Vesti – Istorija

Posebno izdvajamo Nathaniel Rochester, rođen 14. januara 1919, bio je ključna figura u razvoju rane računarske tehnologije u IBM-u. Kao glavni arhitekta, on je bio zadužen za dizajn IBM 701, prvog naučnog računara kompanije. IBM 701 je predstavljao značajan tehnološki napredak, koristeći vakuumske cevi za bržu obradu podataka, što je bilo veliko unapređenje u odnosu na prethodne mašine. Nakon uspeha sa IBM 701, Rochester je radio na razvoju IBM 702, koji je bio prvi komercijalni računar kompanije. Ovaj model je bio prilagođen poslovnim potrebama i omogućio je automatizaciju mnogih procesa, kao što su knjigovodstvo i obrada podataka, što je prethodno zahtevalo ručni rad. Rochesterov rad na ovim projektima bio je ključan za IBM-ov prelazak od proizvodnje mašina za knjigovodstvo na bušenim karticama ka razvoju naprednih elektronskih računara. Ovaj prelazak je bio podstaknut potrebama i inovacijama koje su proizašle tokom Drugog svetskog rata, a Rochesterove inovacije su postavile temelje za dalji razvoj računarske industrije. ------------------------- 1742. - Umro je engleski astronom i geofizičar Edmund Halej (Edmund Halley), direktor Griničke opservatorije i kraljevski astronom, po kojem je dobila naziv Halejeva kometa. Prvi je utvrdio da su komete uočene 1682, 1601. i 1551. zapravo isto telo koje se periodično pojavljuje. Izradio je prvi katalog sjajnih zvezda južnog neba i prvu meteorološku kartu. 1784. - SAD su ratifikovale mirovni ugovor s Velikom Britanijom, čime je i formalno okončan Američki rat za nezavisnost. 1809. - Engleska i Španija su sklopile savez protiv francuskog cara Napoleona I. 1826. - U Pešti je osnovana Matica srpska na inicijativu Jovana Hadžića (Miloš Svetić) i uz pomoć bogatih srpskih trgovaca iz Pešte i Budima. To književno i kulturno društvo odigralo je ogromnu ulogu u procvatu nauke i kulture Srba u Vojvodini. Ubrzo po osnivanju počelo je da izdaje "Letopis Matice srpske", najstariji srpski književni časopis. Preseljena je 1864. u Novi Sad. 1840. - U kneževini Srbiji za školsku slavu je proglašen Savindan, praznik u spomen na velikog srpskog prosvetitelja i zaštitnika školstva svetog Savu. Prva proslava Savindana održana je 1812. u Zemunu, a himna svetom Savi je prvi put izvedena 1839. u Segedinu. 1867. - U okviru balkanskih nacionalno-oslobodilačkih saveza protiv Otomanskog carstva, srpska vlada sklopila je s Bugarskim revolucionarnim komitetom u Bukureštu sporazum o stvaranju zajedničke države koja bi se zvala Bugaro-Srbija ili Srbo-Bugarska, a za vladara je bio predviđen srpski knez Mihailo Obrenović. 1875. - Rodjen je Albert Švajcer (Albert Schweitzer), nemački lekar, misionar, teolog, orguljaš i kompozitor, dobitnik Nobelove nagrade 1953. za osnivanje bolnice u Gabonu, u Africi gde je proveo veliki deo svoga života lečeći ljude. Umro je 4. septembra, 1965. godine. 1892. - Rođen je srpski klasični filolog Miloš Đurić, član Srpske akademije nauka i umetnosti, predsednik Srpske književne zadruge i urednik časopisa "Živa antika". Objavio je više od 200 radova iz klasične književnosti i filozofije, prevodio je Platona, Aristotela, Tukidida i druge pisce i sve velike antičke tragičare ("Istorija helenske književnosti", "Istorija helenske etike"). 1897. - Rođen je srpski istoričar Vasa Čubrilović, profesor Beogradskog univerziteta, član Srpske akademije nauka i umetnosti. Kao učesnik atentata na austrugarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda 1914. u Sarajevu, osuđen je na 16 godina zatvora i do sloma Austro-Ugarske u Prvom svetskom ratu bio je u zatvoru. U Drugom svetskom ratu bio je zatvoren u logor na Banjici. Posle oslobođenja zemlje bio je direktor Balkanološkog instituta i ministar u vladi FNR Jugoslavije. 1898. - Umro je Luis Kerol (Lewis Carol), engleski pisac, autor romana 'Alisa u zemlji čuda' (Alice in Wonderland). Naručite danas. 1907. - Zemljotres je razorio glavni grad Kingston na ostrvu Jamaika u Karipskom moru i usmrtio oko hiljadu ljudi. 1941. - Rođen je slovenački političar i državnik Milan Kučan, predsednik Slovenije u presudnim trenucima raspada SFR Jugoslavije (1991). Slovenija je u njegovo vreme proglasila nezavisnost (25. juna 1991) i postala jedna od najuspešnijih bivših komunističkih zemalja u sprovođenju radikalnih političkih i privrednih reformi. Ponovo je biran za predsednika Slovenije 1994. i 1998. 1941. - Rodjena je američka filmska glumica Fej Danavej (Faye Dunaway). 1943. - U Kazablanki je počela konferencija lidera savezničkih snaga u Drugom svetskom ratu Ruzvelta, Čerčila i De Gola. Na konferenciji koja je završena 26. januara zaključeno je da sile Osovine moraju bezuslovno kapitulirati i preciziran je datum iskrcavanja Saveznika u Italiji. 1953. - Narodna skupština FNR Jugoslavije izglasala je ustavni zakon kojim je uvedeno društveno vlasništvo i samoupravljanje proizvođača. Umesto vlada i ministarstava uvedena su izvršna veća i državni sekretarijati. Prvi predsednik Saveznog izvršnog veća postao je Josip Broz Tito. 1954. - Filmska zvezda Merilin Monro (Marilyn Monroe) udala se za popularnog igrača bejzbola Džoa Dimadjia (Joe DiMaggio). 1957. - Umro je Hemfri Bogart, jedan od najpopularnijih američkih filmskih glumaca pedesetih godina. Dobitnik Oskara 1951. za film "Afrička kraljica", legendarnu popularnost stekao je u filmovima "Kazablanka" i "Malteški soko". 1969. - Lansiran je sovjetski vasionski brod "Sojuz 4" s kosmonautom Vladimirom Šatalovim, dan kasnije "Sojuz 5" u kojem su bili Boris Voljanov, Aleksej Jelisejev u Jevgenij Krunov. Dva borda su se potom spojila, kosmonauti Jelisejev i Krunov prešli su u "Sojuz 4". To je bilo prvo spajanje vasionskih brodova s ljudskom posadom u zemljinoj orbiti. 1991. - Umro je srpski filolog Mihailo Stevanović, profesor Beogradskog univerziteta, član Srpske akademije nauka i umetnosti. Objavio je više od 600 radova, uključujući monumentalno delo "Savremeni srpskohrvatski jezik" 1991. - U Tunisu su ubijena tri bliska saradnika Jasera Arafata, među kojima i Abu Ijad, jedan od osnivača Palestinske oslobodilačke organizacije. 1996. - Predsednik Gvatemale Alvaro Arsu pozvao je, preuzimajući dužnost šefa države, levičarske gerilce da otpočnu pregovore o okončanju 35-godišnjeg građanskog rata. 2000. - Petorica bosanskih Hrvata Zoran, Vlatko i Marjan Kupreškić, Vladimir Šantić i Drago Josipović proglašeni su krivim pred Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu za brutalni masakr nad 116 Muslimana u Ahmićima u Bosni 1993. Oni su osuđeni na zatvorske kazne od 5 do 25 godina. Kupreškići su 23. oktobra 2001. proglašeni nevinim i oslobođeni, a ostaloj dvojici kazna je smanjena. 2003. - U najvećim demonstracijama u tursko-kiparskoj istoriji desetine hiljada ljudi je u Nikoziji zahtevalo kraj višedecenijske izolacije. 2004. - Italijanska i egipatska policija uhapsile su Ritu Algranati, pripadnicu levičarske terorističke grupe Crvene brigade, koja je učestvovala u otmici i ubistvu bivšeg italijanskog premijera Alda Mora, 1978. godine. IZVOR.

1223. Umro francuski kralj Filip II Avgust. Vladavinu počeo 1179. uspešnim ratovanjem protiv Engleza, od kojih je preuzeo posede u zapadnoj Francuskoj, a pobedom nad englesko-nemačkom vojskom proširio teritoriju Francuske. Učestvovao u Trećem krstaškom ratu. 1602. Rođen francuski državnik italijanskog porekla Žil Mazaren, naslednik kardinala Rišeljea na dvoru Luja XIII. Za vreme regentstva Ane Austrijske, majke Luja XIV, imao punu vlast i kao vešt diplomata postavio temelje francuske nadmoći u Evropi, najviše izražene u vreme vladavine Luja XIV. 1789. Masa zauzela zloglasni zatvor Bastilju u Parizu, simbol francuske monarhije. Taj dan smatra se početkom Francuske buržoaske revolucije, prekretnice u evropskoj istoriji. U Francuskoj se slavi kao nacionalni praznik. 1817. Umrla francuska književnica Ana Lujza Neker, Madam de Stal. Knjigom "O Nemačkoj" dala značajan doprinos teoriji francuskog i evropskog romantizma. Njen salon u Parizu bio je čuveno mesto okupljanja intelektualaca tog vremena. 1862. - Rođen je Gustav Klimt (nem. Gustav Klimt; Baumgarten, 14. jul 1862. — Beč, 6. februar 1918). Bio je austrijski simbolistički slikar i jedan od osnivača Bečke secesije. Njegovi radovi obuhvataju slike, murale, crteže i druge umetničke discipline, naročito primenjene umetnosti. Danas su većim delom izloženi u Bečkoj secesionoj galeriji. Klimtov primarni subjekt bilo je žensko telo, i njegovi radovi su prožeti eroticizmom. Veliki broj njegovih crteža su u privatnim kolekcijama bečkih kolekcionara koji ih čuvaju kao najveće blago. 1867. Alfred Nobel, pronalazač dinamita, prvi put demonstrirao svoj izum u kamenolomu kod engleskog grada Redhil. 1887. Umro nemački industrijalac i proizvođač oružja Alfred Krup. Prvi počeo da proizvodi topove od livenog čelika i stekao monopol u snabdevanju pruske armije, stvarajući pri tom moćni metalurški koncern Krup. 1889. U Parizu održan međunarodni socijalistički kongres, u organizaciji marksističkih partija Nemačke i Francuske. Osnovana Druga internacionala, donete rezolucije o osmočasovnom radnom danu i o proslavi 1. maja kao dana međunarodne solidarnosti radnika. 1901. U Beogradu svečano otvoreno prvo radničko pozorište u Srbiji. Predstave izvođene u kafani Radnička kasina, na uglu Dečanske i današnje Nušićeve ulice. Mnogi su i dalje u kafani, a pozorište imaju kod kuće kad se vrate. Zoin Mihailo: "Radnici u pozorištu, ali u gledalištu. " 1902. U Sarajevu osnovano srpsko kulturno-prosvetno društvo Prosvjeta. 1904. Isak Baševis Singer (14. jul 1904. - 24. jul 1991. ), jevrejski književnik i dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1978. Rođen u Poljskoj, u gradiću Radziminu, 14. jula 1904. godine, u rabinskoj porodici, Isak Baševis Singer je jevrejsko obrazovanje stekao u verskoj školi svoga oca, i stekao status rabina. Tim poslom se nikada nije bavio, kao ni njegov stariji brat Izrael Ješua Singer, kasnije poznat pisac jidiša. Godine 1925. Singer na konkursu jednog varšavskog lista za priču osvaja prvu nagradu, potom, sve češće piše priče, novele i štampa ih po jidiš novinama i časopisima. Mada se oslanjao na tradiciju fantastike u domicilnoj književnosti, pisao je o savremenim likovima i njihovim problemima, ali je dugo izbegavao složenije socijalne konotacije. I. B. Singer: Neprijatelji, ljubavna priča Broder je jedan od mnogih jevrejskih iseljenika koji je, posle Drugog svetskog rata, došao u "obećanu zemlju" - Ameriku. Jedini prtljag koji je doneo sa sobom su uspomene na predratni period srećnog života u Poljskoj, i ratne strahote holokausta koji mu je odneo bližnje. On je jedini uspeo da izbegne smrt, zahvaljujući hrišcanki Jadvigi, koja ga je skrivala na senarniku porodične kuće u Lipsku. Ali Amerika ne donosi očekivani mir, naprotiv. . . Poručite I. B. Singer: Rob Roman nobelovca Isaka Baševica Singera Rob podseća na fresku na kojoj se smenjuju seoski motivi, nekad sasvim naturalistički, nekad pomereni do fantastike i šagalovskih sanjarija. . .   LINK 1913. Rođen američki političar Lesli Linč King Junior, poznat kao Džerald Ford, predsednik SAD od 1974, kada je, sa mesta potpredsednika, zamenio Ričarda Niksona, koji je zbog afere Votergejt podneo ostavku. Na predsedničkim izborima 1976. pobedio ga Džimi Karter. 1918. Rođen švedski filmski i pozorišni režiser i scenarista Ingmar Bergman, jedan od najznačajnijih filmskih stvaralaca XX veka, dobitnik tri Oskara. Ingmar Bergman: Rođeni u nedelju Konflikti i sukobi, ali i ljubav i humor, uz lirske opise prirode čine ovaj nesvakidašnji roman u kojem, iako skrivene ispod površine, dominiraju seta i gorčina, ne ometajući pri tom uživanje i zadovoljstvo čitanja. Po romanu Rođeni u nedelju 1992. godine snimljen je istoimeni film u režiji Danijela Bergmana, sina Ingmara Bergmana, koji je potpisnik scenarija. Naručite knjigu. 1933. U Nemačkoj, nacionalsocijalisti, koji su s Hitlerom došli na vlast u januaru, zabranili sve opozicione partije. 1958. U Iraku izvršen vojni udar u kom su ubijeni kralj Fejsal II i premijer Nuri el Said. Irak proglašen za republiku, vlast preuzeo general Abdul Karim Kasim. 1959. Prvi brod na atomski pogon USS Long Beach porinut u Kvinsiju, u Masačusetsu. Brod je imao dva nuklearna reaktora i postizao je brzinu od 30 čvorova na sat. 1965. Američki satelit Mariner 4, lansiran 1964, napravio prve fotografije Marsa. 1976. Kineski graditelji završili železničku prugu Tanzam, vezu Zambije i luke Dar es Salam u Tanzaniji. 1992. Milan Panić, američki biznismen srpskog porekla, izabran za prvog premijera Savezne Republike Jugoslavije. Sergej Grizunov, Genadij Sisojev: Balkanski prorok Knjiga dvojice poznatih ruskih novinara, koji su dugo izveštavali i službovali na Balkanu, baca novo svetlo na političko delovanje Milana Panića u vreme jugoslovenskih sukoba i izolacije Srbije 90-ih godina prošlog veka. Naručite knjigu   1997. Haški tribunal osudio bosanskog Srbina Dušana Tadića na 20 godina zatvora zbog učešća u etničkom čišćenju bosanskih muslimana 1992. na području Prijedora, u severozapadnoj Bosni. 1998. U 89. godini umro Ričard Mekdonald, vlasnik restorana Mekdonalds. Prokrčio put konceptu brze hrane i razvio ga u najveći lanac restorana u svetu. 1999. Obnovljeni avio-letovi Argentina - Foklandska ostrva, prvi put posle Foklanskog rata 1982. 2000. SAD i Vijetnam sklopili, 25 godina po završetku Vijetnamskog rata, trgovinski ugovor koji je Hanoju otvorio put u Svetsku trgovinsku organizaciju. 2000. Sud u Majamiju obavezao najveće američke proizvođače cigareta da plate 145 milijardi dolara na ime odštete pušačima u Floridi zbog ugrožavanja njihovog zdravlja. 2001. Vlada Srbije saopštila da je u akumulacionom jezeru hidroelektrane Perućac otkriven kamion-hladnjača u kom je nađeno 50 do 60 leševa, za koje se pretpostavlja da su žrtve sukoba na Kosovu 1999. 2002. Pripadnik neonacističkog pokreta pucao na predsednika Francuske Žaka Širaka na proslavi nacionalnog praznika. Širak nije povređen, napadač uhvaćen, parada nastavljena. 2006. U naletu tajfuna Bilis, koji je izazvao olujne kiše i poplave u jugoistočnoj Kini, stradale su 482 osobe. 2008. Međunarodni krivični sud u Hagu optužio je sudanskog predsednika Omara al-Bašira za genocid nad afričkim plemenima u Darfuru. Od početka konflikta 2003. u sukobima između snaga sudanskog predsednika Al-Bašira i lokalnih plemena život je izgubilo više od 300. 000 ljudi. LINK.

1645. - U građanskom ratu u Engleskoj snage parlamentarista pod vođstvom Olivera Kromvela i Tomasa Ferfaksa porazile su kod Nejzbija rojaliste pod vođstvom princa Ruperta od Palatinejta. 1777. - Kongres SAD prihvatio zastavu „zvezda i pruga“ kao zvanično državno znamenje. 1789. - Engleski kapetan Vilijam Blaj, sa 18 pristalica, posle dramatičnog putovanja i više od 3. 500 pređenih milja, stigao na ostrvo Timor blizu Jave. Blaj je 48 dana ranije ostavljen u vodama Tahitija nakon što je pobunjena posada broda „Baunti“ preuzela komandu nad brodom. 1798. - Rođen je František Palacki, češki istoričar i političar. (†1876). 1800. - Napoleon Bonaparta porazio austrijske trupe u presudnoj bici kod Marenga u Italiji. Pol Džonson: Napoleon Pol Džonson prikazuje Napoleona kakvog nećete sresti u klasičnim istorijskim udžbenicima i poziva vas da ponovo razmislite o tome kako istorija može da se tumači. LINK Snežana Ranković: Bonapartin rečnik   Jedinstvena i uzbudljiva knjiga o Napoleonu kakvog niste znali. LINK Džeri Manas: Napoleon o projektnom menadžmentu   Neprolazne lekcije o planiranju, izvršenju i liderstvu. LINK Lusi Letbridž: Napoleon   Briljantna vojnička karijera nije bila dovoljna. Preuzeo je svu vlast u Francuskoj. . .  LINK   1811. - Rođena je Herijet Elizabet Bičer Stou, američka književnica. (†1896). 1837. - Umro je Đakomo Leopardi, italijanski pisac. (*1798). 1894. - Rođena je Ljubica Janković, etnomuzikolog. (†1974). 1904. - Jovan Jovanović Zmaj (Novi Sad, 6. decembar 1833 — Sremska Kamenica, 14. jun 1904) je jedan od najvećih liričara srpskog romantizma. Po zanimanju bio je lekar, a tokom celog svog života bavio se uređivanjem i izdavanjem književnih, političkih i dečjih časopisa. Najznačajnije Zmajeve zbirke pesama su „Đulići“ i „Đulići uveoci“, prva o sretnom porodičnom životu, a druga o bolu za najmilijima. Pored lirskih pesama, pisao je satirične i političke pesme, a prvi je pisac u srpskoj književnosti koji je pisao poeziju za decu. Sremska Kamenica je nekada nosila ime Zmajeva Kamenica, u čast Jovana Jovanovića Zmaja. 1917. - Umro je Dragutin Dimitrijević Apis, srpski oficir i jedan od zaverenika protiv kralja. (*1876). 1924. - Rođen je Vladimir Aleksejevič Solouhin, ruski pisac. 1928. - Umrla je Emelin Pankherst, britanska sufražetkinja. (*1858). 1928. - Rođen je Ernesto Če Gevara, revolucionar. (†1967). Citati: Cruel leaders are replaced only to have new leaders turn cruel. I don't care if I fall as long as someone else picks up my gun and keeps on shooting. I know you are here to kill me. Shoot, coward, you are only going to kill a man. Many will call me an adventurer - and that I am, only one of a different sort: one of those who risks his skin to prove his platitudes. Silence is argument carried out by other means.   1936. - Aleksej Maksimovič Peškov (rus. Алексей Максимович Пешков; 28. mart, 16. mart po julijanskom kalendaru, 1868 - 18. jun 1936), poznatiji kao Maksim Gorki (rus. Максим Горький), bio je sovjetski pisac, osnivač književnog metoda socijalističkog realizma i politički aktivista. Rođen je u Nižnjem Novgorodu a umro je u Moskvi. Od 1906. do 1913. i od 1921. do 1929. je živeo u inostranstvu; nakon povratka u Sovjetski Savez, prihvatio je kulturnu politiku toga vremena, mada mu nije bilo dozvoljeno da napušta zemlju. 1940. - Zastava sa kukastim krstom podignuta je na Ajfelovoj kuli dok su trupe nacističke Nemačke u Drugom svetskom ratu ulazile u centar Pariza. 1941. - Predsednik SAD Frenklin Ruzvelt naredio zamrzavanje imovine Nemačke i Italije u Americi. 1943. - U bici na Sutjesci u Drugom svetskom ratu poginuo je srpski publicista, novinar i prevodilac Veselin Masleša. 1946. - Umro je Džon Berd, škotski inženjer. (*1888). 1961. - Rođen je Boj Džordž, engleski pevač i tekstopisac. 1962. - U Parizu osnovana Evropska organizacija za istraživanje svemira. 1966. - Vatikan objavio aboliciju na Indeks zabranjenih knjiga (lat. Index librorum prohibitorum). Popis dela koje katolički vernici po crkvenoj zabrani nisu smeli čitati objavio je 1559. papa Pavle IV. 1968. - Umro je Salvatore Kvazimodo, italijanski pesnik. (*1901). 1969. - Rođena je Štefi Graf, nemačka teniserka Citati: I appreciate very much being injury-free. I had a lot of different thoughts and ideas and always to transform, but I'm trying certain things that I feel my heart is really going for and that was one of the things that I initiated a few months ago. I knew that maybe I couldn't be playing again, but I just wanted to get in physical shape. I never look back, I look forward. I still take it seriously, but once I go out there I think I've got more relaxed and I think it shows.   1973. - Rođena je Svetlana Ražnatović, folk pevačica. 1979. - Umro je Blagoje Jastrebić magistar srpskog jezika i književnosti, književnik, esejista. 1986. - Umro je Horhe Luis Borhes, argentinski pisac. (*1899). Horhe Luis Borhes: Alef   Mitski, magijski, očaravajući Borhesov svet podario je čoveku našeg doba nove simbole, ili u skrivnicama drevnih priča pronašao stare i uzdigao ih do opštepoznatih i opštih. LINK Horhe Luis Borhes: Maštarije   Borhes je pisac i čitan i slavljen na ovim prostorima, a "Mastarije" su svakako jedna od njegovih najboljih knjiga pripovedne proze.   LINK Horhe Luis Borhes: Nova istraživanja   Borhes o vremenu i prostoru. O slutnji o budućnosti.  LINK Horhe Luis Borhes: Knjiga o izmišljenim bićima   Knjiga o izmišljenim bićima, kako autor u Predgovoru navodi, "nije napisana za jednokratno čitanje".   LINK   1990. - U Bukureštu je 10. 000 rudara, uz podršku vlasti kako je tvrdila opozicija, rasturilo šatorsko naselje studenata koji su demonstrirali protiv vlasti u centru grada i demoliralo redakcije pojedinih listova i sedišta opozicionih stranaka. 1992. - U Beogradu prvi put posle 45 godina održana litija za praznik Duhova na kojoj je učestvovalo oko 10. 000 ljudi predvođenih patrijarhom srpskim Pavlom; u organizaciji Građanskog saveza Srbije nekoliko hiljada Beograđana učestvovalo je na manifestaciji „Poslednje zvono“ sa porukom režimu Slobodana Miloševića da je njegovo vreme isteklo. 1993. - Tansu Čiler je postala prva žena premijer u istoriji Turske. 1995. - Čečenski pobunjenici izvršili napad na grad Buđonovsk na jugu Rusije, uzeli 1. 500 taoca i zauzeli vladine zgrade. U napadu je poginulo oko 100 ljudi, a taoci su vraćeni nakon pregovora sa ruskim premijerom Viktorom Černomirdinom. 2000. - Italijanske vlasti isporučile su Turskoj Mehmeda Ali Agdžu nakon što ga je predsednik Italije pomilovao. Agdža je zbog pokušaja atentata 1981. na papu Jovana Pavla II, proveo 19 godina u italijanskom zatvoru. 2001. - Vlada SR Jugoslavije usvojila nacrt zakona o saradnji s Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu. Nakon neuspešnih pregovora s koalicionim partnerom Socijalističkom narodnom partijom Crne Gore, nacrt zakona povučen je iz procedure Savezne skupštine 21. juna. 2003. - Na referendumu u Češkoj, 81 odsto građana glasalo za pristupanje EU. IZVOR

1316. - Rođen je Karlo IV Luksemburški, kralj Češke i rimsko-nemački car. 1610. - Verski fanatik ubio u Parizu francuskog kralja Anrija IV, prvog monarha iz dinastije Burbona. 1643. - Na francuski presto došao četvorogodišnji Luj XIV nakon smrti oca Luja XIII. Regentkinja je bila njegova majka Ana Austrijska, ali je stvarnu vlast imao kardinal Mazaren. 1796. - Engleski lekar Edvard Džener uspešno vakcinisao protiv velikih boginja jednog osmogodišnjeg dečaka i označio početak moderne imunologije. 1811. - Paragvaj proglasio nezavisnost od Španije. 1843. - Umrla je knjeginja Ljubica, majka kneza Mihaila Obrenovića.   Ana Stolić: Beograd u doba kneza Miloša Obrenovića   Saznajte kako se živelo u Beogradu nakon Drugog srpskog ustanka, koja su velika zdanja podignuta u Beogradu, u čijim kućama se prvo pojavio evropski nameštaj, kada je u Srbiji odštampana prva školska knjiga, šta je sve bila dužnost policije, šta se koristilo kao lek protiv kolere, šta se sve moglo naći na kneževoj trpezi. . . PORUČITE   1852. - Rođen je Đorđe Krasojević, političar i advokat. 1900. - U Parizu otvorene druge moderne Olimpijske igre, na kojima su prvi put učestvovale žene. 1909. - Rođen je Svetozar Radojčić, srpski istoričar umetnosti (†1978. ) 1912. - Umro je August Strindberg, švedski pisac. August Strindberg: Brak - ispovest ludaka August Strindberg, najveći genije švedske književnosti, upoznao je 1879. godine u Stokholmu tada udatu baronicu Siri fon Esen (1850-1912) i fatalno se zaljubio. PORUČITE   1922. - Rođen je Franjo Tuđman (†1999. ) 1925. - Rođen je Ljubomir Tadić, profesor, član SANU 1932. - Umro je Čedomilj Mijatović, srpski političar, istoričar i ekonomist, član SKA. (*1842. ) 1940. - Umrla je Ema Goldman, litvanska anarhistkinja (*1869. ) 1940. - Tokom pregovora o predaji holandske vojske u Drugom svetskom ratu, nemački bombarderi razorili su dve trećine Roterdama. Poginulo je oko hiljadu ljudi, a 80. 000 je ostalo bez kuća. 1944. - Rođen je Džordž Lukas, tvorac Ratova Zvevda. 1948. - Proglašena Država Izrael. 1954. - Umro je Hajnc Guderijan, nemački general i jedan od tvoraca taktike blickriga. (*1888. ) 1955. - U Varšavi potpisan ugovor o osnivanju Varšavskog pakta. Ugovor su potpisale Albanija, Bugarska, Mađarska, Nemačka Demokratska Republika, Poljska, Rumunija, SSSR i Čehoslovačka. 1962. - Milovan Đilas izveden pred Okružni sud i osuđen na 13 godina zatvora i ograničenje građanskih prava u trajanju od pet godina. 1965. - Rođen je Oven Kolfer, irski književnik. 1968. - Komunistička vlada u Čehoslovačkoj na čelu sa Aleksandrom Dubčekom objavila početak širokih društvenih reformi, poznatih kao „Praško proleće“. Reforme su prekinute već u avgustu, ulaskom sovjetskih trupa u Prag. 1969. - Rođena je Kejt Blančet, australijska glumica. 1971. - Rođena je Sofija Kopola, američka glumica, poducentica, scenaristica i režiserka. 1973. - Lansirana prva američka vasionska laboratorija „Skajlab I“. 1974. - Umro je Ljubo Babić, jedan od najvećih hrvatskih i svojevremeno jugoslovenskih slikara i istoričara umetnosti. 1989. - Radio-televizija Srbije počela emitovanje satelitskog programa 1989. - Samoubistvo je izvršila Đang Ching, udovica kineskog lidera Mao Cedunga, jedan od vođa „Kulturne revolucije“. 1989. - Vođa peronista Karlos Menem postao predsednik Argentine, pobedivši na izborima kandidata vladajuće Radikalne partije Eduarda Angelosa. 1992. - Glavnoj ulici u Beogradu, ulici Maršala Tita, posle 47 godina promenjen je naziv u Ulicu srpskih vladara. Naziv je kasnije promenjen u Kralja Milana. Mirjana Novaković: Tito je umro Tito je umro je uzbudljiva knjiga u kojoj ćete uživati kao u napetom kriminalističkom romanu sa istragom, nezaboravnim likovima, nemogućim ubistvima i neočekivanim preokretima. PORUČITE   1998. - Umro je Frenk Sinatra, američki pevač i filmski glumac. 1999. - U vazdušnim udarima NATO na SR Jugoslaviju pogođena kolona izbeglica kod sela Koriša na Kosovu. Poginulo je 87 osoba, među kojima je najveći broj dece. 2001. - Lider koalicije desnog centra Silvio Berluskoni pobedio na parlamentarnim izborima u Italiji i potom formirao 59. italijansku vladu od 1945. 2001. - Savet NATO odobrio povratak jugoslovenske vojske i policije u sektor B Zone kopnene bezbednosti na administrativnoj granici između Kosova i Srbije, počev od 24. maja. 2002. - Na donatorskoj konferenciji u Njujorku, koju su pokrenule UN za prikupljanje pomoći za obnovu Srebrenice, koja je tokom rata u BiH bila enklava pod zaštitom UN, obećano 5,2 miliona dolara za obnovu tog grada. 2003. - Alžirska vojska oslobodila 17 evropskih turista, koje su oteli islamski militanti i držali ih dva meseca u Sahari. 2003. - Irački zvaničnici saopštili da je iz masovnih grobnica u toj zemlji otkopano preko 2. 200 tela, žrtava režima Sadama Huseina. 2003. - Posle blizu četrdeset godina planiranja i debata, otpočeli podzemni radovi na zaštiti Venecije od tonjenja. 2003. - Pred Tribunalom u Hagu počelo je suđenje grupi bivših oficira snaga bosanskih Srba, Vidoju Blagojeviću, Draganu Obrenoviću, Draganu Jokiću, optuženih za zločine u Srebrenici u julu 1995. Četvrti optuženi Momir Nikolić je nakon priznanja krivice i nagodbi sa Tužilaštvom, izuzet iz postupka. 2008. - Žistin Enan, tada najbolja svetska teniserka, objavila je da se povlači iz profesionalnog tenisa. IZVOR

1057. Ubijen je škotski kralj Magbet, koji je 17 godina ranije osvojio presto ubivši kralja Dankana. Magbetova vladavina inspirisala je Šekspira da napiše jednu od svojih najpoznatijih drama. 1534. Španski monah Ignasio de Lojola osnovao je u Parizu rimokatolički jezuitski red, kojeg je papa Pavle III priznao šest godina kasnije. 1688. Rođen je kralj Prusije Fridrih Vilhelm, koji je tokom vladavine (1713-40) centralizovao administraciju i formirao jaku i disciplinovanu vojsku, pa se smatra utemeljivačem pruskog militarizma. 1769. U Ajačiju, na Korzici, rođen je vojskovođa i car Napoleon Bonaparta čiji su ratni uspesi omogućili političku i ekonomsku prevlast Francuske nad većim delom Evrope. Nakon poraza kod Vaterloa 1815. prognan je na ostrvo Sveta Jelena u Atlantskom okeanu gde je umro 1821. 1771. Rođen je škotski pisac Volter Skot, autor istorijskih romana "Rob Roj", "Ajvanho", "Veverli". Skupljao je i narodne pesme i pisao epove iz istorije Škotske. Izdao je u engleskom prevodu i srpsku narodnu pesmu "Hasanaginica". 1834. Britanski parlament usvojio je zakon o kolonizaciji Južne Australije. 1843. U Kopenhagenu je otvoren park Tivoli. 1883. - Rođen je Ivan Meštrović (Vrpolje, 15. avgust 1883 — Saut Bend, SAD, 16. januar 1962) je bio hrvatski i jugoslovenski vajar i arhitekta. Jedan je od najvećih skulptora 20. veka. Diplomirao je likovnu akademiju u Beču, a zatim je bio profesor na likovnim akademijama u Zagrebu, Sirakuzi (1947) i Saut Bendu (1955).   1888. Rođen je engleski pukovnik Tomas Edvard Lorens, arheolog, istraživač, pisac i ratnik. Postao je poznat kao "Lorens od Arabije", kada je u Prvom svetskom ratu (1917-18) poveo Arape u rat protiv Turske. 1914. Prolaskom broda "Ankon" otvoren je Panamski kanal, dugačak 81,6 kilometara, koji u najužem delu srednje Amerike spaja Atlantski i Tihi okean. Kanal je zvanično otvoren tek u julu 1920. 1916. U bici na Somi u Prvom svetskom ratu prvi put je upotrebljen britanski tenk poznat kao "Veliki Bili". 1918. SAD su prekinule diplomatske odnose sa Rusijom, nakon uspostavljanja boljševičke vlasti. 1944. Iskrcavanjem savezničkih trupa u južnoj Francuskoj u Drugom svetskom ratu počela je operacija "Dragon" čime je otvoren drugi front po iskrcavanju saveznika u Normandiji u junu. 1945. Koreja je oslobođena japanske kolonijalne vlasti posle kapitulacije Japana u Drugom svetskom ratu. Poluostrvo je zatim podeljeno na komunistički sever i kapitalistički jug. 1947. Stupio je na snagu akt o nezavisnosti Britanske Indije kojim su, posle 180 godina kolonijalne vladavine Velike Britanije, formirane Indijska Unija i Pakistan. 1948. Južna Koreja je postala nezavisna država pod nazivom Republika Koreja, a za predsednika je izabran Singman Ri. 1954. Rođen je pisac Stig Lašon. Vikipedija: Karl Stig-Erland Larson (Skelleftehamn, 15. avgust 1954. – Stokholm, 9. novembar 2004. ) - švedski književnik, novinar, aktivista, ali je najpoznatiji po svojoj trilogiji “Milenijum”. 2008 je bio pored Haleda Hoseinija drugi najbolje prodavani autor na svetu! Do novembra 2011 njegov “Milenijum” je prodat u tiražu od 65 miliona komada! Dete maloletnih roditelja, i majka i otac su imali po 17 godina, odgajan od babe i dede. U detinjstvu živeo u u provinciji na severu Švedske, u mestašcu Norsjo. Živeli su brvnari, u školu je išao na skijama. Promenio je ime Stig u Stieg da ga nebi brkali sa već afirmisanim švedskim književnikom istog imena. Stieg Larsson bavio se istraživačkim novinarstvom. Na taj način upoznao se s mnogim društvenim problemima. Bio je politički aktivista švedske Socijalističke partije. Bio je jedan od najboljih poznavaoca desničarskih pokreta i rasizma protiv kojih se borio. Romani na srpskom:Naručite knjigu. Naručite knjigu. Naručite knjigu. Zoin Mihailo: "Stig Lašon. Umro je od srčanog udara pokušavajući da se popne na sedmi sprat zgrade u kojoj je živeo, jer je lift bio u kvaru. Nije Stig-ao. " 1960. Proglašena je nezavisnost afričke države Kongo-Brazavil koji je od 1886. bio francuska kolonija pod nazivom Srednji Kongo. 1962. Probijen je drumski tunel ispod Mon Blana, kojim je francuski grad Šamoni povezan sa italijanskom dolinom Aosta. 1965. Koncert Bitlsa u Njujorku okupio je 55. 600 ljudi čime je postavljen svetski rekord u broju posetilaca i zaradi na pop-koncertu. 1969. - Festival muzike i umetnosti u Vudstoku je bio rok festival koji je održan na farmi Maksa Jasgura (Max Yasgur) u Vajt Lejku kod Betela u državi Njujork od 15 do 18. avgusta 1969. Preovlađuje mišljenje da je Vudstok najpoznatiji rok festival ikada održan. Posetilo ga je blizu pola miliona ljudi, a sam festival je ušao među 50 momenata koji su promenili rokenrol časopisa Roling stoun. Za mnoge je on najbolji primer kontrakulture 1960-ih i hipi-ere. Mnogi od najpoznatijih muzičara tog vremena nastupili su tokom tog kišnog vikenda čiji su nastupi zabeleženi na istoimenom filmu iz 1970. u režiji Majkla Vadlija. Pesma Džoni Mičel "Woodstock", kojom je ovekovečen ovaj događaj, postala je kasnije veliki hit grupe Krozbi, Stils, Neš i Jang. 1971. Bahrein je stekao nezavisnost posle 150 godina britanske kolonijalne vlasti. 1975. U vojnom puču je ubijen predsednik Bangladeša šeik Mudžibur Rahman, prvi premijer posle sticanja nezavisnosti u januaru 1972. 1990. Predsednik Mihail Sergejevič Gorbačov vratio je sovjetsko državljanstvo dobitniku Nobelove nagrade za književnost, Aleksandru Solženjicinu koji je 1974. pod pritiskom vlasti emigrirao na Zapad. 1994. U Sudanu je uhapšen i izručen Francuskoj jedan od najpoznatijih svetskih terorista Iljič Ramires Sančes, poznat kao "Karlos Šakal". 1996. Posle četiri godine ponovo je otvoren sarajevski aerodrom za komercijalne letove. Na aerodrom su tokom rata u Bosni (1992-95) sletali samo službeni avioni i avioni sa humanitarnom pomoći. 1998. U jednom od najtežih terorističkih napada u Severnoj Irskoj tokom gotovo 30 godina nasilja, u eksploziji automobila-bombe u mestu Omag, poginulo je 29 ljudi. 2000. Američki predsednik Bil Klinton svečano je predao rukovodeću funkciju u Demokratskoj partiji potpredsedniku Alu Goru. 2001. Potpukovnik Vojske Republike Srpske Dragan Jokić dobrovoljno se predao Međunarodnom sudu za ratne zločine koji ga je osumnjičio za ratne zločine počinjene nad Muslimanima u Srebrenici u julu 1995. 2001. Makedonski parlament odobrio je dolazak 3. 500 vojnika NATO u cilju razoružanja albanskih ekstremista. 2002. Policija u Zimbabveu je počela da hapsi bele farmere koji su se oglušili o vladino naređenje da napuste svoju zemlju kako bi ona bila dodeljena crncima bezemljašima. 2005. Posle 38 godina izraelske okupacije zvanično je počela evakuacija jevrejskih naselja u pojasu Gaze, što bi trebalo da omogući formiranje palestinske države. 2013. - Google Doodle i 130. godina od rođena Ivana Meštrovića. LINK.

Danas izdvajamo: 15. januara 1986. godine, Nacionalna fondacija za nauku (National Science Foundation, NSF) osnovala je Nacionalni centar za superkompijuterske aplikacije (NCSA - National Center for Supercomputer Applications) na Univerzitetu u Ilinoisu. Ovaj centar je osnovan sa ciljem istraživanja i razvoja u oblasti visokih performansi računara, što je predstavljalo značajan korak napred u svetu računarstva. NCSA je postao poznat po tome što je bio inkubator za neke od najznačajnijih inovacija u računarskim naukama. Među njegovim najistaknutijim diplomcima je Marc Andreesen, koji je tokom svog studija na NCSA kreirao Mosaic, jedan od prvih web pregledača koji je omogućio širokoj publici pristup mreži poznatoj kao World Wide Web (WWW). Mosaic je bio revolucionaran jer je koristio grafički interfejs, što je u to vreme bilo veliko inovativno dostignuće, omogućavajući korisnicima lakše pregledanje i navigaciju internetom.   Marc Andreesen je kasnije iskoristio svoje iskustvo stečeno razvojem Mosaic-a za osnivanje kompanije Netscape Communications Corporation.   Netscape je razvio sopstveni web pregledač, Netscape Navigator, koji je postao izuzetno popularan u ranoj fazi razvoja interneta. Netscape Navigator je bio jedan od vodećih web pregledača u to vreme i igrao je ključnu ulogu u popularizaciji interneta među širokim masama. Ovaj pregledač je bio poznat po svojoj brzini, stabilnosti i inovativnim funkcijama, što ga je učinilo preferiranim izborom za mnoge korisnike interneta.   Netscape je takođe bio pionir u promociji ideje o otvorenom internetu, a kasnije je pokrenuo projekat Mozilla, koji je doveo do razvoja Firefox pregledača. ----------------------------------------- 936. - Umro je Rudolf Burgundijski, kralj Francuske 1535. - engleski kralj Henri VIII preuzeo vrhovno poglavarstvo nad crkvom prema povelji koju je prethodno usvojio engleski parlament. 1559. - Elizabet Tjudor, kćerka Henrija VIII i Ane Bolen, krunisana u Vesminsterskoj katedrali u Londonu kao Elizabeta I, jedan od najznačajnijih vladara u istoriji Engleske. Na presto stupila posle smrti kraljice Meri I. 1582. - Poljska i Rusija, uz posredovanje pape Grgura XIII, potpisale mirovni ugovor kojim je Rusija izgubila izlaz na Baltičko more. 1622. - Rođen je Molijer (Jean-Baptiste Poquelin) francuski pisac, glumac (*1673). 1804. - janjičarske starešine, dahije, koje su 1801. uzurpirale vlast u Beogradskom pašaluku, počele „seču knezova“ u pokušaju da spreče pobunu srpskog naroda protiv janjičarskog zuluma. Na prevaru je uhvaćeno i pogubljeno oko 70 najuglednijih srpskih knezova, viđenih ljudi i sveštenih lica, među kojima Aleksa Nenadović, Ilija Birčanin, Hadži-Ruvim i Hadži-Đera. Taj događaj ubrzao izbijanje Prvog srpskog ustanka. 1893. - Rođen je Dragiša Cvetković, jugoslovanski političar († 1969. ) 1895. - u Sankt Peterburgu premijerno izveden balet “Labudovo jezero” Petra Iljiča Čajkovskog u svojoj konačnoj verziji, u kojoj se izvodi i danas. 1906. - Rođen je Aristotel Onazis, grčki brodovlasnik 1908. - Rođen je Eduard Teler, američki fizičar mađarskog porekla 1910. - Francuski Kongo postao deo Francuske Ekvatorijalne Afrike. 1912. - tokom italijansko-turskog rata prvi put iz aviona bačeni propagandni leci. 1912. - u Berlinu posle neuspelog ustanka ubijene vođe nemačkog radničkog pokreta Roza Luksemburg i Karl Libkneht. 1918. - Rođen je Gamal Abdel Naser, predsednik Egipta († 1970. ) 1919. - Umrla je Roza Luksemburg, nemačka socijaldemokratska političarka (* 1870. ) 1920 - usvajanjem 18. amandmana američkog Ustava u SAD uvedena prohibicija (Volstedov zakon) 1929. - Rođen je Martin Luter King, sveštenik i borac za građanska prava († 1968. ) 1943. - američke trupe u Drugom svetskom ratu potisnule Japance sa pacifičkog ostrva Gvadalkanal i time zaustavile njihovo napredovanje prema Australiji. 1943. - u Arlingtonu, Virdžinija (kraj Vašingtona) otvoren za rad Pentagon, najveća administrativna zgrada na svetu u kojoj je smešteno Ministarstvo odbrane SAD. 1945. - Osnovana italijanska novinsaka agencija ANSA. 1955. - Umro je Isak Samokovlija, bosanski književnik (* 1889. ) 1958. Boris Tadić (Sarajevo, 15. januar 1958) srpski je političar i državnik, bivši predsednik Republike Srbije, bivši predsednik i bivši počasni predsednik Demokratske stranke i sadašnji predsednik Socijaldemokratske stranke. 1970. - Moamer el-Gadafi proglasio se za premijera Libije. 1971. - predsednici Egipta i Prezidijuma Vrhovnog sovjeta SSSR Anvar el Sadat i Nikolaj Podgorni svečano otvorili Asuansku branu na reci Nil. Radovi trajali 11 godina. 1973. - premijer Izraela Golda Meir u Vatikanu razgovarala s papom Pavlom VI, koji je tom prilikom rekao da podržava međunarodni status Jerusalima. To je bio prvi susret jednog predsednika Vlade jevrejske države s poglavarem rimokatoličke crkve. 1985. - Rođena je Emina Jahović, srpska (bošnjačka) pop pevačica. 1992 - Raspad SFRJ, Slovenija i Hrvatska postaju samostalne države 1992. - Evropska zajednica priznala bivše jugoslovenske republike Sloveniju i Hrvatsku kao nezavisne države. 1993. - SAD naredile pomorsku blokadu Haitija, uz obrazloženje da „talas izbeglica iz te zemlje može dovesti do masovnog gubitka života u moru“. 1998. - inauguracija Mila Đukanovića za predsednika Crne Gore izazvala burne proteste pristalica bivšeg predsednika Momira Bulatovića, vođe promiloševićeve struje u Crnoj Gori. Taj događaj označio ozbiljan rascep u jugoslovenskoj vladajućoj nomenklaturi. Predsednik Jugoslavije Slobodan Milošević nikada nije priznao pobedu Đukanovića, što je saveznu državu dovelo u stanje provizorijuma, koje se održalo i po odlasku Miloševića sa vlasti, u oktobru 2000. 1999. - u selu Račak na Kosovu nađena tela 45 Albanca, za čije su ubistvo optužene srpske snage bezbednosti. Iako ekspertiza finskih patologa koje je angažovala Evropska unija nije dokazala da se radi o masakru civila, taj događaj presudno uticao na donošenje odluke o NATO-bombardovanju Jugoslavije od marta do juna 1999. 2000. - u predvorju hotela „Interkontinental“ u Beogradu ubijen Željko Ražnatović Arkan, vođa paramilitarnih jedinica u ratovima na prostoru Jugoslavije, lider Stranke srpskog jedinstva. Ražnatović bio optužen pred Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu. 2000. - Umro je Željko Ražnatović Arkan, srpski kontroverzni biznismen i političar, vođa paravojnih formacija u ratovima na prostoru bivše SFRJ (* 1952. ) 2001. - početak rada engleske Vikipedije. 2001. - Senat Kambodže doneo zakon o formiranju tribunala, sastavljenog od kambodžanskih i međunarodnih sudija, koji će suditi liderima Crvenih Kmera za zločine počinjene tokom njihove vladavine od 1975. do 1979, kada je umrlo od gladi, bolesti ili bilo ubijeno oko 1,7 miliona Kambodžanaca. 2001. - Umro je Leo Marks, britanski kriptograf (* 1920. ) 2005. - Umrla je Viktorija de los Anheles, španska operska pevačica (* 1923) IZVOR.

1099. Krstaši su u Prvom krstaškom ratu osvojili Jerusalim i razorili ga. Grad je posle rimskog razaranja 70. godine obnovio rimski car Hadrijan i pretvorio ga u rimsku vojnu koloniju, a 638. došao je pod vlast Arapa i postao muslimansko sveto mesto. Arapi su ga ponovo osvojili 1187. Dr. Željko Fajfić: Istorija krstaških ratova Dr. Željko Fajfrić nas podseća da se istorija piše kao pripovedanje, a ne suvoparnim naučnim stilom. Zato se ova knjiga čita u jednom dahu kao najbolja beletristika.  Naručite knjigu.   1291. Umro je nemački car Rudolf I Habsburg, osnivač dinastije Habsburgovaca. Po dolasku na presto (1273) dao je članovima svoje familije u posed Austriju, Štajersku, Kranjsku, Korušku i Tirol, koje su postale habsburške nasledne zemlje. Time je udario temelje moći habsburške monarhije. 1410. Litvansko-poljski kralj Vladislav II Jagjelo pobedio je, uz pomoć čeških najamnika, Nemački viteški red (Tevtonski red) u bici kod Tanenberga, nakon čega je proširio poljsko-litvansku državu. 1606. Rođen je holandski slikar Harmens van Rijn Rembrant, jedan od najvećih majstora u istoriji slikarstva. Uradio je oko 650 uljanih slika, oko 300 gravira i oko 2. 000 crteža, uključujući remek dela kao što su "Noćna straža", "Izgubljeni sin", "Čas anatomije doktora Tulpa". 1795. Marseljeza je zvanično prihvaćena za himnu Francuske. 1865. U Dablinu je rođen britanski političar i novinski magnat Alfred Nortklif, vlasnik i jedan od osnivača listova "Daily Mirror", "Daily Mail" i "The Times". Ujedinjavanjem više listova i časopisa osnovao je 1905. "Associated Newspaper", koja je u narednih dvadest godina bila najuticajniji novinski koncern u Evropi. 1869. Francuz Ipolit Mež Muri patentirao je margarin. 1904. Umro je ruski pisac Anton Pavlovič Čehov, jedan od najznačajnijih pripovedača i dramskih pisaca u ruskoj i svetskoj književnosti. Kao dramski pisac smatra se nenadmašnim majstorom atmosfere i dijaloga. Njegove drame i danas su na repertoarima svetskih pozorišta ("Galeb", "Tri sestre", "Višnjik"). A. P. Čehov: Pod zakletvom U knjizi su, pored priča, dati izvodi iz prepiske Antona Pavloviča Čehova s članovima njegove porodice, s Maksimom Gorkim, direktorom moskovskog pozorišta V. E. Mejerholdom i drugima. Naručite knjigu: LINK A. P. Čehov: Izabrane priče Knjiga sadrži osam priča: Drama, Putnik prve klase, Tuga, Na letovanju, Istražni sudija, Sirena, Novogodišnji velikomučenici i Činovnikova smrt. Naručite knjigu: LINK 1918. Opštom ofanzivom snaga Osovine pod komandom nemačkog generala Eriha fon Ludendorfa počela je druga bitka na Marni u Prvom svetskom ratu. To je bio poslednji pokušaj Nemačke da nadvlada savezničke snage na zapadnom frontu. 1929. Umro je austrijski pisac Hugo fon Hofmanstal, koji se proslavio kao autor libreta za opere Riharda Štrausa ("Kavaljer s ružom", "Arijadna na Nasosu", "Žena bez senke"). 1936.  Džordž Viktor Vojnovič (eng. George Victor Voinovich; Klivlend, Ohajo, 15. jul 1936) je američki političar iz Ohaja.  Rođen je u Klivlendu, Ohajo, od oca Srbina, poreklom sa Korduna i majke Slovenkinje.  Kao član Republikanske stranke, bio je na mnogim značajnim položajima. 1937. Pušten je u saobraćaj kanal Moskva-Volga dug 128 kilometara, dubok 5,5 a širok 85 metara, čime je regulisana reka, a grad Moskva postao je luka povezana sa pet mora. 1940. Rođen je Ivan Rastegorac (Priština, 15. jul 1940 — Beograd, 12. decembar 2010) je bio srpski pesnik i filmski kritičar. Poreklom iz Trebinja. Kao mlad, često se selio, tako da je živeo i u Jagodini, da bi, početkom studija, došao u Beograd. Diplomirao je na Filološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu, na grupi za jugoslovensku književnost sa opštom književnošću. Bio je član Udruženja književnika Srbije od 1966. godine. Od 1978. do 1990. aktivno je učestvovao u umetničkom pokretu Klokotristi. Od 1996. uređuje magazin Književne novine. 1941. U bici kod Orše u Drugom svetskom ratu, sovjetska vojska prvi put je upotrebila plotunsko raketno oružje, popularno nazvano "kaćuša". Džeri Bejli: Oružje nekad i sad Šta je blanderbas? Kako su musketari dobili naziv? Umeš li da sastaviš viteški oklop? Ko je izumeo atomsku bombu? Šta je Molotovljev koktel? Koja vozila se pokreću pomoću gusenica? Pronađi odgovor na ova, i mnoga druga pitanja, u četvrtoj knjizi iz serije Veliki pronalasci. Naručite knjigu.   1958. Američke snage iskrcale su se u Libanu i intervenisale na zahtev predsednika Kamija Šamuna, omogućivši mu da se ponovo kandiduje za šefa države. 1968. Uspostavljen je prvi direktni putnički avio-saobraćaj između SAD i SSSR. Na liniji Moskva-Njujork počeli su da lete avioni "Aeroflota" i "Pan Amerikena". 1974. Na Kipru je vojnim udarom grupe grčkih oficira u Nacionalnoj gardi, pristalica pripajanja Grčkoj, oboren predsednik Makarios, a vlast je preuzeo Nikos Sampson, bivši lider EOK-e. Arhiepiskop Makarios je privremeno napustio Kipar. 1975. Sovjetski i američki vasionski brodovi "Sojuz 19" i "Apolo 18" lansirani su u orbitu oko Zemlje, u okviru zajedničkog programa kojim je predviđeno njihovo spajanje u svemiru. 1983. U napadu jermenskih terorista na prostorije turske vazduhoplovne kompanije na pariskom aerodromu "Orli", šest ljudi je poginulo, a 48 ranjeno. 1992. U organizaciji Građanskog saveza Srbije i Centra za antiratnu akciju ispred Savezne skupštine u Beogradu održan je protestni skup protiv diskriminacije i pretnje pripadnicima drugih nacionalnosti pod nazivom "Žuta traka". Neposredan povod za akciju bilo je prisilno iseljavanje Hrvata iz vojvođanskog sela Hrtkovci. 1995. Vojska Šri Lanke okončala je najveću ofanzivu od 1987. protiv tamilskih pobunjenika, tokom koje je poginulo najmanje 300 ljudi. 1997. U Majami Biču na Floridi ubijen je Đani Versaće, italijanski modni kreator, jedna od najpoznatijih ličnosti iz sveta mode krajem 20. veka. 1999. Nakon ulaska međunarodnih mirovnih snaga na Kosovo, u Prištinu je stigao šef civilne administracije UN Bernar Kušner, a vojni zvaničnici proglasili su Kosovo jednim od najopasnijih mesta na svetu zbog velikog broja mina koje su postavile sve strane u ratu. 2000. Zimbabve je ponovo zakonom uredio status crnih seljaka na farmama koje su posedovali belci u svih osam provincija. 2003. Umro je Hjum Kronin, brodvejski i holivudski glumac koji se prvi put na filmu pojavio 1943. godine u Hičkokovoj "Senci sumnje", a kasnije i u drugim filmskim ostvarenjima kao što su "Poštar uvek zvoni dvaput", "Dvanaest besnih ljudi" i "Čaura". 2004. Bivši ministar finansija Ruande Emanuel Ndindabahizi osuđen je na doživotnu robiju zbog učešća u genocidu 1994. godine. 2005. Veće Okružnog suda u Beogradu osudilo je četvoricu pripadnika paravojne formacije "Osvetnici" (Milana Lukića, Olivera Krsmanovića, Dragutina Dragićevića i Đorđa Ševića) na ukupno 75 godina zatvora zbog ratnog zločina otmice i ubistva 16 građana muslimanske nacionalnosti iz mesta Sjeverin. 2009. Umro je američki fotograf Džullijus Šulman koji se tokom karijere, koja je trajala sedam decenija, proslavio snimcima arhitektonskih zdanja i postao nezaobilazno ime u svetu fotografije urbanih sredina i arhitektonskih struktura. LINK. 2012.  Selest Houm (eng. Celeste Holm; Njujork, 29. april 1917 — Njujork, 15. jul 2012) bila je američka glumica, nagrađena Oskarom.   2013. - Google slavi Rembranta:

923. - Umro je Rober I Francuski, kralj Francuske (* 866). 1215. - engleski kralj Džon bez Zemlje je svojim pečatom potvrdio Veliku povelju slobode (lat. Magna Carta Libertatum). 1341. - Umro je Andronik III Paleolog, vizantijski car. 1383. - Umro je Jovan VI Kantakuzin, vizantijski car. 1389. - Kosovska bitka. 1467. - Umro je vojvoda od Burgundije Filip Dobri, osnivač Burgundije. 1520. - Papa Lav X ekskomunicirao je Martina Lutera bulom u kojoj je osudio kao jeres Luterove teze o indulgencijama, o dogmama i uređenju katoličke crkve. Ideje o reformi crkve sistematizovane u 95 teza Luter je 1517. prikovao na vrata Dvorske crkve u Vitembergu, označivši početak raskola katoličke Evrope. 1752. - Bendžamin Frenklin dokazuje da je munja zapravo elektricitet. 1843. - Rođen je Edvard Hagerup Grig, norveški kompozitor, pijanista i dirigent. Oliver Saks: Muzikofilija Kada se neka knjiga u prvom izdanju štampa u 100. 000 primeraka i kad je amazon. com proglasi za «hit meseca» – da li biste ikad rekli da ta knjiga ima bilo kakve veze s naukom? LINK Rekao je: Suddenly a mist fell from my eyes and I knew the way I had to take.   1850. - Rođen je Đorđe Vajfert, srpski privrednik († 1937) 1862. - Na Čukur-česmi u Beogradu turski vojnik ubio srpskog dečaka što je izazvalo sukobe u gradu. Turci su potom sa beogradske tvrđave, gde je bio smešten njihov garnizon, bombardovali Beograd. 1882. - Rođen je Jon Antonesku, rumunski general i državnik 1886. - Rođen je Havrijil Kosteljnik, rusinski pisac († 1948) 1900. - Rođen je Vladislav S. Ribnikar, novinar, učesnik NOR-a i direktor „Politike“ i TANJUG-a. 1902. - Rođen je Erik Erikson, nemački psihoanalitičar († 1994) 1903. - Nakon ubistva Aleksandra Obrenovića u Majskom prevratu, Skupština Srbije izabrala je Petra Karađorđevića za kralja Srbije. Tokom njegove vladavine učvršćen je parlamentarizam i ubrzan privredni i kulturni razvoj zemlje. Povukao se s vlasti 22. juna 1914, a kraljevska ovlašćenja dobio je njegov drugi sin Aleksandar. 1904. - Više od hiljadu ljudi, većinom žena i dece, poginulo blizu Njujorka u požaru koji je zahvatio brod „General Slokam“. 1907. - Počela Druga haška mirovna konferencija, na kojoj su 44 države, uključujući Srbiju i Crnu Goru, usvojile 13 konvencija o zakonima i običajima ratovanja („Haške konvencije“). Četvrtom konvencijom osnovan je Stalni arbitražni sud u Hagu. 1914. - Rođen je Jurij Andropov, ruski političar. 1919. - Engleski piloti Artur Braun i Džon Olkok okončali su prvi direktni let preko Atlantika. 1920. - Italijanski inženjer, jedan od osnivača bežične telegrafije Đuljelmo Markoni emitovao je u Engleskoj prvi muzički radio prenos u živo. Bila je to muzička numera čuvene australijske operske pevačice Neli Melba (Nellie). 1924. - Američki Indijanci bivaju proglašeni građanima Sjedinjenih Američkih Država. 1940. - Nemačke trupe probile Mažino liniju kod Sedana. Sistem utvrđenja dugačak 360 kilometara koji su Francuzi izgradili duž granice prema Nemačkoj između dva svetska rata, smatran je remek delom građevinarstva i fortifikacije. 1946. - Rođen je Demis Rusos, grčki pevač. 1950. - Rođen je Ivan Golac, bivši jugoslovenski i srpski fudbaler i fudbalski trener.  Mirko Vrbica: Ja, Dejan Stanković Luksuzno opremljena monografija kapitena reprezentacije Srbije Dejana Stankovića predstavlja hronologiju jedne izuzetno bogate i uspešne karijere. LINK   1952. - Rođena je Ljiljana Stjepanović, srpska glumica. 1954. - U Bazelu formirana UEFA. 1954. - Rođen je Džejms Beluši, američki glumac. 1963. - Rođena je Helen Hant, američka glumica. Rekla je: I think that all of us are 5-year-olds and we don't want to be embarrassed in the schoolyard. I usually don't read things written about me and I certainly don't read things if they are inappropriate. When you first entered the restaurant, I thought you were handsome. . . and then, of course, you spoke. You have five seconds to enjoy it and then you remember who you didn't thank.   1964. - Rođena je Kortni Koks, američka glumica, filmski producent i bivša manekenka. 1969. - Nakon povlačenja Šarla de Gola s političke scene, za predsednika Francuske izabran je Žorž Pompidu. 1975. - Košarkaši Jugoslavije postali su šampioni Evrope pobedom nad reprezentacijom SSSR u Beogradu. Mala škola košarke Saše Đorđevića Košarkaški as vas uvodi u svet košarke. Nakon knjige i oni koji je ne igraju poželeće loptu u rukama. LINK   1977. - Adolfo Suares i njegova koalicija Demokratskog centra pobedili su na prvim slobodnim izborima u Španiji nakon smrti Franciska Franka koji je diktatorski vladao od 1939. 1982. - Argentinske snage na Foklandskim ostrvima predale su se Britancima. Time je okončan rat u kojem je poginulo oko 1000 ljudi. 1988. - Pakistanski predsednik Zija ul Hak objavio je da će islamsko šerijatsko pravo postati vrhovni zakon u Pakistanu. 1992. - Parlament Japana, prvi put od Drugog svetskog rata, odobrio angažovanje japanskih vojnika u inostranstvu. 1992. - Srpski književnik Dobrica Ćosić izabran za prvog predsednika SR Jugoslavije. Za prvog premijera novoformirane države prethodnog dana izabran je američki biznismen srpskog porekla Milan Panić. Naručite danas. 1993 - Umro je Džejms Hant, engleski vozač formule 1. (*1947). 1994. - Izrael i Vatikan uspostavili su pune diplomatske odnose, potvrđujući dogovor o međusobnom priznanju i pomirenju nakon vekovnih sukobljavanja Jevreja i rimokatolika. 1995. - Savet bezbednosti UN usvojio rezoluciju o proširenju snaga UN u Bosni trupama za brza dejstva, sastavljenih od 12. 000 francuskih, britanskih i holandskih vojnika. Rusija i Kina su se uzdržale od glasanja. 1995. - Umro je Džon Vinsent Atanasov, pionir računarstva, pronalazača prvog automatskog digitalnog računara, mašine sa specijalnom namenom, koja je nazvana Atanasov-Beri računar. Atanasov-Beri računar, replika 1996. - Umrla je Ela Ficdžerald, američka pevačica (* 1917). 2000. - Rimsko-katolički biskup, Augustin Misago, optužen za saučesništvo u masakru više od pola miliona stanovnika Ruande 1994. i genocid, oslobodjen je optužbi i pušten na slobodu. 2000. - U pokušaju atentata u Budvi lakše ranjen Vuk Drašković, lider Srpskog pokreta obnove, u to vreme jedne od najvećih opozicionih političkih stranaka u Srbiji. 2001. - Kraj Petrovog Sela kod mesta Kladovo otkrivena je masovna grobnica u kojoj je zakopano oko 30 tela za koja se pretpostavlja da su žrtve rata na Kosovu u prvoj polovini 1999. 2001. - Šangajska petorka - Kina, Rusija, Kazahstan, Kirgistan i Tadžikistan su nakon prijema Uzbekistana u članstvo preimenovali svoju organizaciju u Šangajska Organizacija za saradnju (SCO), regionalnu organizaciju za borbu protiv islamskog militarizma. 2003. - Vaterpolo reprezentacija Srbije i Crne Gore osvojila je zlatnu medalju na Evropskom prvenstvu u Sloveniji. 2010. - Umro je Bekim Fehmiu, jugoslovenski i srpski glumac (* 1936).  Bekim Fehmiu: Blistavo i strašno "Blistavo i strašno" je knjiga sećanja na detinjstvo provedeno u Sarajevu, Skadru i Prizrenu, u godinama pred početak Drugog svetskog rata do 1954. Uspomene Bekima Fehmiua čitaju se kao dokumentarni roman. LINK   IZVOR

392. - Umro je Valentinijan II, car Zapadnog rimskog carstva. 1536. - Engleski sud je proglasio krivim za preljubu i incest Anu Bolen, drugu ženu kralja Henrija VIII, i njenog brata lorda Rošfora i osudio ih na smrt. Fiona Mekdonald: Ne bi želela da budeš udata za Henrija VIII Pripremi se. . . Kao ćerka plemića na kraljevom dvoru, uskoro ćeš napustiti bezbrižan život i postati žena Henrija VIII. Opasno je to! Najbitniji saveti stručnjaka: Pažljivo razmisli pre nego što prihvatiš kraljevu ponudu – opasno je biti njegova žena! PORUČITE   1567. - Rođen je Klaudio Monteverdi, italijanski kompozitor 1571. - Tatari su osvojili i zapalili Moskvu. 1767. - Đenova je prodala Francuskoj ostrvo Korziku. 1773. - Rođen je Klemens Meternih, austrijski državnik. 1796. - Trupe Napoleona Bonaparte ušle su u Milano. 1845. - Rođen je Ilja Iljič Mečnikov, ruski biolog 1847. - Umro je Danijel O'Konel, irski političar. 1848. - U Beču je izbio ustanak protiv apsolutističkog režima koji je primorao vladu da povuče oktroisani ustav donet 25. aprila i da raspiše izbore. 1859. - Rođen je Pjer Kiri, francuski fizičar. 1886. - Umrla je Emili Dikinson, američka književnica. (*1830. ) 1891. - Rođen je Mihail Afanasjevič Bulgakov, ruski pisac. 1892. - Rođen je Valter Bendžamin, nemački filozof 1914. - Umro je Jovan Skerlić, srpski istoričar i književni kritičar, profesor Beogradskog univerziteta, član Srpske kraljevske akademije. 1918. - Prva avionska pošta u svetu krenula je između Njujorka, Filadelfije i Vašingtona. 1923. - Velika Britanija priznala je Transjordan pod emirom Abdulahom kao nezavisnu državu. 1935. - Umro je Kazimir Malevič, ruski slikar 1935. - Otvorena prva linija moskovskog metroa Dimitrij Gluhovski: Metro 2033 Kultni internet roman Dmitrija Gluhovskog već je poznat stotinama hiljada internet - čitalaca. Objavljivanje ve knjige izazvalo je oduševljenje nestrpljive publike. Igrica koja prati Artemove doživljaje u moskovskom metrou je postala jedna od najpopularnijih igrica u svetu. . . PORUČITE Dimitrij Gluhovski: Metro 2034 Dve hiljade trideset i četvrta. Prošla je još jedna godina u kojoj poslednji pripadnici ljudske rase pokušavaju da prežive u svetu uništenom nuklearnim ratom. Veći gradovi zbrisani su sa lica zemlje, o malima se ništa i ne zna. PORUČITE   1937. - Rođena je Madlen Olbrajt, američka političarka 1940. - Kapitulirala je holandska vojska u Drugom svetskom ratu. 1940. - U SAD su počele da se prodaju prve najlon čarape. 1943. - Raspuštena je Komunistička internacionala (Kominterna). 1945. - Nemačke trupe napustile Jugoslaviju u Drugom svetskom ratu. U četvorogodišnjem ratu poginulo je, po zvaničnim podacima, 1. 706. 000 ljudi, a zemlja je porušena i opustošena. 1947. - Rođen je Ljubomir Ljupko Petrović, jugoslovenski fudbaler i fudbalski trener. 1948. - Novostvorenu državu Izrael su napali egipatski avioni, a sa severa i istoka libanske i jordanske trupe čime je počeo Arapsko-izraelski rat 1948. 1955. - U Beču je potpisan Austrijski državni ugovor kojim je okončana desetogodišnja saveznička okupacija, a Austrija postala nezavisna republika u granicama od 1. januara 1938. 1957. - Velika Britanija je izvršila prvu probu hidrogenske bombe u centralnom Pacifiku. 1964. - Umro je Dr Vladko Maček, hrvatski političar iz prve polovine 20. veka (rođ. 1879. ). 1967. - Umro je Pavle Holodkov, ruski operski pevač (rođ. 1888. ) 1982. - Rođen je Segundo Kastiljo, ekvadorski fudbaler 1987. - Umrla je Rita Hejvort, američka filmska glumica, holivudski seks simbol četrdesetih godina 20. veka. 1989. - Osnovan Radio B92 1989. - Sovjetski predsednik Mihail Sergejevič Gorbačov objavio je u Pekingu kraj kinesko-sovjetskih raskola. 1991. - Edit Kreson postala je prva žena premijer Francuske. 1992. - Hiljade pristalica opozicije u Azerbejdžanu zauzelo je u Bakuu zgradu parlamenta i predsedničku palatu. Narednog dana s vlasti je zbačen predsednik Ajaz Mutalibov koji je potom izbegao u Moskvu. 1992. - Tokom povlačenja Jugoslovenske narodne armije iz Bosne, u Tuzli je napadnut vojni konvoj. Ubijeno 49 vojnika. 1996. - Desničarski lider Atal Bihari Vadžpaji je postao premijer Indije, pošto je njegova Baratija Džanata partija na parlamentarnim izborima osvojila relativnu većinu. To je bilo prvi put da Hindu nacionalista dobije mesto premijera. 1996. - Skupština SR Jugoslavije smenila je guvernera Narodne banke Jugoslavije Dragoslava Avramovića, tvorca privredne reforme koja je početkom 1994. zemlju izvukla iz hiperinflacije. Avramović je prethodnog dana u svom ekspozeu u Skupštini optužio vladu SR Jugoslavije da blokira pregovore sa međunarodnim finansijskim organizacijama i time gura zemlju u propast. 1999. - Italija je dobila novog predsednika Karla Azelja Čampija. 2001. - Šef UNMIK-a Hans Hekerup potpisao je u Prištini "Ustavni okvir za samoupravu na Kosovu" i pored protivljenja Srba sa Kosova, koji su smatrali da taj najviši pravni akt pokrajine nije u skladu s rezolucijom UN o njenom budućem statusu. 2002. - Narodna banka Jugoslavije saopštila da je dinar postao konvertibilan u svim tekućim transakcijama sa inostranstvom, po prvi put od 1946, kada je bivša Jugoslavija postala član MMF. 2003. - Bivši direktor najveće aukcijske kuće Sotebis A. Alfred Taubam oslobođen je iz zatvora, u kome je bio oko godinu dana, zbog "nameštanja" provizije sa rivalskom kućom Kristis. 2003. - Haški tribunal za ratne zločine počinjene u Ruandi osudio je na doživotnu robiju bivšeg ministra informacija Eliezera Nijitegeka, a bivšeg gradonačelnika Lorenta Semanzu na 25 godina zatvora, zbog učešća u genocidu 1994. godine. 2007 - Srbija posle višemesečnih pregovora dobila novu Vladu - premijer ponovo Vojislav Koštunica, lider DSS IZVOR

1547. u Moskvi za prvog ruskog cara krunisan Ivan IV Vasiljevič. Poznat po značajnim reformama u Rusiji, ali i okrutnosti prema bojarima koju je primenjivao u nastojanju da centralizuje vlast i zbog ubistva sina, zbog čega je dobio naziv Grozni. 1553. osnovao prvu štampariju u Rusiji, a radi jačanja trgovine sa zapadnom Evropom 1584. podigao grad Arhangelsk. Potukao Mongole i osvojio Kazan 1552. i Astrahan 1556, a potom pripojio Sibir. 1778. Francuska priznala nezavisnost SAD tokom Američkog rata za nezavisnost od britanske kolonijalne uprave. U februaru iste godine u Parizu potpisan sporazum o savezu u tom ratu, a na hiljade dobrovoljaca krenulo da pomogne Amerikancima, među kojima i Lafajet, Sen Simon i Košćuško. 1794. - Umro je Edvard Gibon, engleski istoričar. 1864. Austrija i Pruska uputile ultimatum Danskoj zahtevajući da povuče Ustav po kom su pokrajine Šlezvig i Holštajn postale deo Danske. U ratu koji je usledio Danci poraženi, a sporna vojvodstva pala pod zajedničku upravu Pruske i Austrije. 1908. u Beogradu otvoren hotel „Moskva“, podignut na mestu kafane „Velika Srbija“. Zgradu projektovali arhitekta Jovan Ilkić i grupa arhitekata iz Sankt Peterburga. 1920. u SAD stupila na snagu prohibicija, zakonska zabrana proizvodnje i prodaje alkohola. 1924. Aleksandar Tišma (Horgoš, 16. januar 1924 — Novi Sad, 15. februar 2003) je bio jugoslovenski i srpski pesnik i pisac. U njegovim delima najviše su zastupljene lirske pesme, zatim romani i novele. Bio je urednik Letopisa Matice srpske u periodu od 1969. do 1973. 1927. - Umro je Jovan Cvijić, srpski geograf, predsednik Srpske kraljevske akademije. (*1865) 1945. pobedom savezničkih snaga pod komandom generala Bernarda Montgomerija i Omara Bredlija okončana nemačka ofanziva u Ardenima, u Belgiji. Ubijeno ili zarobljeno 220. 000 nemačkih i 77. 000 savezničkih vojnika. 1957. - Umro je Arturo Toskanini, italijanski dirigent. (*1867) 1961. - Maja Čiburdanidze, gruzijska šahistkinja i svetska prvakinja u šahu. 1961. - Rođen je Hari Mata Hari, bošnjački muzičar. 1969. sovjetski kosmonauti u svemirskim brodovima „Sojuz 4“ Vladimir Šatalov i „Sojuz 5“ Boris Voljanov, Aleksej Jelisejev i Jevgenij Krunov prvi put u istoriji spojili dve letelice s ljudskom posadom u orbiti oko Zemlje. 1969. u centru Praga češki student Jan Palah izvršio samoubistvo spaljivanjem u znak protesta zbog okupacije Čehoslovačke koju su, po nalogu Sovjetskog Saveza, izvršile članice Varšavskog pakta u avgustu 1968. 1971. - Rođen je Tupak Amaru Šakur, američki hip-hop muzičar 1979. - Alija, američka pevačica i glumica. († 2001. ) 1979. šah Irana Reza Pahlavi napustio zemlju pod pritiskom sledbenika ajatolaha Homeinija koji su potom preuzeli vlast. 1987. šef Komunističke partije Kine Hu Jaobang podneo ostavku, prihvativši krivicu za političke greške koje su izazvale studentske nemire. Funkciju generalnog sekretara Partije preuzeo Džao Cijang. 1991. SAD i zapadni saveznici počeli, u Zalivskom ratu, operaciju „Pustinjska oluja“ masovnim vazdušnim udarima po vojnim i industrijskim ciljevima u Iraku i Kuvajtu, 19 časova posle isteka ultimatuma Ujedinjenih nacija Bagdadu. 1993. u opkoljenom Sarajevu, koje je već mesecima bez struje i vode, poginulo osam, a povređeno 19 osoba od eksplozije granate koja je pala na mesto gde su ljudi čekali u redu za vodu. 1996. premijer Rusije Anatolij Čubajs, tvorac programa privatizacije, podneo ostavku. 1998. u eksploziji metana u rudniku „Soko“ u Čitluku kod Sokobanje poginulo 29 rudara. 2000. za predsednika Čilea izabran Rikardo Lagos, prvi predsednik-socijalista posle svrgnutog Salvadora Aljendea, kog su 1973. ubili pučisti predvođeni generalom Augustom Pinočeom. 2001. - Umro je Sergej Krajger, slovenački i jugoslovenski političar. 2001. u pokušaju državnog udara u Demokratskoj Republici Kongo ubijen predsednik Loran Dezire Kabila, a dužnost predsednika preuzeo njegov sin Žozef. Kabila na vlast došao u maju 1997. posle pobune koju su podržale Uganda i Ruanda, protiv tadašnjeg diktatora Mobutua Sese Sekoa. 2002. Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija jednoglasno usvojio sankcije protiv terorističke mreže „Al-Kaida“ i ostataka Talibana u Avganistanu i van te zemlje.   2009.   - Napustio nas je Bogdan Tirnanić, novinar. "Veliki, prevratnički novinar, kolumnista i kritičar kao da je bio poslednji čovek koji je držao Beograd na okupu, da se ne raspadne na skupinu zavađenih sela" - Teofil Pančić o Tirkeu, Vreme. KNJIGA - BEOGRAD ZA PONAVLJAČE Naručite knjigu. KNJIGA - BEOGRAD ZA POČETNIKE Naručite knjigu. 2012. - Slobodan Tišma je dobio NIN-ovu nagradu za roman "Bernardijeva soba". KNJGA - BERNARDIJEVA SOBA Naručite knjigu. IZVOR.

622. Istoričari smatraju da ovim datumom počinje prva godina islamske ere, odnosno dan kada je Muhamed, sa svojim pristalicama napustio Meku da bi osnovao prvi centar nove vere u Medini. Naručite knjigu. 1054. Zbog sukoba oko pitanja da li rimski papa ima primat među hrišćanskim poglavarima, došlo je do raskola između rimske i carigradske hrišćanske crkve. Spor je kasnije doveo do "velike šizme" i stvorene su dve crkve - istočnopravoslavna i zapadna rimokatolička. 1533. Prema naredbi španskog osvajača Fransiska Pizara, ubijen je car Inka Atahualpa, iako je dao traženi otkup - jednu sobu punu zlata i dve pune srebra. 1661. Stokholmska banka izdala je prve papirne novčanice u Evropi. 1723. Rođen je engleski slikar Džošua Rejnolds, jedan od najvećih portretista u istoriji slikarstva, prvi predsednik Kraljevske umetničke akademije (1768) i dvorski slikar od 1784. Izradio je oko 2. 000 portreta i snažno uticao na generacije engleskih portretista. 1858. Rođen je srpski vojvoda Petar Bojović, čuveni vojskovođa u ratovima 1912-18. Zaslužan je za pobede u Prvom balkanskom ratu nad turskom vojskom u bitkama kod Kumanova i Bitolja (1912), a u Drugom balkanskom ratu za uspeh u bici kod Bregalnice (1913) nad bugarskom vojskom. Za uspehe u Prvom svetskom ratu dobio je čin vojvode. Kao komandant Prve armije, 1. novembra 1918. oslobodio je Beograd. Umro je 1945. godine u Beogradu i sahranjen je bez vojnih počasti. 1861. Osnovano je Srpsko narodno pozorište u Novom Sadu. 1867. Francuski vrtlar Žozef Monije patentirao je u Parizu armirani beton. 1872. Rođen je norveški istraživač Rual Amundsen prvi čovek koji stigao na Južni pol (1911). Poginuo je u junu 1928. u avionskoj nesreći, pokušavajući da pronađe nestalu italijansku ekspediciju koja je krenula ka Severnom polu. Naručite danas. 1890. Umro je švajcarski pisac Gotfrid Keler najveći pripovedač nemačkog govornog područja u Švajcarskoj ("Ljudi iz Zeldvile", "Ciriške novele", "Sedam legendi", "Epigram", "Zeleni Hajnrih", "Martin Zalander"). 1896. Umro je francuski pisac Edmon Gonkur načiju je inicijativu osnovano književno društvo koje od 1903. nosi ime braće Gonkur "Academie des Goncourt". 1917. Osujećen je pokušaj boljševika da preuzmu vlast u Rusiji, Trocki je uhapšen, a Lenjin se povukao u ilegalu. 1918. U Jekaterinburgu je ubijen poslednji ruski car Nikola II Romanov i članovi njegove porodice. 1925. U Bagdadu je otvoreno zasedanje prvog izabranog parlamenta Iraka. 1935. U Oklahoma Sitiju postavljen je prvi u svetu parking merač. 1945. SAD su u pustinji Alamogordo, u državi Novi Meksiko, izvršile prvu probu atomske bombe, pod šifrovanim nazivom "Triniti". 1950. Na stadionu "Marakana" u Rio de Žaneiru, Urugvaj je u finalu svetskog prvenstva pobedio Brazil sa 2:1, osvojivši drugi put svetski fudbalski šampionat. Utakmicu je pratilo 199. 000 gledalaca. 1951. Belgijski kralj Leopold III abdicirao je u korist sina Boduena. 1965. Predsednici Francuke i Italije Šarl de Gol i Đuzepe Saragat otvorili su 11,6 kilometara dug tunel ispod Mon Blana koji je povezao dve zemlje. 1969. Američki vasionski brod "Apolo 11" lansiran je iz Kejp Kanaverala u istorijsku misiju ka Mesecu sa astronautima Nilom Armstrongom, Edvinom Oldrinom i Majklom Kolinsom. 1976. Indonezija je anektirala bivšu portugalsku koloniju Istočni Timor kao svoju 27. pokrajinu. 1979. Sadam Husein je postao predsednik Iraka. 1985. Umro je nemački pisac Hajnrih Teodor Bel, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1972, najprevođeniji nemački pisac posle Drugog svetskog rata ("Grupni portret s damom", "Mišljenje jednog klovna"). H. T. Bel: Bilijar u pola deset Romanom "Bilijar u pola deset" Hajnrih Bel daje istorijsku pozadinu Nemacke prve polovine dvadesetog veka. Taj dugacak period, izmedju 1907. i 1958. godine, od Vilhelmskog carskog rajha, preko Hitlera pa sve do ere prosperiteta Nemacke, odigrava se u jednom danu, ciji su glavni likovi "jaganjci", neduzno izlozeni mrznji preganjanja - nasuprot kojih stoje brojcano jaci "bivoli" kao alegorija zla.   Naručite. 1989. Umro je austrijski dirigent Herbert fon Karajan, jedan od najvećih dirigenata 20. veka. Od 1949. bio je dirigent Bečkog simfonijskog orkestra, od 1955. vodio je Berlinsku filharmoniju, a od 1956. do 1964. bio je direktor Bečke državne opere. 1990. Na Filipinima je u zemljotresu poginulo više od 1. 600 ljudi. 1995. Umro je britanski pesnik Stefan Spender. Na početku karijere nazvan je drugim Šelijem ("Dvadeset pesama", "Ruševine i viđenja"). 1998. Kosovski Albanci su u Prištini konstituisali paralelni kosovski parlament. Policija je, po naredbi srpskih vlasti koje su taj postupak smatrale nelegalnim, kao i majske izbore, zaposela prostorije i zaplenila dokumenta o radu parlamenta. 2000. U Budimpešti je umro pesnik Đerđ Petri, jedan od najpoznatijih mađarskih disidenata za vreme komunističkog režima Janoša Kadara. 2001. Predsednik Međunarodnog olimpijskog komiteta od 1980. Huan Antonio Samaran penzionisan je, a potom imenovan za počasnog doživotnog predsednika MOK-a. Njega je nasledio belgijski hirurg Žak Rog. 2001. Kineski i ruski predsednici Đijang Cemin i Vladimir Putin potpisali su prijateljski pakt kojim su postavljeni principi partnerstva dve zemlje, a u funkciji zaštite njihovih interesa. 2003. Vojnim pučem je svrgnuta vlada afričke ostrvske države Sao Tome i Principe dok je njen predsednik Fradike de Menezes bio u privatnoj poseti Nigeriji. 2004. Tribunal u Hagu obelodanio je optužnicu protiv bivšeg lidera Srba u Hrvatskoj Gorana Hadžića, zbog ratnih zločina nad hrvatskih i drugim nesrpskim stanovništvom u istočnoj Slavoniji. Hadzić je od tada u bekstvu. 2004. Na aerodromu u Tokiju uhapšen je bivši svetski prvak u šahu Bobi Fišer. U martu 2005. Fišer je otputovao na Island pošto je dobio državljanstvo te ostrvske zemlje i time izbegao deportaciju u SAD, koje ga traže više od deset godina zbog kršenja međunarodnih sankcija prema bivšoj SR Jugoslaviji, gde je 1992. odigrao šahovski meč sa Borisom Spaskim. Naručite knjigu. 2004. Umro je Čarls W. Svini, američki pilot koji je upravljao bombarderom koji je bacio atomsku bombu na japanski grad Nagasaki 1945. godine. 2005. UNESCO je uvrstio Mostar (BiH) na listu svetske kulturne baštine. LINK.

1216. - Umro je Inoćentije III, rimski papa. 1313. - Rođen je Đovani Bokačo, italijanski pisac. (†1375). Dekameron Život se voli, uživa i proživljava u svoj svojoj raznolikosti, odnosno u dobru i u zlu, u vrlini i u poroku, u ozbiljnim i smešnim aspektima. LINK Mali traktat u pohvalu Danteu Bokačo je taj koji nam daje naša čitanja Dantea, Bokačo je taj koji je Dantea prvi izveo na trg. LINK   1671. - U Moskvi javno pogubljen vođa ustanka donskih kozaka i seljaka Stepan Stenjka Timofejevič Razin. U ruskim narodnim pričama i pesmama postao simbol prkosa i pobune. 1826. - Pošto je ugušio pobunu janičara, turski sultan Mehmed II ukinuo vojni red i uveo nizam, redovnu vojsku. Janičare 1330. od otete i poturčene dece hrišćanskih podanika počeo da regrutuje sultan Orhan. 1852. - U Novom Sadu štampan prvi broj lista „Serbski dnevnik“, s književnim dodatkom „Sedmica“. List izlazio 12 godina i bio jedan od retkih slovenskih listova u austrijskoj carevini u to doba. 1858. - Rođen je švedski kralj Gustav V. (†1950). 1859. - Rođen je Pavle Paja Jovanović (Vršac, 16. jun 1859 — Beč, 30. novembar 1957) je bio jedan od najvećih srpskih slikara i tipičan predstavnik akademskog realizma. Ubrojen je među 100 najznamenitijih Srba.  Zahvaljujući izuzetno bogatom opusu a naročito delima sa temama iz narodnog života i onim sa istorijskom tematikom snažno je i široko uticao na likovno obrazovanje, kulturu ali i na rodoljublje naroda. 1876. - U Cetinju, posle pregovora vođenih od oktobra 1875. do februara 1876, potpisan ugovor o savezu Srbije i Crne Gore protiv Otomanskog carstva. Odlukom  Vrhovnog saveta odbrane Jugoslavije 25. decembra 1993. taj datum određen za Dan Vojske Jugoslavije. 1890. - Rođen je Sten Lorel, engleski filmski glumac. 1902. - Rođena je Barbara Maklintok, američki genetičar. Dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1983. (†1992). 1920. - U Londonu održana prva sednica Društva naroda. 1930. - Umro je Ljubomir Stojanović, srpski političar i filolog, sekretar Srpske kraljevske akademije. 1931. Rođen je Pavle Minčić (Beograd, 16. jun 1931 — Beograd, 25. januar 2015) je bio srpski glumac i režiser. Nastupao je na raznim pozorišnim scenama u Beogradu, širom Jugoslavije i u inostranstvu: Rusija, Bugarska, Francuska, Nemačka, Austrija, Švajcarska, Holandija i dr. Na sceni se bavio glumom, adaptiranjem tekstova, režijom i pisanjem muzike. Često je svirao pijano. Paralelno je igrao na mnogim jugoslovenskim televizijama (dramama, serijama i samostalnim šou programima), filmu i radiju.  1941. - Predsednik SAD Frenklin Ruzvelt naredio zatvaranje svih konzulata Nemačke u SAD do 10. jula. 1944. - U Drugom svetskom ratu na Visu sklopljen sporazum Tito-Šubašić o odnosima Narodnoodlobodilačkog pokreta i Vlade Jugoslavije u emigraciji. 1958. - Obešen Imre Nađ, premijer Mađarske u vreme antikomunističke pobune 1956, koju su ugušile sovjetske trupe. Nađ tada uhapšen i na montiranom procesu osuđen na smrt zbog izdaje. Na isti dan 1989. pola miliona Mađara u Budimpešti prisustvovalo njegovoj ponovnoj sahrani uz državne počasti. Spomenik Imreu Nađu u Budimpešti 1960. - Predsednik SAD Dvajt Ajzenhauer morao da odloži posetu Japanu zbog antiameričkih nereda u toj zemlji. 1961. - Ruski baletski igrač Rudolf Hametovič Nurejev zatražio azil u Francuskoj za vreme gostovanja u Parizu sa ansamblom baleta "Kirov". Karijeru nastavio u vodećim evropskim i američkim trupama i bio zvezda britanskog Kraljevskog baleta. Beatriče Mazini: Svet baleta Najčuveniji baleti i izvođači. Poslovi iza kulisa. Velike škole i male tajne. LINK Beatriče Mazini: Baletskim korakom Zoja ima deset godina i još od malih nogu ide u baletsku školu Teatra Akademija, najvažniju u gradu, jednu od najčuvenijih u svetu. LINK   1963. - Sovjetski Savez lansirao vasionski brod „Vastok 6“ s prvom kosmonautkinjom Valentinom Terješkovom. 1971. - Rođen je Tupak Šakur, američki glumac, reper i pesnik. (†1996). 1972. - U Hanoveru uhapšena Ulrike Majnhof, članica terorističke grupe Bader-Majnhof. 1976. - U Sovetu, najvećem crnačkom naselju u Južnoj Africi, izbili rasni neredi u kojima je, tokom nekoliko meseci, poginulo najmanje 600 crnaca i tri belca. 1977. - Umro je Leonid Brežnjev, lider Komunističke partije SSSR-a, zamenio Nikolaja Podgornog na mestu predsednika Prezidijuma Vrhovnog sovjeta SSSR-a. 1977. - Verner fon Braun, nemački inženjer (* 1912. ) 1983. - Za predsednika Prezidijuma Vrhovnog sovjeta SSSR-a izabran Jurij Andropov. 1992. - Predsednici SAD i Rusije Džordž Buš i Boris Jeljcin u Vašingtonu postigli dogovor o smanjivanju arsenala dalekometnih nuklearnih raketa za dve trećine do 2003. 1994. - Švajcarska odbila da izda vizu za ulazak u zemlju predsedniku Jugoslavije Zoranu Liliću, iako je dobio zvaničan poziv za učešće na međunarodnom skupu u Kran Montani. Odluka doneta na osnovu preporuke Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija u okviru mera o ekonomskoj blokadi Jugoslavije. 1996. - Međunarodni komitet Crvenog krsta saopštio da je na prostoru SFRJ za vreme ratnih sukoba, od 1991. do 1995, nestalo oko 20. 000 ljudi, od kojih oko 12. 000 u Bosni i Hercegovini. 1998. - Talibanska religiozna vojska u Avganistanu naredila zatvaranje više od 100 privatnih škola u kojima su se obrazovale devojčice. 1999. - Amnesti internešenel optužio SAD za kršenje ljudskih prava jer su nastavile da izvršavaju smrtnu kaznu, posebno zbog njene primene i nad osobama koje su počinile zločin pre 18. godine. 1999. - Novi predsednik Južnoafričke Republike Tabo Mbeki položio zakletvu. On na toj dužnosti zamenio Nelsona Mendelu, poznatog borca za prava crnaca, koji je skoro tri decenije proveo u zatvoru. Džon Majkl Kuci: Gvozdeno doba Pisano u periodu rasnih nemira i vanrednog stanja u Južnoafričkoj Republici, jedino je Kucijevo delo koje neposredno govori o istorijskim događajima. LINK Džon Majkl Kuci: Letnje doba Letnje doba je treći tom Kucijeve autobiografske fikcije, započete Dečaštvom i nastavljene u Mladosti. LINK   2001. - Pobedom koalicije leve orijentacije na izborima za gradonačelnika Berlina utrt put bivšim komunistima da uđu u gradsku vladu, prvi put od pada Berlinskog zida 1989. 2001. - Predsednik Rusije Vladimir Putin doputovao u Beograd, u prvu posetu šefa ruske države Jugoslaviji. 2001. - Predsednik SAD Džordž Buš mlađi i njegov ruski kolega Vladimir Putin sreli se prvi put u Sloveniji. Dogovoreni saradnju i stalne konsultacije. 2004. - Generalni sekretar UN Kofi Anan imenovao Danca Sorena Jesena Petersena za svog novog specijalnog predstavnika na Kosovu, šefa UNMIK-a. 2014. - U izdanju "Kompjuter biblioteke", iz štampe je izašla knjiga broj 472: Excle 2013 na dlanu je tu da vam pomogne kada nešto hoćete da uradite, a ne znate kako. Više o knjizi. IZVOR

1204. - Balduin I Flandrijski krunisan za latinskog cara Konstantinopolja koji su krstaši tokom Četvrtog krstaškog pohoda preoteli Vizantincima. 1532. - Španski osvajač Fransisko Pizaro iskrcao se s malom grupom vojnika na severnu obalu Perua. Savladavši otpor Indijanaca, Španija je 1572. osvojila Peru i držala ga u svom posedu do 1824. 1703. - Umro je Šarl Pero, francuski pisac. (*1628). 1770. - U Versaju se venčali francuski prestolonaslednik Luj, kasnije Luj XVI, i Marija Antoaneta, kćerka austrijske carice Marije Terezije. Posle Francuske revolucije 1789. osuđeni na smrt i pogubljeni na giljotini 1793. 1793. - Umrla je Marija Antoaneta, ćerka carice Marije Terezije, žena Luja XVI (rođ. 1755. ) 1812. - Turska i Rusija potpisale ugovor o miru u Bukureštu kojim su za srpske ustanike predviđeni opšta amnestija i pregovori s turskim vlastima o autonomiji Srbije. 1830. - Umro je Žozef Furije, francuski matematičar i fizičar. (*1768. ) 1881. - U okolini Berlina u saobraćaj pušten prvi električni tramvaj. 1898. - Rođena je Desanka Maksimović, srpska pesnikinja. († 1993. ) 1898. - Rođen je Rastko Petrović, srpski pesnik, putopisac i diplomata. 1905. - Rođen je Henri Fonda, američki glumac. († 1982. ) 1916. - Potpisan ugovor o trojnoj anglo-francusko-ruskoj kontroli Palestine radi podele bliskoistočnih teritorija Otomanskog carstva. 1917. - Umro je Vladislav Petković Dis, srpski pisac. (*1880). 1924. - Rođen je Daud Džavara, gambijski državnik. 1929. - U Holivudu dodeljene prve nagrade Američke filmske akademije, od 1931. poznate kao „Oskar“, filmu „Krila“, glumici Dženet Gejnor i glumcu Emilu Dženingsu. 1941. - Parlament Islanda ukinuo ugovor s Kraljevinom Danskom, iz 1814, po kojem je zemlja pod danskom dominacijom, i proglasio nezavisnost. Nezavisna Republika Island proglašena 17. juna 1944. posle plebiscita. 1943. - Umrla je Drinka Pavlović učesnica Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije. 1947. - Umro je Frederik Gaulend Hopkins, engleski biohemičar, nobelovac. 1953. - Rođen je Pirs Brosnan, irski glumac 1961. - General Park Čung Hi izvršio vojni udar u Južnoj Koreji. Bio na vlasti do 1979, kad ga je ubio šef obezbeđenja. 1966. - Rođena je Dženet Džekson, američka pevačica 1969. - Sovjetski vasionski brod „Venera 5“ približio se Veneri i izbacio sondu koja će slati podatke o toj planeti. 1970. - Rođena je Gabrijela Sabatini, argentinska teniserka. 1972. - Umro je Kvame Nkrumah, ganski političar i državnik. 1972. - Predsednici SFRJ i Rumunije Josip Broz Tito i Nikolae Čaušesku u rad pustili hidroenergetski sistem „Đerdap“ na Dunavu. 1973. - Rođena je Tori Speling, amerikčka glumica 1974. - Helmut Šmit postao kancelar Zapadne Nemačke posle ostavke Vilija Branta. 1974. - Rođena je Laura Pauzini, italijanska pop pevačica 1974. - Skupština SFRJ proglasila Josipa Broza Tita za doživotnog predsednika države. 1975. - Japanka Junko Tabei postala prva žena koja se popela na najviši svetski vrh, Mont Everest. 1984. - Umro je Irvin Šo, američki pisac. 1989. - Automobilom-bombom u Bejrutu ubijeni libanski verski vođa šeik Hasan Halid i 21 osoba. 1989. - Sovjetski predsednik Mihail Gorbačov i kineski lider Deng Sjaoping sreli se u Pekingu na Prvom kinesko-sovjetskom samitu, čime je i formalo, posle 30 godina, prekinut tihi hladni rat te dve najveće komunističke države. 1990. - Umro je Semi Dejvis Junior, američki zabavljač. 1991. - Kraljica Velike Britanije Elizabeta, tokom zvanične posete SAD, obratila se Kongresu. Prva kraljica koja se obratila Kongresu SAD. 1992. - Povlačeći se iz Bosne, JNA digla u vazduh bihaćki aerodrom Željava pod planinom Plješevicom, vredan oko šest milijardi dolara. 1997. - Umro je Đuzepe de Santis, italijanski filmski režiser. 1997. - Predsednik Zaira Mobutu Sese Seko napustio Kinšasu, ka kojoj su nezadrživo nadirali pobunjenici, čime je okončana njegova autokratska vladavina duga 32 godine. 2001. - SAD označile Pravu IRA, deo Irske republikanske armije, kao stranu terorističku organizaciju. 2003. - Umro je Robert Stak, američki glumac. IZVOR

Posebno izdvajamo Na današnji dan, 17. januara 1996. godine, računarom otkrivene nove planete. Astronomi Geoffrey Marcy i Paul Butler objavili su značajno otkriće u oblasti astronomije. Oni su Američkom astronomskom društvu u San Antoniju, Teksas, predstavili otkriće dve nove planete izvan našeg Sunčevog sistema. Ovo otkriće je predstavljalo značajan napredak u proučavanju egzoplaneta, planeta koje locirane izvan našeg solarnog sistema. Marcy, profesor fizike i astronomije na Državnom univerzitetu u San Francisku i gostujući naučnik na Univerzitetu u Kaliforniji u Berkliju, zajedno sa Paulom Butlerom, postdoktorskim istraživačem, koristili su neobičnu računarsku tehniku za analizu kretanja zvezda. Ova tehnika uključivala je analizu spektrografskih slika zvezda snimljenih tokom osmogodišnjeg perioda. Analizirajući pomake u svetlosti, oni su pokušali da identifikuju gravitacione uticaje planeta na te zvezde. Ova metoda korišćenja računarskih analiza za otkrivanje planeta bila je inovativna u to vreme. Njihov rad značajno je doprineo otkriću i identifikaciji novih planeta izvan našeg solarnog sistema, naporu koji su podržali opservatorije i teleskopi finansirani od strane Nacionalne fondacije za nauku (NSF). Od 1991. godine, ove ustanove igrale su ključnu ulogu u identifikovanju preko dve desetine novih planeta izvan našeg solarnog sistema. Ovo otkriće ne samo da je pokazalo potencijal računarski podržanih tehnika u astronomiji, već je otvorilo nove horizonte u istraživanju planeta izvan našeg solarnog sistema. Rad Marcyja i Butlera predstavlja prekretnicu u ovoj oblasti, jer je označio početak nove ere u potrazi za i proučavanju egzoplaneta. --------------------------------------------------- 395. - Umro je Teodosije I, poslednji car jedinstvenog Rimskog carstva (*347). 1377. - papa Grgur XI obnovio je papsko sedište u Rimu i time okončao avinjonsko „zatočeništvo“ rimskih papa. Sedište papa bilo je premešteno u Avinjon 1309. nakon poraza Bonifacija VIII u sukobu s francuskim kraljem Filipom IV Lepim. 1468. - Umro je Skenderbeg, albanski nacionalni junak. (*1405). 1562. - stupio je na snagu edikt iz Sen Žermena (Januarski edikt) kojim su priznati hugenoti (protestanti) u Francuskoj. Istog dana, vođe katolika, vojvoda od Giza i kardinal od Lorene, formirali su uniju (kasnije Sveta liga) koja će blokirati primenu edikta i izazvati verske ratove koji su, uz povremene prekide 36 godina razarali Francusku. Ratovi su prekinuti Nantskim ediktom koji je 1598. izdao Anri IV. 1600. - Rođen je Pedro Kalderon de la Barka jedan od najvećih španskih dramatičara. (†1681) 1706. - Rođen je Bendžamin Frenklin, američki naučnik i političar. (†1790) 1732. - Rođen je kralj Stanislav II Ponjatovski, poljski kralj. (†1798) 1773. - engleski moreplovac Džejms Kuk je brodom „Rezolušn“ prvi prešao Antarktički krug. 1863. - Rođen je Dejvid Lojd Džordž, engleski državnik. (†1945) 1863. - Rođen je Konstantin Sergejevič Stanislavski, ruski pozorišni glumac, teatrolog i reditelj (†1938) 1874. - Umrla su braća Čang i Eng, najpoznatiji sijamski blizanci. 1899 - Rođen je Al Kapone poznat i po imenu „Lice sa ožiljkom“ (Scarface), američki gangster. (†1947). 1919. - poljski kompozitor Ignaci Jan Paderevski, pijanista svetskog glasa, postao je prvi premijer republike Poljske, uspostavljene posle završetka Prvog svetskog rata. 1929. - Prvi put prikazan crtani film Mornar Popaj. 1942. - Rođen je Kasius Klej, poznat i kao Muhamed Ali, američki bokser. 1945. - sovjetske trupe i Poljske patriotske snage su u Drugom svetskom ratu oslobodile Varšavu, više od pet godina nakon pada glavnog grada Poljske u ruke nemačkih nacista. 1946. - u Londonu održana prva sednica Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija. 1947. - Proglašen prvi Ustav Narodne Republike Srbije. 1956. - Rođen je Pol Jang, britanski muzičar. 1959. - Senegal i Francuski Sudan doneli su odluku o formiranju federalne države pod nazivom Republika Mali. Odluka je stupila na snagu u aprilu. 1961. - ubijen je kongoanski državnik Patris Lumumba, bivši premijer Konga, tvorac nezavisnosti zemlje, simbol borbe protiv kolonijalizma i heroj „crne Afrike“. Protivustavno je smenjen s položaja premijera 5. septembra 1960, a 1. decembra uhvatili su ga vojnici generala Mobutua i prebacili u Katangu, gde je pod nerazjašnjenim okolnostima ubijen. 1962. - Rođen je Džim Keri, kanadski glumac i komičar. 1964. - Umro je Đorđe Andrejević Kun, srpski slikar i grafičar. (*1904). 1966. - u sudaru iznad Španije američkog bombardera „B-52“ i španskog aviona za snabdevanje gorivom poginulo je osam ljudi, a bombarder je bio prinuđen da u Atlantski okean baci hidrogensku bombu, koja nije eksplodirala. 1969. - Rođen je Tijesto, holandski trens didžej. 1971. - Rođen je Kid Rok, američki rok muzičar. 1991. - SAD i zapadni saveznici izveli su u Zalivskom ratu drugi i treći talas masovnog bombardovanja ciljeva u Iraku i Kuvajtu; tri iračke rakete „skad“ eksplodirale su u Tel Avivu. 1995. - u zemljotresu koji je pogodio šire područje japanskog grada Kobe poginulo je više od 6. 400 ljudi, a materijalna šteta je procenjena na 85,5 milijardi dolara. 1997. - u Dablinu je sud proglasio prvi razvod braka u istoriji Irske, na osnovu zakona odobrenog na referendumu, čemu se žestoko protivila rimokatolička crkva. 2000. - u Centru bezbednosti u Cetinju registrovana je Crnogorska pravoslavna crkva. Tu crkvu do sada nije priznala nijedna druga crkva, a na njenom čelu su sveštenici koji su isključeni iz ostalih crkava. 2002. - u erupciji vulkana Njiragongo u Demokratskoj Republici Kongo razoreni su grad Goma i okolna sela, život je izgubilo više od 100 ljudi, a desetne hiljada ostalo je bez svojih domova. 2003. - Bugarska vlada ukinula je sankcije protiv SR Jugoslavije uvedene 1998. ali su ostala zamrznuta sredstva koja pripadaju bivšem predsednika SRJ Slobodanu Miloševiću, njegovoj porodici i osmorici bivših visokih funkcionera. 2010. - Ninovu nagradu za roman godine je dobila Gordana Ćirjanić za roman: Naručite knjigu: "Ono što oduvek želiš". 2012. Naslovna strana NIN-a, i dobitnik NIN-ove nagrade za roman, Aleksandar Gatalica:   IZVOR.      

1453. U bici kod Kastijona Francuzi su postigli odlučujuću pobedu nad Englezima koja je dovela do okončanja Stogodišnjeg rata. 1762. Ubijen je ruski car Petar III tri dana nakon što je oboren sa vlasti i zatvoren. Presto je preuzela njegova supruga Katarina II (Velika), koja je kasnije postala jedan od najčuvenijih ruskih vladara. 1790. Umro je škotski ekonomista Adam Smit, uz Dejvida Rikarda, najpoznatiji predstavnik engleske klasične političke ekonomije. Postavio je osnove radne teorije vrednosti. ("Bogatstvo naroda", "Teorija moralnih osećanja"). 1890. Sesil Roudz, po kojem je Rodezija dobila naziv, postao je premijer Kapske kolonije u Južnoj Africi. 1912. Umro je francuski matematičar, fizičar i filozof Žil Anri Poenkare. Razvio je teoriju automorfnih funkcija i istraživao diferencijalne jednačine, a posebno su značajni njegovi radovi na području topologije i njegova interpretacija geometrije Lobačevskog. Objavio je oko 500 naučnih radova. O konstantama. Kako su nastale. Istorija govori da su oduvek bile tu. Vladaju svemirom, samo ih treba pronaći. Imaju kraljicu zvanu π.   VIŠE O KNJIZI. 1917. Britanska kraljevska kuća promenila je svoje ime Saks-Koburg-Gota u Vindzor zbog antinemačkog raspoloženja u Britaniji tokom Prvog svetskog rata. 1928. Umro je srpski geolog i paleontolog Svetolik Radovanović,član Srpske kraljevske akademije, prvi ministar privrede u Srbiji (1904-05). Reformisao je srpsko rudarsko i šumarsko zakonodavstvo, a 1892. je sa geologom Jovanom Žujovićem osnovao Srpsko geološko društvo. 1935.  Donald Saderland (eng. Donald Sutherland) je kanadski glumac, rođen 17. jula 1935. godine u Sent Džonu (Kanada). Saderland se proslavio tumačenjem uloga atipičnih vojnika u filmovima kao što su „Dvanaest žigosanih“ (,,The Dirty Dozen"), „MASH", „Kelijevi heroji“. Donald Satrlend je i otac Kifera Saderlanda, takođe glumca. 1945.  Princ Aleksandar II Karađorđević (London 17. jul 1945), je bivši jugoslovenski princ i pretendent na presto Srbije. Pripada lozi dinastije Karađorđevića.  Njegov otac, Petar II Karađorđević, u vreme njegovog rođenja je bio kralj Kraljevine Jugoslavije, ali je on svoja vladarska ovlašćenja preneo na Regentski savet, formiran 20. januara 1945. godine, a monarhija je kasnije, iste godine ukinuta. Princ Aleksandar je bio pretendent na presto Jugoslavije, a nakon njenog raspada, pretendent je na presto Srbije.  Aleksandar Karađorđević od 2001. godine živi sa suprugom u Kraljevskom dvoru u Beogradu. 1945. U Potsdamu je počela konferencija o posleratnoj budućnosti Evrope. Na skupu koji je okončan 2. avgusta predstavnici zemalja pobednica u Drugom svetskom ratu - SSSR-a, SAD i Velike Britanije, Staljin, Truman i Čerčil, kojeg je 28. jula zamenio novi šef britanske vlade Klement Atli, doneli su odluku o demilitarizaciji i denacifikaciji Nemačke i dogovorili su se o teritorijalnim promenama u istočnoj Evropi. Samo se SSSR raspala. SFRJ još nije postojala, ali će se i ona raspasti. 1946. U Beogradu je pogubljen Dragoljub Draža Mihailović,general kraljevske jugoslovenske vojske i vođa četničkog pokreta u Drugom svetskom ratu. U seriji „Ravna gora” scenariste i reditelja Radoša Bajića, Josipa Broza Tita igra Dragan Bjelogrlić, a Dragoljuba Dražu Mihailovića Nebojša Glogovac. Uprkos zabrani fotografisanja, „Blic” ekskluzivno objavljuje sliku Nebojše Glogovca u ulozi Draže Mihailovića. Zoin Mihailo: "Bolje da objave gde je sahranjen Draža Mihajlović. Ovako, narod ne zna pa mora da ga nosi u srcu. " 1954. Angela Dorotea Merkel (nem. Angela Dorothea Merkel; rođena 17. jula 1954. u Hamburgu kao Angela Dorotea Kazner) nemačka je političarka. Članica je Hrišćansko-demokratske unije, od koje je nominovana na mesto kancelara SR Nemačke na izborima za Bundestag 2005. Nakon višesedmičnog pregovaranja po završetku izbora, Angela Merkel 21. novembra 2005. postaje prva kancelarka u istoriji Nemačke i na čelu je tzv. „velike koalicije“ CDU/CSU i SPD. Uspešno posredujući u pregovorima oko budžeta EU, Merkel je stekla zavidnu reputaciju na međunarodnoj sceni. Koalicija koju je vodila Angela Merkel je pobedila i na izborima 2009. godine i na izborima 2013. godine. 1959. Umrla je čuvena američka džez i bluz pevačica Bili Holidej. 1968. U Iraku je oborena vlada Abdula Arefa, a na vlast je došlo desno krilo BAAS partije. Predsednik republike, a kasnije i vlade postao je general Ahmed Hasan al-Bakr. 1969. U Španiji, general Fransisko Franko imenovao je za svog naslednika princa Huana Karlosa, koji je preuzeo vođstvo države 22. novembra 1975, dva dana nakon diktatorove smrti. 1973. U Avganistanu je proglašena republika nakon vojnog udara kojim je prekinuta četrdesetogodišnja vladavina kralja Mohameda Zahir Šaha. Predsednik je postao bivši premijer Sardar Muhamad Daud Kan. 1975. Američki i sovjetski vasionski brodovi "Sojuz 19" i"Apolo 18" spojili su se u Zemljinoj orbiti. Komandanti letilica, Aleksej Leonov i Tom Staford, razmenili su čestitke, pri čemu je Rus govorio engleski a Amerikanac ruski. 1979. Diktator Nikaragve Anastasio Somoza Debajle dao je ostavku i pobegao iz zemlje, a vlast je preuzeo levičarski sandinistički pokret Danijela Ortege Savedre. 1984. Lansiran je sovjetski svemirski brod "Sojuz T12", a član posade Svetlana Savickaja postala je prva žena koja je "prošetala" svemirskim prostorom izvan letelice. 1994. Brazil je na svetskom fudbalskom prvenstvu u SAD osvojiočetvrtu šampionsku titulu. 1995. Umro je argentinski automobilski as Huan Manuel Fanđo, petostruki svetski šampion u "Formuli-1". 1996. Američki putnički avion "Boing 747" na liniji Njujork-Pariz ekplodirao je iznad Atlantskog okeana, nakon što je poleteo sa aerodroma "Kenedi". Poginulo je svih 230 putnika i članova posade. 1998. Posmrtni ostaci ruskog cara Nikolaja II Romanova i članova njegove porodice, preneti iz Jekaterinburga 80 godina nakon ubistva, sahranjeni su u Sankt Peterburgu. Svečanoj ceremoniji prisustvovao je i predsednik Rusije Boris Jeljcin. 1998. Džinovski talasi izazvani snažnim zemljotresom na dnu Pacifika odneli su šest sela na severozapadnoj obali Papue Nove Gvineje. Poginulo je oko 2. 000 ljudi. 1998. Na konferenciji UN u Rimu, predstavnici 120 zemalja usvojili su statut kojim je uspostavljan prvi stalni Međunarodni krivični sud za ratne zločine. SAD su odbile da se priključe tom sudu. Do marta 2003. sporazum je ratifikovalo 89 zemalja. 2001. Na osnovu odluke vlade SRJ, princ Aleksandar Karađorđević i članovi njegove porodice uselili su se u kraljevsku rezidenciju u Beogradu koja je jugoslovenskoj kraljevskoj porodici oduzeta posle Drugog svetskog rata. 2001. Nakon završetka sukoba na Kosovu i prestanka vazdušnih napada NATO-a na SRJ, istražitelji Međunarodnog suda za ratne zločine iz Haga pronašli su, prema izjavi portparola tužilaštva suda Florens Artman, tokom 1999. i 2000. godine 876 grobnica na Kosovu i ekshumirali 4. 392 žrtve od kojih je 2. 099 identifikovano. 2004. Grčke vlasti uhapsile su u Solunu Dejana Milenkovića Bagzija, osumnjičenog za saučesništvo u ubistvu premijera Srbije Zorana Đinđića. Nekoliko meseci kasnije Bagzi je izručen vlastima u Srbiji, gde je dobio status zaštićenog svedoka. 2005. Specijalni tribunal u Iraku podigao je prvu optužnicu protiv bivšeg predsednika te zemlje Sadama Huseina za zločine počinjene tokom njegove 35-godišnje vladavine. 2006. U cunamiju koji je pogodio indonežansko ostrvo Java poginulo je 525 osoba. Poplavni talas visok dva metra posledica je zemljotresa jačine 7,7 Rihterove skale, čije epicentar bio u Indijskom okeanu. 2008. Haški tribunbal pravosnažno je osudio penzionisanog generala JNA Pavla Strugara na sedam i po godina zatvora zbog granatiranja Strog grada u Dubrovniku u decembru 1991. godine. LINK.

1025. - Rođen je Boleslav Hrabri, kralj Poljske (*966. ili 967. ) 1239. - Rođen je Edvard I, engleski kralj. († 1307. ) 1397. - Danska kraljica Margreta I objedinila pod dansku krunu Dansku, Švedsku i Norvešku. 1579. - Engleski moreplovac i gusar Frensis Drejk proglasio suverenitet Engleske nad Nju Albionom, danas Kalifornijom. 1665. - Portugalci i Britanci potukli Špance kod Montes Klarosa. Portugalci još jednom pobedom nad Špancima, kod Vilje Visiose, ponovno uspostavili nezavisnost Portugala. 1682. - Rođen je Karl XII, švedski kralj. († 1718. ) 1696. - Umro je Jan III Sobjeski, poljski kralj. 1703. - Rođen je Džon Vesli, engleski sveštenik i reformator, osnivač pokreta metodista. 1719. - Umro je Džozef Adison, engleski pisac i političar. 1789. - Poslanici Trećeg staleža u francuskom parlamentu proglasili Narodnu skupštinu i ukinuli kralju pravo veta. Opsada Bastilje 1818. - Rođen je Šarl Guno, francuski kompozitor. 1843. - Na Novom Zelandu počela pobuna domorodaca Maora protiv Britanaca. Maori poraženi 1871. i povukli se u unutrašnjost ostrva. 1848. - Austrijske trupe pod komandom generala Alfreda Vindišgreca ugušile ustanak Čeha u Pragu. 1867. - Engleski hirurg Džozef Lister prvi put u istoriji medicine upotrebio antiseptik kada je operisao svoju sestru Izabelu. 1882. - Rođen je Igor Fjodorovič Stravinski, ruski kompozitor. († 1971. ) 1888. - Rođen je Hajnc Guderijan, nemački general, jedan od tvoraca taktike blickriga. († 1954). Stevan K. Pavlović: Hitlerov novi antiporedak Pavlović nastoji da dâ preglednu i hronološku analizu složenih ali međusobno povezanih ratnih dešavanja.  LINK   1925. - Potpisan Ženevski protokol, kojim je zabranjena upotreba bojnih otrova u ratu. Protokol potpisalo 29 zemalja. 1929. - Rođen je Tigran Petrosjan, jermenski šahista i svetski šampion u šahu. († 1984. ) Gari Kasparov: Kako život imitira šah Jedan od najcenjenijih umova današnjice pokazuje kako šahovske veštine mogu doprineti većem uspehu u profesionalnom i privatnom životu.  LINK Aleksandar Matanović: Šah je čudo Nekoliko stotina probranih partija vodećih velemajstora i isto toliko lepih kombinacija iz turnirske prakse možda će čitaocima otkriti neke od razloga dugovečnosti šaha.  LINK   1940. - Sovjetska Crvena armija okupirala Letoniju i Estoniju i uspostavila prosovjetsku administraciju. 1944. - Island postao nezavisna republika pošto su njegovi stanovnici na referendumu odlučili da se odvoje od Danske. 1947. - Ustavotvorna skupština Burme donela odluku da proglasi nezavisnu Republiku Burmu. 1950. - Ričard Loler u Čikagu izveo prvu operaciju presađivanja bubrega. 1953. - Sovjetske trupe ugušile pobunu u Istočnoj Nemačkoj. 1967. - Kina izvela probu prve hidrogenske bombe. 1971. - SAD i Japan potpisali sporazum o vraćanju ostrva Okinave pod suverenitet Japana 1972. 1980. - Rođena je Venus Vilijams, američka teniserka. 1982. - Predsednik Argentine, general Leopoldo Galtijeri, podneo ostavku posle poraza argentinske armije u ratu s Velikom Britanijom za Foklandska ostrva. 1988. - Oko 5. 000 radnika zemunske fabrike „Zmaj“ demonstriralo ispred zgrade Skupštine SFRJ nezadovoljno svojim socijalnim položajem. To je bio početak masovnih mitinga nazvanih „antibirokratska revolucija“, a poslužili su za učvršćivanje vlasti lidera komunista Srbije Slobodana Miloševića. 1990. - Demonstranti protiv Vlade Rumunije vratili se na ulice Bukurešta nekoliko dana posle sukoba s policijom i rudarima lojalnim Vladi, a u kojima je poginulo pet osoba, a nekoliko desetina ranjeno. 1991. - Parlament Južne Afrike ukinuo poslednji zakon na kojem je, od 1950, bila zasnovana politika aparthejda. 1992. - Nemci Tomas Kemtner i Hajnrih Stribig, dva poslednja zapadna taoca u rukama islamskih terorista u Libanu, vratili se u Nemačku posle tri godine zatočeništva. 1993. - U glavnom gradu Somalije Mogadišu poginulo šest, povređena 43 pripadnika mirovnih snaga Ujedinjenih nacija, kada su pokušali da uhvate lidera somalijskih gerilaca Mohameda Faraha Aidida. 1997. - Ministarstvo Jugoslavije za telekomunikacije izdalo rešenja o zabrani rada većeg broja privatnih i nezavisnih radio stanica. To je bila prva velika akcija vlasti protiv prava na slobodu informisanja u Jugoslaviji. 1999. - Međunarodna organizacija rada usvojila sporazum o zabrani najgorih formi prisilnog rada dece, uključujući ropstvo i nasilnu regrutaciju. 2001. - Na parlamentarnim izborima u Bugarskoj pobedio Nacionalni pokret bivšeg bugarskog cara Simeona II, čime je prvi put bivša monarhija postala politički aktivna u jednoj od zemalja Istočne Evrope. Simeon Saks Koburg 24. jula izabran za premijera Bugarske. 2002. - Egipatski arheolozi saopštili da su blizu piramida u Gizi našli najstariji nedirnut sarkofag, star oko 4. 500 godina. Keopsova piramida u Gizi 2002. - U Batajnici kod Beograda počele ekshumacija i obdukcija leševa za koje se veruje da su Albanci čija su tela tu dovezena posle intervencije NATO na Kosovu 1999. 2007. - U Budvi uhapšen bivši general srpske policije, Vlastimir Đorđević, optužen pred Haškim tribunalom za ratne zločine na Kosovu i Metohiji tokom 1999. godine. 2014. Umro je Vlastimir „Đuza“ Stojiljković (Ražanj, 30. jun 1929 — Beograd, 17. jun 2015). Bio je srpski glumac. Vlastimir „Đuza“ Stojiljković je rođen u učiteljskoj porodici. Završio je gimnaziju u Kruševcu, a glumom se bavio amaterski još kao srednjoškolac. Po završetku srednje škole se upisao na Rudarsko-geološki fakultet, koji je napustio u trećem semestru i upisao se na Akademiju pozorišnih umetnosti.   IZVOR

1102. - Koloman, ugarski kralj iz dinastije Arpadovića je krunisan u Biogradu za kralja Hrvatske i Dalmacije. 1395. - Umro je Kraljević Marko, najstariji sin i naslednik kralja Vukašina. 1510. - Umro je Sandro Botičeli, italijanski slikar. Venera i Mars, Sandro Botičeli, 1845. 1749. - Rođen je Edvard Džener, engleski lekar. Pronalazač vakcine protiv velikih boginja. (†1823). 1814. - Norveška proglasila nezavisnost od Švedske i usvojila novi ustav. 1838. - Umro je Moris de Taljeran Perigor, francuski sveštenik i političar. 1861. - Tomas Kuk organizovao prvi turistički „paket aranžman“ u svetu, šestodnevno putovanje iz Londona u Pariz. Grad na dlanu: London Grad je podeljen na delove, a svaki od njih ima svoju mapu i informacije o najvažnijim znamenitostima, prodavnicama, restoranima i zabavnim sadržajima. Poručite Grad na dlanu: Pariz Profesionalni turistički vodič ispričaće vam sve što treba da znate o Parizu. Poručite   1866. - Rođen je Erik Sati, francuski kompozitor i pijanist. 1881. - Rođen je Gavrilo Dožić, patrijarh srpski 1900. - Rođen je Ruholah Homeini, iranski verski vođa. 1903. - U Španiji nacionalizovana imovina crkve i ukinute su crkvene škole. 1906. - Rođena je Zinka Kunc, hrvatska pevačica. 1917. - Umro je Radomir Putnik, srpski vojvoda. (*1847). 1939. - Švedska, Norveška i Finska odbile su Hitlerov predlog da potpišu pakt o nenapadanju. Pakt su potpisale Danska, Estonija i Litvanija. 1940. - Trupe nacističke Nemačke u Drugom svetskom ratu ušle su u Brisel. 1944.  Milena Jesenska (češ. Milena Jesenská; Prag, 10. avgust 1896 — Ravensbrik, 17. maj 1944) češka spisateljica, novinar i prevodilac. 1946. - Premijer Rumunije u vreme Drugog svetskog rata Mitri Antonesku osuđen na smrt i streljan zbog saradnje s nemačkim nacistima. 1949. - Velika Britanija priznala nezavisnost Republike Irske i potvrdila pripadnost Severne Irske Ujedinjenom Kraljevstvu. 1954. - Vrhovni sud SAD je osporio propis iz 1896. da obrazovanje treba da bude „odvojeno ali jednako“, čime je formalno odbačena rasna segregacija u državnom školskom sistemu. 1965. - Prvi put prenet TV program u boji iz Velike Britanije u SAD. To je bio prenos emisije američke TV mreže NBC „Novi pogled na staru Englesku“ preko američkog komercijalnog telekomunikacionog satelita „Erli Bird“. 1966. - Osnovana Matematička gimnazija u Beogradu. 1970. - Rođen je Nebojša Dugalić, srpski glumac 1973. - Specijalni komitet američkog Senata počeo istragu o aferi Votergejt u kojoj su pristalice republikanske stranke bile optužene da su pred predsedničke izbore 1972. radi špijunaže provalile u sedište Demokratske stranke. Administracija tadašnjeg predsednika SAD Ričarda Niksona optužena je da ometa istragu, pa je pokrenut postupak za opoziv predsednika. Nikson je u avgustu 1974. dao ostavku, a predsednički položaj preuzeo je dotadašnji potpredsednik Džerald Ford. 1974. - U tri eksplozije automobila-bombi u centru Dablina 32 osobe su poginule, a više stotina je ranjeno. 1980. - Rođen je Davor Džalto, umetnik, teoretičar i istoričar umetnosti. 1987. - Irački ratni avion „F-I Miraž“ ispalio je dve „egzoset“ rakete na američki vojni brod „Stark“ koji je patrolirao Zalivom. Poginulo je 37, a ranjena su 62 mornara. 1997. - Loran Kabila je sa svojim trupama ušao u Kinšasu, preuzeo vlast u Zairu i promenio naziv države u Demokratska Republika Kongo. Kabila je ubijen u pokušaju državnog udara u januaru 2001, a vlast je preuzeo njegov sin Žozef. 1998. - Pripadnici separatističkog pokreta „Tamilskih tigrova“ ubili su Sarodžinija Jogesvarana, gradonačelnika Džafne, grada na severu Šri Lanke. 1999. - Izbore u Izraelu dobio vođa Laburističke partije Ehud Barak, čime je okončana trogodišnja vladavina premijera Benjamina Netanjahua, lidera desničarskog Likuda. 2000. - U Indoneziji održano prvo suđenje za kršenje ljudskih prava. U tom procesu dvadesetčetvoro vojnika i civila optuženo je za ubistvo desetina seljaka u masakru u provinciji Aseh 1999. 2000. - Vlada Srbije preuzela beogradski radio i televiziju „Studio B“ upadom policije u redakcije. Vlasti su u narednim mesecima na različite načine onemogućavale rad nezavisnih elektronskih medija u Srbiji i istovremeno otvarale nove pod državnom kontrolom i kontrolom vladajućih partija. 2001. - Svih 30 putnika, uključujući i iranskog ministra saobraćaja Rahmana Dadmana i zamenike ministara iz njegove delegacije poginulo je kada se na severu Irana srušio ruski avion Jak-40. 2002. - U Nišu postignut dogovor između Srpske i Makedonske pravoslavne crkve. 2003. - U najvećoj poplavi u poslednjih 50 godina, koja je posle velikih kiša zadesila Šri Lanku, poginulo je oko 250 ljudi, oko 55. 000 kuća je potpuno uništeno, a neka sela su zbrisana sa lica zemlje. Procenjeno je da je oko 150. 000 ljudi ostalo bez krova nad glavom. 2008. - U 23 grada u Srbiji održana kulturna manifestacija Noć muzeja koju je posetilo preko 450. 000 posetilaca. Ovo je peta godina kako se Srbija uključila u "Evropsku Noć muzeja". IZVOR

Posebno izdvajamo: Na današnji dan, 18. januara 1938. godine, inženjer James W. Bryce iz kompanije IBM napisao je memorandum koji je označio početak razvoja mašine koja samostalno računa za Harvard Univerzitet, kasnije nazvane Harvard Mark I. Ovaj projekat je uspešno završen 1944. godine, čime je Harvard Mark I postao prva mašina te vrste koja je bila potpuno automatizovana.   Ova inovativna mašina imala je sposobnost da obavlja tri aritmetičke operacije (sabiranje ili oduzimanje) u sekundi, a posedovala je memoriju koja je mogla da čuva do 72 broja. Harvard Mark I bio je posebno značajan zbog nekoliko inovacija koje je uveo James W. Bryce, uključujući tehnike brzog množenja i deljenja, unakrsnog sabiranja, te sposobnost vizualizacije rezultata.   Ovaj događaj predstavlja važan trenutak u istoriji računarstva jer je Harvard Mark I predstavljao prelazak od mehaničkih ka elektromehaničkim sistemima u obradi podataka. Stavljanjem temelja za budući razvoj kompjutera i automatizaciju izračunavanja, Harvard Mark I je odigrao ključnu ulogu u oblikovanju modernog doba računarstva. ------------ 1520. - Kralj Danske i Norveške Kristijan II (Christian) pobedio je Šveđane i osvojio Švedsku. 1654. - Vođa zaporoških kozaka hetman Bogdan Hmeljnicki priznao je vrhovnu vlast moskovskog cara. Time se Ukrajina ujedinila s Rusijom, što je izazvalo rusko-poljski rat (1654-67). 1689. - Rođen je francuski filozof Šarl Luj de Sekonda Monteskje (Charles Louis, Secondat, Montescljuieu), autor kapitalnog dela "Duh zakona" u kojem je razvio teoriju o podeli vlasti na zakonodavnu, izvršnu i sudsku koja je postala temelj parlamentarne demokratije. 1778. - Engleski moreplovac Džejms Kuk (James Cook) otkrio je Havaje, koje je nazvao Sendvič ostrva po imenu lorda Sendviča (Sandnjić). 1778. - U dvorani ogledala palate u Versaju pruski kralj Vilhelm I (Wilhelm) proglašen je za prvog cara novostvorenog Nemačkog carstva. 1882. - Rođen je engleski pisac Alen Aleksander Miln (Alan Alexandre Milne), autor popularnih romana za decu "Kad smo bili vrlo mladi", "Vini Pu", "Kuća na Puovom uglu", "Sad nas je šestoro". 1904. - Rođen je američki filmski glumac engleskog porekla Arčibald Aleksander Lič (Archibald Alexander Leać), poznat kao Keri Grant (Cary), sjajan komičar u komedijama Hauarda Hoksa (Howard Hawks) i tumač karakternih uloga u filmovima Alfreda Hičkoka (Hitchcock) ("Strašna istina", "Filadelfijska priča", "Sever-severozapad", "Drž'te lopova!"). 1909. - Rođen je srpski i jugoslovenski pisac Oskar Davičo, koji je 50-ih i 60-ih godina 20. veka izvršio značajan uticaj na srpsku poeziju. U tom periodu Davičo je i jedna od najaktivnijih i najdinamičnijih ličnosti u književnom životu Beograda i Jugoslavije (zbirke pesama "Višnja za zidom", "Nastanjene oči", romani "Pesma", "Beton i svici"). Oskar Davičo, čačanska Gimnazija, poezija i ja. 1919. - Francuski premijer Žorž Klemanso (Georges Clemenceau) otvorio je Versajsku mirovnu konferenciju nakon okončanja Prvog svetskog rata. Mirovnim ugovorom potpisanim 28. juna, Nemačka je preuzela odgovornost za rat, obavezala se na isplatu ratne štete i zabranjeno joj je naoružavanje. Stvorene su nove države Poljska, Mađarska, Čehoslovačka, Estonija, Letonija, Litvanija i Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca. 1944. - Nakon sedmodnevnih žestokih borbi sovjetske trupe su u Drugom svetskom ratu okončale blokadu Lenjingrada, u kojem je tokom nemačke opsade od septembra 1941. od iscrpljenosti i gladi umrlo oko 620. 000 ljudi. 1974. - Posle sedmodnevnih pregovora Egipat i Izrael potpisali su sporazum o dezangažovanju vojnih snaga duž Sueckog kanala. 1977. - U najtežoj železničkoj nesreći u Australiji, oko 80 ljudi je poginulo kada je voz u Sidneju udario u betonski most. 1977. - U avionskoj nesreći blizu Sarajeva poginuli su predsednik vlade SFR Jugoslavije Džemal Bijedić, njegova supruga Razija i još šest putnika. 1989. - Četvrti dan zaredom hiljade Čehoslovaka slivalo se ka centralnom praškom trgu Vaclavske namesti pevajući "sloboda", "istina" i "ljudska prava" u mirnom protestu protiv komunističkih vlasti. 1991. - Parlament Jordana je osudio vazdušne napade na Irak u operaciji "Pustinjska oluja" i pozvao arapske i islamske zemlje na akciju protiv SAD i njenih saveznika; Irak je lansirao osam raketa "skad" na Izrael, u pokušaju da jevrejsku državu uvuče u Zalivski rat. 1996. - Vladajuća socijalistička partija (PASOK) izabrala je Kostasa Simitisa (Costas) za premijera Grčke, nakon što je teško oboleli osnivač PASOK-a Andreas Papandreu (Papandeou) podneo ostavku. 1997. - Franc Vranicki (Franz Vranitzky) podneo je ostavku na položaj austrijskog kancelara na kojem je bio skoro 11 godina. 1999. - Odluka vlade SR Jugoslavije da predstavnika OEBS na Kosovu Vilijama Vokera (William Walker) proglasi "personom non grata" i da uskrati dozvolu glavnom tužiocu Međunarodnog suda za ratne zločine Luiz Arbur da uđe u zemlju, dodatno je zaoštrila jugoslovenske odnose s međunarodnom zajednicom. 2001. - SAD su ukinule sankcije SR Jugoslaviji uvedene početkom 1999. zbog politike režima Slobodana Miloševića prema Albancima na Kosovu. Američkim firmama tada je bilo zabranjeno da posluju sa Jugoslavijom. Pored skidanja te zabrane, ukidanje američkih sankcija otvorilo je vrata za ulazak stranih kredita u SR Jugoslaviju. 2002. - Vlada Sijera Leonea objavila je kraj građanskog rata tokom kojeg je ubijeno oko 50. 000 ljudi, mahom civila. Rat protiv vlade vodio je Ujedinjeni revolucionarni front (RUF) poznat po svojoj brutalnosti. 2003. - Na Šestom vanrednom kongresu Socijalističke partije Srbije (SPS) za predsednika partije ponovo je izabran haški zatvorenik Slobodan Milšević. 2005. - Evropski proizvođač aviona "Erbas" predstavio je u Tuluzu (Francuska) svoj novi avion A380, najveći putnički mlaznjak koji je ikad napravljen. Novi dvospratni avion ima raspon krila od 80 metara, rep visok kao sedmospratnica i preko 550 sedišta. U njegov razvoj uloženo je 13 milijardi dolara.   IZVOR.

64. Dve trećine Rima izgorelo je u požaru. Car Neron optužio je hrišćane da su podmetnuli požar i prognao ih iz Rima. Danas se ne vidi da je Rim bio spaljen, ali se i dalje vidi da je Beograd porušen u bombardovanju 1999. 1290. Kralj Edvard I proterao je Jevreje iz Engleske. 1374.  Frančesko Petrarka (ital. Francesco Petrarca; Areco, 20. juli 1304 — Arkva Petrarka, 18. juli 1374) bio je italijanski pesnik na narodnom i latinskom jeziku, humanista, autor Kanconijera. 1536. Engleski parlament doneo je odluku o nepriznavanju papske vlasti u Engleskoj. Engleskom je tada vladao Henri VIII. 1610. Umro je italijanski slikar Mikelanđelo Merizi da Karavađo, koji je već u ranoj fazi prekinuo sa manirizmom i naturalističkim realizmom slikao likove iz svakodnevnog života, koristeći svetlost kao glavni elemenat kompozicije. 1635. Rođen je engleski fizičar Robert Huk. Usavršio je mikroskop i eksperimentalno dokazao da se centar težišta Zemlje i Meseca kreće oko Sunca u elipsi. Formulisao je osnovni zakon teorije elastičnosti ("Hukov zakon"). 1721. Umro je francuski barokni slikar Žan Antoan Vato, dominantna ličnost francuskog slikarstva početkom 18. veka ("Polazak na Kiteru", "Parisov sud"). 1811. Rođen je engleski pisac Vilijam Mejkpis Tekeri, jedan od najznačajnijih satiričara 19. veka ("Vašar taštine"). Vilijam Mejkpis Tekeri: Ruža i prsten Priča o kraljeviću koji se zvao Điljo i o kraljeviću kome je je bilo ime Balbo (domaća predstava za veliku i malu decu). Naručite knjigu. 1870. Prvi vatikanski koncil proglasio je dogmu o papinoj nepogrešivosti (infalibilitet) o pitanju vere i morala svih vernika. 1872. Umro je meksički državnik i nacionalni heroj Benito Pablo Huarez. Kao predsednik Meksika (tri puta, 1858, 1867, 1871) odvojio je crkvu od države i sproveo niz reformi kojima je smanjio moć crkve i vojske. 1887. Rođen je norveški oficir Vidkun Kvisling, premijer marionetske pronacističke vlade u Drugom svetskom ratu (1942-45). Po završetku rata osuđen je na smrt i streljan, a njegovo ime postalo je simbol nacionalne izdaje. 1918. Rođen je južnoafrički političar Nelson Mandela, lider Afričkog nacionalnog kongresa i borac protiv aparthejda. Nakon 28 godina provedenih u zatvoru, postao je 1994. prvi crnac predsednik Južne Afrike. 1921. Rođen je američki astronaut Džon Glen, prvi Amerikanac koji je 1962. obleteo Zemlju u kosmičkom brodu "Merkjuri-Atlas 6". 1925. Budući nacistički lider Nemačke Adolf Hitler je objavio prvi tom svog ličnog manifesta "Majn kampf". 1933. Rođen je Jevgenij Aleksandrovič Jevtušenko, predvodnik post staljinističke generacije ruskih pesnika ("Padaju beli snegovi", "Obećanje", "Hidrocentrala u Bratsku", "Autobiografija"). 1936. Pobunom u Melilji, u španskom Maroku, protiv vlade Narodnog fronta premijera Manuela Asanje, počeo je građanski rat u Španiji. 1942. Nemci su, u Drugom svetskom ratu, uz pomoć domobrana, nakon više od mesec dana borbi pobedili partizanske snage na planini Kozari, u severozapadnoj Bosni. Spaljena su sela, a oko 50. 000 ljudi odvedeno je u logore. 1942. SAD su u Drugom svetskom ratu objavile rat Bugarskoj, Mađarskoj i Rumuniji. 1944. - Rođena je Milka Canić, lektor i supervizor popularnog srpskog kviza „TV Slagalica“. „Glas javnosti“ ju je u jednom svom intervjuu opisao kao jednu od najpopularnijih televizijskih ličnosti u Srbiji. Po zanimanju je diplomirani filolog. Radila je kao profesor u Prištinskoj gimnaziji, zatim u Vojnoj gimnaziji u Beogradu a kasnije kao lektor. Trenutno ima duplo više fanova na Fejsbuku, od Predsednika Srbije Borisa Tadića. 1971. Šest emirata u Persijskom zalivu - Abu Dabi, Dubai, Šardža, Adžman, Um-al-Kajvajn i Fudžajra - sklopilo je sporazum o osnivanju federacije Ujedinjeni Arapski Emirati. Sporazum je stupio na snagu u decembru 1971, a u februaru 1972. federaciji se priključio i Ras-al-Kajma. 1972. Egipat je zatražio od SSR-a da povuče svih 20. 000 vojnih savetnika, optuživši Moskvu da nije poslala obećano oružje. 1991. Predsedništvo SFRJ u Beogradu donelo je odluku o povlačenju Jugoslovenske narodne armije iz Slovenije, nakon što je ta jugoslovenska republika 25. juna proglasila samostalnost. 1992. Ratni brodovi NATO-a uplovili su u Jadransko more radi kontrole sprovođenja sankcija UN protiv SR Jugoslavije, u prvoj takvoj operaciji u Evropi od Drugog svetskog rata. 1994. U eksploziji podmetnute bombe u centru jevrejske zajednice u Buenos Ajresu poginulo je 96 ljudi. 2001. Skupština Srbije usvojila je zakone o radio-difuziji, o borbi protiv organizovanog kriminala i mafije, kao i zakon kojim se Resor državne bezbednosti MUP-a Srbije transformiše u samostalnu Bezbednosno-informativnu agenciju. 2002. A. J. P. Abdul Kalam, etnički Tamil, postao je 12. po redu predsednik Indije i treći je Musliman izabran na tu visoku državnu funkciju. Kalam je naučnik i tvorac indijskog nuklearnog programa. 2003. Britanska policija pronašla je telo naučnika Dejvida Kelija, stručnjaka za naoružanje u Ministarstvu odbrane, koji je bio glavni izvor britanskog BBC za tvrdnju o navodnom vladinom falsifikovanju podataka o iračkom oružju za masovno uništenje. Prema izveštaju policije Keli je izvršio samoubistvo. 2005. Bivši komandant Jedinice za specijalne operacije (JSO) Milorad Ulemek, zvani Legija i još trojica pripadnika JSO osuđeni su na po 40 godina zatvora zbog ubistva bivšeg predsednika Srbije Ivana Stambolića i pokušaj ubistva lidera SPO Vuka Draškovića u Budvi. Maksimalne kazne zatvora potvrdio je Vrhovni sud Srbije 28. juna 2006. 2005. Umro je general Vilijam Vestmorlend, komandant američkih vojnih operacija u Vijetnamu. 2014. - Gugl slavi Mendelu. LINK.

1155. - Papa Adrijan IV krunisao nemačkog kralja Fridriha I Barbarosu za rimsko-nemačkog cara. 1429. - Odigrala se Bitka kod Pataja, jedna od bitaka Stogodišnjeg rata. Francuska vojska, pod vođstvom Jovanke Orleanke i vojvode od Alensona, napala i potukla engleske trupe koje su se povlačile posle neuspele opsade Orleana. 1583. - U Londonu izdata prva polisa životnog osiguranja u svetu. 1629. - Umro je Pit Piterzon Hajn, holandski mornarski oficir (* 1577. ). 1769. - Rođen je Robert Stjuart, vikont Kaslrej, britanski političar. 1812. - Rođen je Ivan Aleksandrovič Gončarov, ruski pisac, autor romana „Oblomov“. 1812. - Kongres SAD usvojio deklaraciju o objavi rata Velikoj Britaniji. 1815. - U bici kod Vaterloa u Belgiji udružene britanske i pruske trupe pod komandom britanskog i pruskog vojskovođe Velingtona i Blihera potukle Napoleona Bonapartu. 1817. - U Londonu otvoren most Vaterlo preko reke Temze. 1839. - osnovana Prva beogradska gimnazija. 1853. - Umro je Branko Radičević, pesnik romantičar. Branko Radičević: Đački rastanak i druge pesme   Veliki datum naše nove poezije i Vukove epohe predstavljaju Brankove pesme.   LINK   1868. - Rođen je Mikloš Horti de Nađbanja, mađarski admiral i državnik. 1881. - Rusija, Austrija i Nemačka potpisale tajni savez „Liga tri cara“ na tri godine. 1882. - Rođen je Georgi Dimitrov, bugarski revolucionar i državnik. 1884. - Rođen je Eduar Daladje, francuski političar. (†1970). 1916. - Umro je Helmut fon Moltke Mlađi, nemački general, načelnik nemačkog generalštaba. 1928. - Umro je Roald Amundsen, norveški istraživač. (* 1872. ) 1936. - Umro je Aleksej Maksimovič Pješkov, Maksim Gorki, ruski pisac, utemeljivač socijalističkog realizma. 1940. - Francuski general Šarl de Gol iz Londona uputio čuvenu radio poruku Francuzima u kojoj je sebe proglasio liderom Slobodne Francuske, a Francuze pozvao na otpor nemačkoj okupaciji. 1940. - Nemci u Drugom svetskom ratu zauzeli francusku luku Šerbur. 1942. - Rođen je Pol Makartni, britanski pevač, muzičar i tekstopisac, član grupe Bitls. Rekao  je: "Na kraju, ljubav koju dobijete jednaka je ljubavi koju date. ""Postoje samo 4 čoveka koji znaju šta su stvarno bili Bitlsi. " 1946. - Rođen je Fabio Kapelo, italijanski fudbalski trener. Sajmon Kuper: Fudbalom protiv neprijatelja Fudbal je mnogo više od najpopularnije igre na svetu. LINK Eduardo Gaelano: Fudbal Niz mini-eseja o istoriji fudbala, fudbalskim zvezdama, magiji lopte, driblingu, ali i diktaturama južnoameričkih zemalja, favelama, politici. LINK   1953. - Proglašena Republika Egipat, za predsednika izabran general Mohamed Nagib, vođa pobune kojom je 1952. zbačen kralj Faruk. 1968. - Britanski Dom lordova odbacio odluku laburističke vlade o sankcijama protiv režima bele manjine u Rodeziji. 1969. - Rođena je Milka Forcan, poslovna žena. 1975. - Princ Fejsal Musaid javno pogubljen u Rijadu zbog ubistva kralja Saudijske Arabije Fejsala, u martu 1975. 1978. - Rođena je Snežana Perić, srpska karatiskinja. 1979. - Lider SSSR Leonid Brežnjev i predsednik SAD Džimi Karter u Beču potpisali sporazum o ograničenju strateškog nuklearnog naoružanja, SALT 2. 1983. - Prva Amerikanka poletela u svemir, kao član posade šatla Čelendžer. Sally Ride, prva amerikanka u svemiru 1993. - Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija odobrio slanje 7. 600 pripadnika mirovnih snaga u šest gradova u Bosni i Hercegovini. 1995. - Snage bosanskih Srba oslobodile poslednje od 372 pripadnika mirovnih snaga u Bosni koje su držale kao taoce od kraja maja, posle napada aviona NATO na srpske položaje u okolini Pala. 1996. - Benjamin Netanjahu postao najmlađi premijer u istoriji Izraela, posle izborne pobede desne koalicije. 1996. - Savet bezbednosti UN ukinuo zabranu izvoza teškog naoružanja bivšim jugoslovenskim republikama. Embargo na izvoz uveden u septembru 1991. 1997. - Lidera Crvenih Kmera Pola Pota zarobila grupa njegovih bivših sledbenika i osudila na doživotnu robiju. Smatra se da je Pol Pot odgovoran za smrt više od dva miliona kambodžanskih civila. 2000. - Eritreja i Etiopija u Alžiru potpisale sporazum o prekidu vatre kojim je okončan dvogodišnji rat te dve zemlje. 2000. - Savet bezbednosti UN potvrdio da je Izrael okončao dvadesetdvogodišnju okupaciju južnog Libana. 2001. - Oko 30. 000 pripadnika sirijske vojske napustilo Bejrut, posle 25 godina prisustva u Libanu. Sirija pozvana u Liban 1976. u sklopu arapskih mirovnih snaga koje su imale zadatak da uguše građanski rat u toj zemlji. 2002. - Premijer Slovenije Janez Drnovšek posetio Jugoslaviju, kao prvi funkcioner te države u poseti Jugoslaviji posle raspada SFRJ. 2002. - U eksploziji bombe koju je aktivirao palestinski bombaš-samoubica, u prepunom autobusu u Jerusalimu, poginulo 19, povređeno više od 50 osoba. 2004. - Evropski savet odlučio da Hrvatskoj dodeli status zvaničnog kandidata za članstvo u EU. 2010 - Umro je Žoze Saramago, portugalski književnik, dobitnik Nobelove nagrade za 1998. godinu. (* 1922) Žoze Saramago: Slepilo  U neimenovanom gradu neimenovane države, iznenada oslepi čovek koji u kolima čeka da se promeni svetlo na semaforu. LINK Rekao je: "Ja samo postavljam dva pitanja: Koliko zemalja ima vojne baze u SAD i u koliko zemalja nema baza SAD. " 2010. - Umro je Drago Ćupić, srpski lingvista. 2010. - Umro je Bogdan Bogdanović (Beograd, 20. avgust 1922. — Beč, 18. jun 2010). Bio je bio srpski arhitekta, graditelj, umetnik i filozof, profesor Beogradskog univerziteta od 1973. godine, gradonačelnik Beograda od 1982. do 1986. Poznat je po svojim smelim idejama. Značajan je neimar memorijalne arhitekture, spomen-obeležja podignutih u drugoj polovini dvadesetog veka, žrtvama fašizma u Drugom svetskom ratu, širom SFR Jugoslavije. Najznačajniji spomenici Bogdana Bogdanovića nalaze se u Beogradu, Jasenovcu, Garavicama, Prilepu, Mostaru i Kruševcu. IZVOR