Na današnji dan, 17. januara

Posebno izdvajamo

Na današnji dan, 17. januara 1996. godine, računarom otkrivene nove planete. Astronomi Geoffrey Marcy i Paul Butler objavili su značajno otkriće u oblasti astronomije. Oni su Američkom astronomskom društvu u San Antoniju, Teksas, predstavili otkriće dve nove planete izvan našeg Sunčevog sistema. Ovo otkriće je predstavljalo značajan napredak u proučavanju egzoplaneta, planeta koje locirane izvan našeg solarnog sistema. Marcy, profesor fizike i astronomije na Državnom univerzitetu u San Francisku i gostujući naučnik na Univerzitetu u Kaliforniji u Berkliju, zajedno sa Paulom Butlerom, postdoktorskim istraživačem, koristili su neobičnu računarsku tehniku za analizu kretanja zvezda. Ova tehnika uključivala je analizu spektrografskih slika zvezda snimljenih tokom osmogodišnjeg perioda. Analizirajući pomake u svetlosti, oni su pokušali da identifikuju gravitacione uticaje planeta na te zvezde. Ova metoda korišćenja računarskih analiza za otkrivanje planeta bila je inovativna u to vreme. Njihov rad značajno je doprineo otkriću i identifikaciji novih planeta izvan našeg solarnog sistema, naporu koji su podržali opservatorije i teleskopi finansirani od strane Nacionalne fondacije za nauku (NSF). Od 1991. godine, ove ustanove igrale su ključnu ulogu u identifikovanju preko dve desetine novih planeta izvan našeg solarnog sistema. Ovo otkriće ne samo da je pokazalo potencijal računarski podržanih tehnika u astronomiji, već je otvorilo nove horizonte u istraživanju planeta izvan našeg solarnog sistema. Rad Marcyja i Butlera predstavlja prekretnicu u ovoj oblasti, jer je označio početak nove ere u potrazi za i proučavanju egzoplaneta.

---------------------------------------------------

395. - Umro je Teodosije I, poslednji car jedinstvenog Rimskog carstva (*347).

1377. - papa Grgur XI obnovio je papsko sedište u Rimu i time okončao avinjonsko „zatočeništvo“ rimskih papa. Sedište papa bilo je premešteno u Avinjon 1309. nakon poraza Bonifacija VIII u sukobu s francuskim kraljem Filipom IV Lepim.

1468. - Umro je Skenderbeg, albanski nacionalni junak. (*1405).

1562. - stupio je na snagu edikt iz Sen Žermena (Januarski edikt) kojim su priznati hugenoti (protestanti) u Francuskoj. Istog dana, vođe katolika, vojvoda od Giza i kardinal od Lorene, formirali su uniju (kasnije Sveta liga) koja će blokirati primenu edikta i izazvati verske ratove koji su, uz povremene prekide 36 godina razarali Francusku. Ratovi su prekinuti Nantskim ediktom koji je 1598. izdao Anri IV.

1600. - Rođen je Pedro Kalderon de la Barka jedan od najvećih španskih dramatičara. (†1681)

1706. - Rođen je Bendžamin Frenklin, američki naučnik i političar. (†1790)

1732. - Rođen je kralj Stanislav II Ponjatovski, poljski kralj. (†1798)

1773. - engleski moreplovac Džejms Kuk je brodom „Rezolušn“ prvi prešao Antarktički krug.

1863. - Rođen je Dejvid Lojd Džordž, engleski državnik. (†1945)

1863. - Rođen je Konstantin Sergejevič Stanislavski, ruski pozorišni glumac, teatrolog i reditelj (†1938)

1874. - Umrla su braća Čang i Eng, najpoznatiji sijamski blizanci.

1899 - Rođen je Al Kapone poznat i po imenu „Lice sa ožiljkom“ (Scarface), američki gangster. (†1947).

1919. - poljski kompozitor Ignaci Jan Paderevski, pijanista svetskog glasa, postao je prvi premijer republike Poljske, uspostavljene posle završetka Prvog svetskog rata.

1929. - Prvi put prikazan crtani film Mornar Popaj.

1942. - Rođen je Kasius Klej, poznat i kao Muhamed Ali, američki bokser.

1945. - sovjetske trupe i Poljske patriotske snage su u Drugom svetskom ratu oslobodile Varšavu, više od pet godina nakon pada glavnog grada Poljske u ruke nemačkih nacista.

1946. - u Londonu održana prva sednica Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija.

1947. - Proglašen prvi Ustav Narodne Republike Srbije.

1956. - Rođen je Pol Jang, britanski muzičar.

1959. - Senegal i Francuski Sudan doneli su odluku o formiranju federalne države pod nazivom Republika Mali. Odluka je stupila na snagu u aprilu.

1961. - ubijen je kongoanski državnik Patris Lumumba, bivši premijer Konga, tvorac nezavisnosti zemlje, simbol borbe protiv kolonijalizma i heroj „crne Afrike“. Protivustavno je smenjen s položaja premijera 5. septembra 1960, a 1. decembra uhvatili su ga vojnici generala Mobutua i prebacili u Katangu, gde je pod nerazjašnjenim okolnostima ubijen.

1962. - Rođen je Džim Keri, kanadski glumac i komičar.

1964. - Umro je Đorđe Andrejević Kun, srpski slikar i grafičar. (*1904).

1966. - u sudaru iznad Španije američkog bombardera „B-52“ i španskog aviona za snabdevanje gorivom poginulo je osam ljudi, a bombarder je bio prinuđen da u Atlantski okean baci hidrogensku bombu, koja nije eksplodirala.

1969. - Rođen je Tijesto, holandski trens didžej.

1971. - Rođen je Kid Rok, američki rok muzičar.

1991. - SAD i zapadni saveznici izveli su u Zalivskom ratu drugi i treći talas masovnog bombardovanja ciljeva u Iraku i Kuvajtu; tri iračke rakete „skad“ eksplodirale su u Tel Avivu.

1995. - u zemljotresu koji je pogodio šire područje japanskog grada Kobe poginulo je više od 6.400 ljudi, a materijalna šteta je procenjena na 85,5 milijardi dolara.

1997. - u Dablinu je sud proglasio prvi razvod braka u istoriji Irske, na osnovu zakona odobrenog na referendumu, čemu se žestoko protivila rimokatolička crkva.

2000. - u Centru bezbednosti u Cetinju registrovana je Crnogorska pravoslavna crkva. Tu crkvu do sada nije priznala nijedna druga crkva, a na njenom čelu su sveštenici koji su isključeni iz ostalih crkava.

2002. - u erupciji vulkana Njiragongo u Demokratskoj Republici Kongo razoreni su grad Goma i okolna sela, život je izgubilo više od 100 ljudi, a desetne hiljada ostalo je bez svojih domova.

2003. - Bugarska vlada ukinula je sankcije protiv SR Jugoslavije uvedene 1998. ali su ostala zamrznuta sredstva koja pripadaju bivšem predsednika SRJ Slobodanu Miloševiću, njegovoj porodici i osmorici bivših visokih funkcionera.

2010. - Ninovu nagradu za roman godine je dobila Gordana Ćirjanić za roman:

Naručite knjigu: "Ono što oduvek želiš".

2012. Naslovna strana NIN-a, i dobitnik NIN-ove nagrade za roman, Aleksandar Gatalica:

IZVOR.