjeg kruženja oko Zemlje, raspala se prilikom prizemljenja.

Pod oznakom Skylab1 lansirana je svemirska stanica, a oznake Skylab 2, 3 i 4 podrazumijevale su lansiranja tročlanih posada sa Apollo brodovima ka stanici. Kao raketa nosač za  Apollo brodove u Skylab misijama poslužila je raketa Saturn1B.

Skylab1 je lansiran 14.5.1973. sa raketodroma na Floridi, i još pre dolaska u orbitu, telemetrijski podaci pokazuju kako je izgubljen štitnik od mikrometeora, koji je za sobom povukao i otkaz jednog solarnog panela koji je morao biti odbačen, a ubrzo se saznalo i kako stanica u orbiti, na visini od 435 km, ima i problema sa pregrejavanjem. Sve to dovelo je do privremenog odlaganja lansiranja misije Skylab 2, planirane za dan kasnije.

NASA je ubrzo izradila plan spašavanja stanice, pa je već prva posada Skylaba postavila novi toplotni štit i uspostavila normalno funkcioniranje stanice. Skylab je dobio i nove solarne panele.

Astronauti iz posljednje misije, Skylab 4 postavili su tada i rekord u dužini boravka u svemiru u trajanju od 84 dana a jedna od zanimljivosti njihove misije je svakako i istraživanje komete Kohoutek.

Skylab je bio opremljen popriličnim setom naučnih instrumenata, za razliku od tadašnjih sovjetskih stanica (Saljut 1 i 2), naravno vojni je program itekako bio dostupan ali je sama veličina i komoditet koju je Skylab pružao dozvoljavao i veliki broj naučnih experimenata. Svakako valja spomenuti i teleskop nazvan Apollo kojim se proučavalo Sunce, ali je sa njime rađeno i istraživanje komete Kohoutek.

Početkom 1979. godine, započeli su u novinama natpisi tipa „Skylab pada na Zemlju!”, i doista, stanica je počela sve brže da gubi visini, a neočekivana jaka solarna aktivnost taj proces je još ubrzala.

Početkom jeseni 1979. godine celi svet je zahvatila histerija o tome gde će pasti 80-tonski mastodont iz svemira. Stvar je zaista bila kritična, čak i više što su novinari pretpostavljali.

11.6.1979. godine Skylab je zabrazdio u svoj posljednji, nikada završeni, krug oko Zemlje. Nakon tek deliomične destrukcije uzrokovane izgaranjem u atmosferi, hiljade delova palo je u indijski okean i delove Australijske pustinje, neki od najvećih pronađenih dijelova imali su masu od nekoliko tona!

Na sreću, u celoj toj svjetskoj histeriji niko nije povređen a jedine Skylabove žrtve bile su jedna ovca i krov neke napuštene straćare u Australiji.

Izvor:
http://www.wired.com/science/discoveries/
news/2008/07/dayintech_0711#

Pripremio:
Milenko Kusurović